Oficerska Szkoła Aeronautyczna

Oficerska Szkoła Aeronautyczna – szkoła oficerska Wojsk Aeronautycznych w II Rzeczypospolitej Polskiej.

Oficerska Szkoła Aeronautyczna
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1919

Rozformowanie

1921

Tradycje
Kontynuacja

Centralna Szkoła Balonowa

Organizacja
Dyslokacja

Poznań
garnizon Toruń

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

Wojska Aeronautyczne

Podległość

DOK VIII

Dawna siedziba Oficerskiej Szkoł Aeronautycznej, obecnie 6 Samodzielny Oddział Geograficzny im. płk dypl. inż. Tadeusza Zieleniewskiego

Historia

edytuj

Szkoła została zorganizowana w Poznaniu przy ul.Libiga, a następnie przeniesiona do koszar w Toruniu przy ul. Sienkiewicza[1], przez powołanego w połowie kwietnia 1919 na dowódcę tworzonych wojsk balonowych ppłk Aleksandra Wańkowicza w Poznaniu. Do formowania szkoły został wyznaczony major Feliks Bołsunowski. Szkoła rozpoczęła działalność 20 maja 1919, kiedy to inaugurowano pierwszy kurs (zajęcia rozpoczęły się 21 maja)[2]. W kursie uczestniczyło 27 aspirantów[3]. Poza ogólnym wyszkoleniem jak w szkole podchorążych, prowadzono dodatkowe specjalistyczne kursy balonowe. Pierwszy kurs został zakończony 30 września 1919. Absolwenci zostali przydzieleni do nowo tworzonych jednostek balonowych na stanowiska dowódców plutonów w stopniu sierżanta. 17 października 1919 Minister Spraw Wojskowych generał porucznik Józef Leśniewski promował absolwentów I kursu Oficerskiej Szkoły Aeronautycznej[4].

30 września 1919 Naczelny Wódz Józef Piłsudski mianował z dniem 1 października 1919 dwudziestu pięciu absolwentów pierwszego kursu „podporucznikami wojsk lotniczych w rezerwie z powołaniem do służby czynnej na czas mobilizacji”[5].

Równolegle do pierwszego kursu prowadzono specjalny kurs unifikacyjny dla oficerów innych rodzajów broni oraz aeronautów z byłych armii zaborczych. Ukończyło go 15 oficerów.

15 marca 1920 rozpoczął się drugi kurs oficerski, na takich samych zasadach jak pierwszy. W momencie utworzenia pułku aeronautycznego z kursu wybrano 10 najbardziej zaawansowanych słuchaczy i obsadzono ich na stanowiskach oficerskich. Razem z pułkiem uczestniczyli w wojnie polsko-bolszewickiej. W czasie walk zginęło trzech podchorążych. 15 września 1921 drugi kurs ukończyło 31 słuchaczy, przy czym awansowanych do stopnia podporucznika zostało 28.

Oprócz kursów oficerskich, w Podoficerskiej Szkole Aeronautycznej zorganizowano cztery kursy podoficerskie, które ukończyło 80 absolwentów.

Szkoła istniała w latach 1919—1924, nosiła następujące nazwy:

  • Oficerska Szkoła Aeronautyczna (1919—1921),
  • Oficerska Szkoła Aerostatyczna (1922),
  • Centralna Szkoła Aerostatyczna (1923),
  • Centralna Szkoła Balonowa (1923—1924).

Po rozwiązaniu Centralnej Szkoły Balonowej, w latach 1927–1939 przy Batalionie Balonowym (później – 1 Batalionie Balonowym) w Toruniu funkcjonowała Szkoła Podchorążych Rezerwy Wojsk Balonowych, przemianowana w 1933 na Szkołę Podchorążych Rezerwy Balonów. Od 1935, mimo że absolwenci otrzymywali świadectwa ukończenia Szkoły Podchorążych Rezerwy Balonów, faktycznie funkcjonował pluton podchorążych rezerwy w składzie 1 Batalionu Balonowego. W sumie w latach 1927–1939 szkołę podchorążych rezerwy ukończyło ponad 250 absolwentów, w tym około 70% zostało oficerami zarówno służby stałej, jak i rezerwy.

