Ornak (szczyt)
Ornak, Pośredni Ornak[1] (1854[2] lub 1853 m[3]) – jeden ze szczytów grzbietu górskiego Ornak w Tatrach Zachodnich, oddzielającego górną część Doliny Kościeliskiej (Dolinę Pyszniańską) od górnej części Doliny Chochołowskiej (Doliny Starorobociańskiej)[4].
Widok z Zadniego Ornaku. Ornaczańska Przełęcz, nad nią Ornak | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość |
1854 m n.p.m. |
Położenie na mapie Tatr | |
Położenie na mapie Karpat | |
49°13′09,7″N 19°50′01,0″E/49,219361 19,833611 |
Długi grzbiet Ornaku ma cztery szczyty, niewiele wznoszące się ponad główną grań. Są to od strony Iwaniackiej Przełęczy: Suchy Wierch Ornaczański (1832 m), Ornak, Zadni Ornak (1867 m) i Kotłowa Czuba (1840 m). Od Suchego Wierchu Ornaczańskiego Ornak oddzielony jest Wyżnią Ornaczańską Przełęczą (1825 m), od Zadniego Ornaku Ornaczańską Przełęczą (1795 m)[4].
Płaski wierzchołek Ornaku jest trawiasty i nieco skalisty. W zachodnim kierunku (do Doliny Starorobociańskiej) opadają z niego dwie grzędy tworzące obramowania żlebu Graniczniak, w kierunku wschodnim (do Doliny Pyszniańskiej) niezbyt stromy stok, w który poniżej wcinają się koryta Ornaczańskiego Żlebu[4]. Dawniej stoki Ornaku stanowiły teren wypasowy dwóch hal: Hali Stara Robota (stoki zachodnie) i Hali Ornak (stoki wschodnie). Po zaprzestaniu wypasu zarosły już w dolnej części lasem lub kosówką, część zboczy porasta murawa z czerwieniącymi pędami situ skuciny, a tylko sam wierzchołek jest skalisty. Pojawiające się już na zboczach kępy kosodrzewiny wskazują, że w nieodległej przyszłości całe zbocza zarosną i utworzą się na nich typowe dla Tatr piętra roślinne[5] (ze szkodą dla walorów widokowych). Pozostałością pasterskiej przeszłości są jeszcze zachowane na mapach nazwy dawnych upłazów i innych pasterskich miejsc na stokach Ornaku: Skrajna Wolarnia, Wielki Rohacz, Mały Rohacz, Szeroki Upłaz, Pieronisko, Wielkie Dwojaki, Wyżnia Wolarnia, Wyżnie Ornaczańskie[6].
Szlaki turystyczne
edytuj- – zielony szlak biegnący z Iwaniackiej Przełęczy przez cały grzbiet Ornaku, Siwą Przełęcz i Siwe Turnie na przełęcz Liliowy Karb. Czas przejścia: 2:20 h, z powrotem 1:55 h[7].
Przypisy
edytuj- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1 .
- ↑ Grzegorz Barczyk , Adam Piechowski , Grażyna Żurawska , Bedeker tatrzański, Ryszard Jakubowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5 .
- ↑ Jarosław Januszewski , Grzegorz Głazek , Witold Fedorowicz-Jackowski , Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000, Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, ISBN 83-909352-2-8 .
- ↑ a b c Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4 .
- ↑ Władysław Szafer, Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962 .
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2015-04-01] .
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X .