Okrzyn
Okrzyn (Laserpitium L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje 9 gatunków[4]. Rośliny te występują w Europie, sięgając na wschodzie do zachodniej Rosji. Obecne są poza tym w Maroku[4]. Do flory Polski należy tylko okrzyn szerokolistny L. latifolium. Z Bieszczadów błędnie podawany był także okrzyn karpacki L. krapffii[5]. Zaliczane tu inne gatunki przeniesione zostały do rodzajów Laser (okrzyn jeleni) i Silphiodaucus (okrzyn łąkowy zwany też pruskim)[4][5].
 Laserpitium latifolium | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
okrzyn | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Laserpitium L. Sp. Pl. 248. 1753 | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Synonimy | |||
| |||
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna
Rodzaj z podplemienia Daucinae, plemienia Scandiceae z podrodziny Apioideae Seemann, rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.) z rzędu selerowców (Apiales Lindl.)[2][6]. Rodzaj w tradycyjnym ujęciu okazał się być taksonem polifiletycznym – gatunki tu zaliczane należą do kilku odrębnych kladów i w konsekwencji liczba gatunków w rodzaju została ograniczona (do grupy gatunków tworzących klad z gatunkiem typowym – L. gallicum), a część przeniesiona została do innych rodzajów, m.in. okrzyn jeleni (Laserpitium archangelica Wulfen) to współcześnie Laser archangelica (Wulfen) Spalik & Wojew., a okrzyn łąkowy, o. pruski (Laserpitium prutenicum L.) to Silphiodaucus prutenicus (L.) Spalik, Wojew., Banasiak, Piwczynski & Reduron[4][7][8].
- Wykaz gatunków[4]
- Laserpitium emilianum Emb.
- Laserpitium gallicum L.
- Laserpitium halleri Crantz
- Laserpitium krapffii Crantz – okrzyn karpacki
- Laserpitium latifolium L. – okrzyn szerokolistny
- Laserpitium longiradium Boiss.
- Laserpitium nitidum Zanted.
- Laserpitium ochridanum Micevski
- Laserpitium peucedanoides L.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
- ↑ a b c d e Laserpitium L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-17].
- ↑ a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 106, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ Genus Laserpitium L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-07-04].
- ↑ Łukasz Banasiak, Aneta Wojewódzka, Jakub Baczyński, Jean-Pierre Reduron, Marcin Piwczyński, Renata Kurzyna-Młynik, Rafał Gutaker, Agnieszka Czarnocka-Cieciura, Sylwia Kosmala-Grzechnik & Krzysztof Spalik. Phylogeny of Apiaceae subtribe Daucinae and the taxonomic delineation of its genera. „Takson”. 65, 3, s. 563–585, 2016. DOI: 10.12705/653.8.
- ↑ Aneta Wojewódzka, Jakub Baczyński, Łukasz Banasiak, Stephen R. Downie, Agnieszka Czarnocka-Cieciura, Michał Gierek, Kamil Frankiewicz & Krzysztof Spalik. Evolutionary shifts in fruit dispersal syndromes in Apiaceae tribe Scandiceae. „Plant Systematics and Evolution”. 305, s. 401–414, 2019.