Półwysep Sambijski

półwysep

Półwysep Sambijski, Sambia[1][2] (ros. Калининградский полуостров, Kaliningradskij połuostrow; Земландский полуостров, Ziemłandskij połuostrow; dawn. niem. Samland) – półwysep na terenie Rosji rozdzielający Zalew Wiślany (na południu) od Zalewu Kurońskiego (na północy). Mierzeja Kurońska jest jego półwyspem podrzędnym. Na zachodzie półwysep graniczy z Bałtykiem, a na wschodzie przechodzi w Nizinę Staropruską.

Półwysep Sambijski
Sambia
{{{alt grafiki}}}
Brzeg Sambii koło Swietłogorska
Państwo

 Rosja

Powierzchnia

900 km²

Miejscowości

Jantarnyj, Pionierskij, Swietłyj

Rodzaj obiektu

półwysep

Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Półwysep Sambijski”
Położenie na mapie obwodu królewieckiego
Mapa konturowa obwodu królewieckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Półwysep Sambijski”
54°50′N 20°17′E/54,833333 20,283333
Mapa
Półwysep Sambijski na współczesnej mapie

Powierzchnia półwyspu to około 900 km², wysokość maksymalna 89 m n.p.m.[1] W zachodniej części półwyspu znajdują się największe na świecie przemysłowe złoża bursztynu (okolice osiedla Jantarnyj, którego nazwa pochodzi od rosyjskiej nazwy tej kopaliny – янта́рь, czyt. jantar)[3].

Historia

edytuj

Pierwotnie półwysep zamieszkiwali Sambowie. W latach 1244–1255 obszar został podbity przez Krzyżaków. Po podboju Sambia była częścią Prus Dolnych. W 1258 roku w Królewcu założono biskupstwo. W 1525 roku miało miejsce powstanie sambijskie. Od 1525 roku Sambia stanowiła część Prus Książęcych[4]. Do XVII wieku przetrwała tu ludność staropruska. Od czasów rzymskich na półwyspie wydobywany jest bursztyn, a pierwsze kopalnie powstały w czasach krzyżackich[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Encyklopedia Powszechna PWN. T. 4. R–Z. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 126.
  2. Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata
  3. (ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, hasło янта́рь, czyt. jantar [1]
  4. Sambia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-07-26].