Okręty podwodne typu Ronis
Okręty podwodne typu Ronis – łotewskie okręty podwodne z okresu dwudziestolecia międzywojennego. W latach 1925–1927 we francuskich stoczniach Ateliers et Chantiers de la Loire w Nantes i Chantiers et Ateliers Augustin Normand w Hawrze zbudowano dwa okręty tego typu – „Ronis” i „Spidola”. Przyjęte do służby w łotewskiej marynarce wojennej w 1927 roku, służyły do aneksji Łotwy przez ZSRR. W sierpniu 1940 roku obie jednostki włączono do Floty Bałtyckiej bez zmiany nazwy. Po agresji Niemiec na ZSRR „Ronis” i „Spidola” zostały samozatopione 24 czerwca 1941 roku w Lipawie. Podniesione przez Niemców, w 1943 roku zostały złomowane.
| |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Stocznia |
Ateliers et Chantiers de la Loire, Nantes |
| Zbudowane |
2 |
| Użytkownicy | |
| Służba w latach |
1927-1941 |
| Stracone |
2 |
| Uzbrojenie: | |
| 8 torped, 1 działo kal. 75 mm, 2 km | |
| Wyrzutnie torpedowe: • dziobowe • zewnętrzne |
|
| Załoga |
27 oficerów i marynarzy |
| Wyporność: | |
| • na powierzchni |
390 ton |
| • w zanurzeniu |
514 ton |
| Rodzaj kadłuba | |
| Zanurzenie testowe |
50 m |
| Długość |
55 m |
| Szerokość |
4,8 m |
| Zanurzenie |
3,6 m |
| Napęd: | |
| 2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 1300 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 700 KM 2 śruby | |
| Prędkość: • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg: | |
| • na powierzchni |
1600 Mm przy prędkości 14 węzłów |
| • w zanurzeniu |
85 Mm przy prędkości 4,5 węzła |
Projekt i budowa
edytujOkręty podwodne typu Ronis zostały zamówione przez rząd Łotwy we Francji. Zawarty w październiku 1924 roku kontrakt opiewał na 6,5 mln łatów[1][a]. Głównym konstruktorem jednostek był inż. Jean Simonot[2][3]. Okręty miały tradycyjny dla konstrukcji francuskich układ wyrzutni torped: dwie stałe na dziobie i dwa zewnętrzne podwójne obracalne aparaty torpedowe na pokładzie[2][4].
„Ronis” został zbudowany w stoczni Ateliers et Chantiers de la Loire w Nantes, a „Spidola” w stoczni Chantiers et Ateliers Augustin Normand w Hawrze[5][6][b]. Stępki okrętów położono w 1925 roku[2][4], a zwodowane zostały w roku 1926[3][5].
| Okręt | Stocznia | Początek budowy | Wodowanie | Wejście do służby |
|---|---|---|---|---|
| „Ronis” | Loire | 1925 | 1 lipca 1926 | 1927 |
| „Spidola” | Normand | 6 października 1926 |
Dane taktyczno-techniczne
edytuj
Okręty typu Ronis były okrętami podwodnymi konstrukcji dwukadłubowej o długości całkowitej 55 metrów, szerokości 4,8 metra i zanurzeniu 3,6 metra[2][5]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 390 ton, a w zanurzeniu 514 ton[2][7]. Okręty napędzane były na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Sulzer o łącznej mocy 1300 KM, a pod wodą poruszały się dzięki dwóm silnikom elektrycznym o łącznej mocy 700 KM[2][5]. Dwa wały napędowe poruszające dwoma śrubami zapewniały prędkość 14 węzłów na powierzchni i 9 węzłów w zanurzeniu[2][3]. Zapas paliwa wynosił 19 ton[5][6]. Zasięg wynosił 1600 Mm przy prędkości 14 węzłów w położeniu nawodnym i 85 Mm przy prędkości 4,5 węzła w zanurzeniu[2][6][c]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[2][4].
Okręty wyposażone były w sześć wyrzutni torped kalibru 450 mm: dwie stałe dziobowe oraz dwa obracalne podwójne aparaty torpedowe usytuowane przed i za kioskiem, zakryte osłonami, z łącznym zapasem ośmiu torped[2][4]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo przeciwlotnicze kal. 75 mm M1925 L/35 oraz dwa karabiny maszynowe kal. 8 mm[2][3][d].
Załoga pojedynczego okrętu składała się z 27 oficerów, podoficerów i marynarzy[2][5][e].
Służba
edytuj„Ronis” wraz z bliźniaczym „Spidola” zostały przyjęte do służby w marynarce łotewskiej w 1927 roku[2][4]. Koniec służby nastąpił w sierpniu 1940 roku w wyniku aneksji Łotwy przez ZSRR[2][4]. Obie jednostki zostały 19 sierpnia 1940 roku bez zmiany nazw włączone do Floty Bałtyckiej, trafiając do stoczni na remont[2][4]. W momencie agresji Niemiec na ZSRR „Ronis” i „Spidola” nadal znajdowały się w stoczni remontowej w Lipawie[8]. 24 czerwca 1941 roku rozkazem kpt. mar. J. Afanasjewa (dowódcy niszczyciela „Lenin”) oba okręty zostały samozatopione za pomocą ładunków wybuchowych, aby uniknąć zdobycia przez wroga[5][8][f]. Podniesione przez Niemców, w 1943 roku zostały złomowane[4].
Uwagi
edytuj- ↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 353 podaje, że okręty zamówiono w 1925 roku.
- ↑ Gogin 2015R ↓ i Gogin 2015P ↓ podają, że oba okręty powstały w stoczni Ateliers et Chantiers de la Loire w Nantes.
- ↑ Lipiński 1999 ↓, s. 665 podaje, że zasięg na powierzchni miał wielkość 2000 Mm przy prędkości 10 węzłów.
- ↑ Parkes 1933 ↓, s. 359 podaje, że okręty uzbrojone były w trzy karabiny maszynowe.
- ↑ Parkes 1933 ↓, s. 359 podaje, że liczebność załogi wynosiła 34 osoby.
- ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 185 podaje błędnie, że okręty został samozatopione 14 czerwca 1941 roku; Gogin 2015P ↓ podaje, że do zdarzenia doszło 23 czerwca 1941 roku, zaś Lipiński 1999 ↓, s. 139 podaje, że samozatopienie miało miejsce w Tallinnie.
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Ivan Gogin: RONIS submarines (1927/1940). Navypedia. [dostęp 2019-11-11]. (ang.).
- Ivan Gogin: RONIS submarines (1927). Navypedia. [dostęp 2019-11-11]. (ang.).
- Edmund Kosiarz: Druga wojna światowa na Bałtyku. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1988, seria: Historia Morska. ISBN 83-215-3268-3.
- Hugo Legzdiņš: Ronis - mana būdiņa un pils. Riga: Latvijas mutvârdu vçstures pçtnieku asociâcija DZÎVESSTÂSTS, 2002. ISBN 9984-9599-0-2. (łot.).
- Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
- Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1933. London: Sampson Low, Marston & Co., 1933. (ang.).