Omosita discoideagatunek chrząszcza z rodziny łyszczynkowatych i podrodziny Nitidulinae.

Omosita discoidea
(Fabricius, 1775)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

łyszczynkowate

Podrodzina

Nitidulinae

Rodzaj

przyścierwek

Gatunek

Omosita discoidea

Synonimy
  • Nitidula discoidea Fabricius, 1775
  • Nitidula cincta Heer, 1841
  • Omosita inversa LeConte, 1857

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1775 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Nitidula discoidea[1].

Morfologia

edytuj

Chrząszcz o owalnym w zarysie ciele długości od 2[2][3][4] do 3,6 mm i szerokości od 1,1 do 1,9 mm[4], w całości porośniętym delikatnym, przylegającym owłosieniem[2].

Głowa jest smoliście brunatna[2], o wyraźnie zaznaczonych rowkach do chowania czułków[4]. Ciemnobrązowe lub rdzawe[2][4], dłuższe od szerokości głowy[4] czułki mają beczułkowato rozdęty pierwszy człon[2] oraz zajmującą ponad ćwierć ich długości, prawie owalną, nieznacznie dłuższą niż szerszą buławkę o członie ostatnim węższym niż przedostatni. Na spodzie głowy brak jest poprzecznej bruzdy za bródką[4].

Przedplecze jest około 1,8 raza szersze niż dłuższe[4] i ma brunatną lub czarniawą, wyniesioną część środkową nieoddzieloną bruzdami od rozpłaszczonych, rdzawo prześwitujących części bocznych[2][3][4]; rozpłaszczone boki przedplecza są bardzo szerokie, szersze niż u O. colon[3]. Pokrywy są tak długie jak razem szerokie[4] i mają kolor brunatny z żółtawymi do żółtordzawych plamami, w tym dużą, rozległą, wspólną plamą w przedniej ich połowie. Rządek przyszwowy sięga od tylnego brzegu pokryw do ich przedniej połowy, ale nie zbliża się do tarczki[2][3]. Wierzchołki pokryw są osobno lekko zaokrąglone[4]. Na śródpiersiu podłużny kil dostrzegalny jest tylko przy przedniej krawędzi jako podłużna zmarszczka wśród punktowania[3]. Ubarwienie odnóży jest rdzawe[2][4].

Odwłok zwykle ma pygidium częściowo nienakryte pokrywami. U samicy występuje przeciętnej długości, słabo zesklerotyzowane pokładełko. Samiec ma edeagus z kciukowatym tegmenem o szczycie w widoku brzusznym zaokrąglonym; płat środkowy edeagusa (prącie) cechuje się rurowatym trzonem z nieco wystającymi na boki kątami przednimi[4].

Ekologia i występowanie

edytuj

Owad saprofagiczny, znajdowany na suchej padlinie, szczątkach zwierzęcych, wśród rozkładającej się materii roślinnej i w wyciekających ze zranionych drzew sokach[5].

Gatunek pierwotnie palearktyczny[5]. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Liechtensteinu, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Rosji i Turcji. Poza tym podawany jest m.in. z Makaronezji, Cypru[1], syberyjskiej i dalekowschodniej części Rosji, anatolijskiej części Turcji, Kazachstanu, Iranu, Indii, Chin, Korei i Japonii. Zawleczony został do nearktycznej Ameryki Północnej, krainy neotropikalnej oraz Południowej Afryki[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b Omosita discoidea (Fabricius, 1775). [w:] PESI Portal [on-line]. [dostęp 2024-11-23].
  2. a b c d e f g h Marian Nunberg: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 65 Łyszczynkowate — Nitidulidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1976.
  3. a b c d e Arved Lompe: Gattung Omosita Erichson. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-11-01].
  4. a b c d e f g h i j k l m Seunghyun Lee, Alexander Kirejtshuk, Seunghwan Lee. Review of the genus Omosita Erichson (Coleoptera: Nitidulidae: Nitidulinae) in Korean fauna, with key to the Palaearctic species. „Journal of Asia-Pacific Entomology”. 18, s. 837–843, 2015. Korean Society of Applied Entomology, Taiwan Entomological Society, Malaysian Plant Protection Society. Elsevier. DOI: 10.1016/j.aspen.2015.10.009. 
  5. a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (12), 1986.