Kadra i słuchacze

edytuj
Komendanci szkoły
Absolwenci I kursu
 
Uroczyste otwarcie Oficerskiej Szkoły Aeronautycznej w Poznaniu z udziałem przedstawicieli zagranicznych misji wojskowych, wykładowców i słuchaczy 22 maja 1919.

Absolwenci I kursu mianowani z dniem 1 października 1919 podporucznikami wojsk lotniczych w rezerwie

  1. ppor. Józef Banaszek
  2. ppor. Antoni Baranowski
  3. ppor. Zbigniew Bartecki
  4. ppor. Stanisław Czech
  5. ppor. Stanisław Dabrowski
  6. ppor. Józef Dembicki
  7. ppor. Tadeusz Dobroczyński
  8. ppor. Zygmunt Glinka
  9. ppor. Henryk Iżyłowski
  10. ppor. Antoni Janusz
  11. ppor. Roman Jesionkiewicz
  12. ppor. Feliks Knittel
  13. ppor. Jerzy Kowalski
  14. ppor. Kazimierz Kraczkiewicz
  15. ppor. Bronisław Lubański † 2 VIII 1920
  16. ppor. Zdzisław Podkóliński
  17. ppor. Jan Rybka
  18. ppor. inż. Edward Sachs † 5 VIII 1920 Sarnaki
  19. ppor. Tadeusz Sokolnicki
  20. ppor. Stanisław Szeller
  21. ppor. Władysław Szczepański
  22. ppor. Aleksander Tomczyk
  23. ppor. Zygmunt Tokarczyk
  24. ppor. Jan Zakrzewski
  25. ppor. Jan Zieliński
Pozostali absolwenci

Przypisy

edytuj
  1. Rozkazem z dnia 15 lutego 1921.
  2. Wykładowcy i instruktorzy pierwszego kursu: Dowódca szkoły – mjr/ppłk Feliks Bołsunowski; wykładowcy – ppłk Jerzy Syrokomla-Syrokomski, ppłk SG Stanisław Wecki, kpt. inż. Marceli Chybczyński, kpt. Jan Wolszlegier, kpt. Hilary Grabowski, kpt. Jerzy Kossowski, por. Sławomir Bilek, por. Ryszard Łaciński, por. Antoni Giedroyć, ppor. Marian Trawiński, por. Marceau Escubes, ppor. Robert Poirier, prof. Kazimierz Smoliński oraz inż. Edward Sachs i Roman Jesionkiewicz (ze stanu zmiennego).
  3. Większość z uczestników kursu była studentami szkół wyższych i brała udział w zajęciu lotniska Mokotowskiego.
  4. Jan Zakrzewski. W rocznicę 15-lecia Wojsk Balonowych w Polsce. „Przegląd Lotniczy”. 9, s. 391-392, wrzesień 1934. Warszawa. 
  5. Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 93 z 1919 roku, poz. 3488.

Bibliografia

edytuj
  • Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Wojskowa Biblioteka Cyfrowa „Zbrojownia”. [dostęp 2018-05-15].
  • Zygmunt Kozak, Zbigniew Moszumański, Jacek Szczepański, Oficerska Szkoła Aeronautyczna (1919–1924), Pruszków – Legionowo 2014, ISBN 978-83-62046-61-4.
  • Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa, red. mjr dypl. pil. Marian Romeyko, Warszawa 1933.
  • Kazimierz Bar, Zespoły akt szkół lotniczych, obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej, broni pancernych, saperów i łączności z lat 1918-1939, „Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej” 1972, nr 4.
  • Maciej Sulkowski, Oficerska Szkoła Aeronautyczna w Toruniu, w: Artyleria polska. Historia–teraźniejszość–przyszłość, Toruń 2007, s. 60–65.