Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk – instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk. Siedziba główna Instytutu mieści się w Warszawie, w dwóch połączonych kamienicach przy Rynku Starego Miasta (Strona Kołłątaja) nr 29 i nr 31 (Kamienica pod św. Anną). Instytut powołano do istnienia w 1953 roku jako jednostka PAN. Jego twórcą oraz pierwszym dyrektorem był Tadeusz Manteuffel, historyk średniowiecza. W tym samym miejscu mają swoją siedzibę władze Polskiego Towarzystwa Historycznego i Towarzystwa Miłośników Historii. Aktualnym dyrektorem Instytutu jest prof. Maciej Janowski (od 2020).

Instytut Historii
im. Tadeusza Manteuffla
Polskiej Akademii Nauk

The Tadeusz Manteuffel Institute of History Polish Academy of Sciences

Kamienica pod św. Anną, siedziba Instytutu w Warszawie
Data założenia	1953
Typ	badawczy
Patron	Tadeusz Manteuffel
Państwo	Polska
Adres	Rynek Starego Miasta 29/31 00-272 Warszawa
Dyrektor	Maciej Janowski
Położenie na mapie Polski Instytut Historii PAN
52°14′59,1″N 21°00′41,0″E
Strona internetowa

Pracownia Historii Pomorza i Krajów Bałtyckich PAN w Toruniu

Zakres badań

Instytut prowadzi badania naukowe obejmujące swoim zakresem historię Polski i świata, zarówno indywidualne i zespołowe (syntezy, prace monograficzne, zbiory studiów i zarysy dydaktyczne), jak i o charakterze dokumentacyjnym (prace edytorskie, encyklopedyczne, słownikowe, słownikowo-biograficzne, kartograficzno-historyczne) oraz źródłoznawstwa i nauk pomocniczych (na przykład heraldykę).

Tematyka prac

• średniowiecze: studia nad średniowieczem obejmują obecnie historię kultury późnego średniowiecza w Polsce i Europie Środkowej, historię struktur społecznych oraz dzieje miast. Badania uwzględniają także dzieje mentalności i zbiorowej wyobraźni, wierzenia przedchrześcijańskie i procesy chrystianizacji, przemiany struktur kościelnych i życia religijnego, a także dzieje ludności żydowskiej w Polsce,
• nowożytność (XVI–XVIII wiek): studia nad epoką nowożytną koncentrują się na badaniach historii społeczeństwa i kultury na ziemiach polskich i sąsiednich przy wykorzystaniu ujęć porównawczych z uwzględnieniem europejskiego tła badanych procesów. W szczególności prace badawcze dotyczą dziejów grup i warstw społecznych (w tym także ludności żydowskiej), kultury politycznej i religijnej, stosunków wyznaniowych, mentalności społecznej i dziejów obyczajów, a także różnorodnych zagrożeń bytu społecznego – klęsk elementarnych i masowych zagrożeń,
• XIX i XX wiek: badania nad historią polityczną i społeczną ziem polskich i Polski w XX w. oraz historię historiografii. W studiach uwzględnia się przede wszystkim elementy historii idei, dzieje przemian w strukturze warstw i grup społecznych, genezę i historię systemów totalitarnych oraz badania nad imperiami

Badania nad dziejami regionów

Badania nad dziejami europejskich regionów historyczno-geograficznych uwzględniają przede wszystkim studia nad historią:

• Niemiec (Brandenburgia i Prusy)
• Czech i Słowacji
• Rosji, ZSRR i Federacji Rosyjskiej oraz b. republik wchodzących w skład ZSRR
• krajów bałtyckich, a zwłaszcza Litwy
• krajów bałkańskich.

Główne prace dokumentacyjne

Główne prace dokumentacyjne Instytutu Historii PAN dotyczą:

• edycji źródeł historycznych
• redakcji Polskiego Słownika Biograficznego
• Bibliografii historii polskiej. bibliografia.ipn.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-23)].
• Bibliografii retrospektywnej wydawnictw XIX i XX w.
• Słownika historyczno-geograficznego ziem polskich w średniowieczu
• Atlas historii Polski.

Czasopisma naukowe wydawane przez Instytut

Wydawnictwo Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk wydaje (samodzielnie lub w koedycji) 13 czasopism naukowych:

• Acta Poloniae Historica
• Czasopismo Prawno-Historyczne
• Dzieje Najnowsze
• Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
• Kwartalnik Historyczny
• Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies
• Odrodzenie i Reformacja w Polsce
• Polska 1944/45–1989. Studia i materiały
• Rocznik Lituanistyczny
• Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
• Roczniki Historyczne
• Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
• Studia Źródłoznawcze. Commentationes

Struktura Instytutu

W skład Instytutu Historii PAN wchodzą zakłady i pracownie w Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Poznaniu i Toruniu. Instytut posiada bibliotekę naukową dostępną dla pracowników oraz badaczy spoza Instytutu, a także własną oficynę wydawniczą założona w roku 1991.

Studia doktoranckie w Instytucie Historii PAN

Instytut prowadzi studia doktoranckie na zasadach określonych przepisami MNiSW dla trzeciego poziomu „procesu bolońskiego”.

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa
• Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI).
• Katalog on-line Biblioteki IH PAN
• Internetowy Polski Słownik Biograficzny