Olbracht Lipnicki
Olbracht (Wojciech) Lipnicki herbu Hołobok (ur. ok. 1577 w Lipniku[1], zm. 4 czerwca 1657 w Bieczu[2]) – ksiądz katolicki, sekretarz królewski, prepozyt sandomierski, scholastyk sandomierski w 1622 roku, scholastyk poznański w 1631 roku, kanonik gnieźnieński, kanonik krakowski od 1633 roku[3], administrator żup solnych w Wieliczce, biskup pomocniczy krakowski w latach 1645–1657.
| Biskup tytularny Laodycei we Frygii | ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1577 | |
| Data i miejsce śmierci | ||
| Miejsce pochówku | ||
| Biskup pomocniczy krakowski | ||
| Okres sprawowania |
1645–1657 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Nominacja biskupia |
5 lutego 1646 | |
| Sakra biskupia |
data nieznana | |
| Konsekrator | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
Życiorys
edytujPochodził ze średniozamożnej rodziny szlacheckiej herbu Hołobok[4]. Był synem Jana Lipnickiego i Katarzyny Jakubowskiej oraz bratem Stanisława Lipnickiego, kronikarza z czasów króla Zygmunta III Wazy. Uczestniczył wraz z wojskami hetmana Stanisława Żółkiewskiego w wyprawie na Moskwę. Swoją aktywność wojskową szybko zamienił jednak na karierę duchowną. W 1615 był sekretarzem królewskim i kanonikiem kujawskim. W 1622 został kanonikiem gnieźnieńskim. W 1626 mianowany żupnikiem wielickim. Za jego rządów wydatnie zwiększył dochody pochodzące z żup oraz dbał o los górników pracujących w kopalniach. Od 1633 związany z diecezją krakowską, kiedy to mianowany został kanonikiem katedralnym krakowskim. Był bliskim współpracownikiem biskupa Jakuba Zadzika, a po jego śmierci w 1642 administrował sede vacante diecezją krakowską. W tym samym roku w imieniu biskupa Piotra Gembickiego odbył uroczysty ingres do katedry wawelskiej. Często też reprezentował biskupa podczas jego nieobecności w diecezji. Mianowany biskupem pomocniczym w 1645, prowizję Stolicy Apostolskiej oraz nominację na stolicę tytularną Laodycei we Frygii[5] otrzymał 5 lutego 1646. W okresie swojego urzędowania konsekrował kilkanaście kościołów i kaplic, między innymi w Dziekanowicach (1649) – współcześnie Sanktuarium Macierzyństwa NMP, Lanckoronie (1649), Okulicach (1647) – współcześnie Sanktuarium Matki Bożej Okulickiej i Krakowie (1647) – kościół pw. św. Kazimierza (oo. Reformaci). Uchodził za człowieka dobrze wykształconego, znawcę prawa. W czasie Potopu Szwedzkiego, dla obrony przed najeźdźcą, wsparł skarb Rzeczypospolitej swoim majątkiem. Zmarł 4 czerwca 1657 w Bieczu, gdzie znalazł schronienie w czasie Potopu. Został pochowany w tamtejszym kościele.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Henryk Markiewicz (red.): Polski Słownik Biograficzny T. 17., Legendorf Fabian – Lubomirski Aleksander. Warszawa, Kraków: Instytut Historii PAN, 2000, s. 408. ISBN 83-86301-84-8.
- ↑ Piotr Biliński: Żywoty Biskupów sufraganów krakowskich. Tygodnik Salwatorski nr 3/318 z 21 stycznia/2001. [dostęp 2012-02-06].
- ↑ Jan Wiśniewski, Katalog prałatów i kanoników sandomierskich od 1186-1926 r. tudzież sesje kapituły sandomierskiej od 1581 do 1866 r., Radom 1928, s. 182.
- ↑ M.J. Minakowski: Wojciech Lipnicki z Lipnika h. Hołobok. Wielka Genealogia Minakowskiego. [dostęp 2012-02-06].
- ↑ Stolica tytularna niepewna. Stolica tytularna Laodycea [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2012-02-06] (ang.). według tego serwisu w 1651 była obsadzona już przez innego biskupa.