Ośrodek Zapasowy Mazowieckiej Brygady Kawalerii
Ośrodek Zapasowy Mazowieckiej Brygady Kawalerii (OZ Mazowieckiej BK) – oddział kawalerii Wojska Polskiego.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1939 |
| Rozformowanie |
1939 |
| Nazwa wyróżniająca |
Garwolin |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
ppłk Zdzisław Dziadulski |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
OZ Mazowieckiej BK nie istniał w organizacji pokojowej Wojska Polskiego. Był organizowany na podstawie planu mobilizacyjnego[1].
W niektórych publikacjach używano też nazwy: Ośrodek Zapasowy Kawalerii „Garwolin”[2][3].
Formowanie i przekształcenia organizacyjne
edytujOśrodek Zapasowy Kawalerii „Garwolin” był jednostką mobilizowaną zgodnie z uzupełnionym planem mobilizacyjnym „W”, w I rzucie mobilizacji powszechnej[2][3]. Jednostką mobilizującą był 1 pułk strzelców konnych w Garwolinie[2][3].
Ośrodek zapasowy kawalerii miał być formowany według organizacji wojennej L.3027/mob.org., ukompletowany zgodnie z zestawieniem specjalności L.3027/mob.AR oraz uzbrojony i wyposażony zgodnie z wojennymi należnościami materiałowymi L.3027/mob./mat.[4] W skład ośrodka zapasowego wchodziło:
- dowództwo,
- szwadron gospodarczy,
- cztery szwadrony liniowe,
- szwadron karabinów maszynowych,
- pluton pionierów,
- pluton łączności,
- pluton kolarzy[2][3].
Skład organizacyjny ośrodka należało traktować jako ramowy dla obliczenia zapotrzebowań mob. Szczegółową organizację miał ustalić dowódca ośrodka zapasowego zależnie od wysokości otrzymanych nadwyżek i warunków lokalnych[5].
Pod względem ewidencyjnym do Ośrodek Zapasowy Kawalerii „Garwolin” przynależała zmobilizowana Kwatera Główna Mazowieckiej Brygady Kawalerii[6], 1 pułk szwoleżerów, 7 pułk ułanów, 11 pułk ułanów, 1 pułk strzelców konnych, 4 pułku strzelców konnych, szwadrony kawalerii dywizyjnej nr 8, 18 i 28[7] oraz rejonowi inspektorzy koni w Warszawie, Ciechanowie, Dęblinie, Mińsku Maz., Ostrołęce i Płocku[8]. Mobilizacja ośrodka miała być zakończona 7 dnia mobilizacji powszechnej[2].
Zadaniem ośrodka było szkolenie uzupełnień dla oddziałów kawalerii wchodzących w skład Mazowieckiej Brygady Kawalerii, które kierowały do niego swoje nadwyżki mobilizacyjne (osobowe i materiałowe).
Zgodnie z planem „Z” Ośrodek Zapasowy Kawalerii „Garwolin” podlegał pod każdym względem dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie[9].
Na stanowisko dowódcy ośrodka wyznaczony został ppłk kaw. Zdzisław Dziadulski, pokojowy I zastępca dowódcy 1 pszwol.[10]
Ośrodek został podporządkowany płk. Tadeuszowi Komorowskiemu, który otrzymał zadanie zorganizowania obrony mostów i przejść na Wiśle od Góry Kalwarii po Dęblin (wyłącznie)[11]. Pułkownik Komorowski otrzymał dowództwo nad Ośrodkami Zapasowymi Pomorskiej i Mazowieckiej BK oraz zadanie likwidacji Centrum Wyszkolenia Kawalerii[12].
Nadwyżki oddziałów Mazowieckiej BK zostały rozmieszczone w miejscowościach: Zawady (1 pszwol.), Leszczyny (7 puł.), Unin (11 puł.) i Garwolinie (1 psk)[13]. Z większości zasobów OZ Mazowieckiej BK sformowano oddziały bojowe, w tym:
- Warszawski pułk ułanów, w składzie Kombinowanej Brygady Kawalerii[14],
- 1 pułk strzelców konnych (spieszony) w składzie Grupy Kawalerii ppłk. Edwarda Wani[15],
- szwadrony OZ z 7 puł.(konny), 11 puł.(pieszy) 1 psk(pieszy) włączone do Oddziału Wydzielonego „Brzumin” mjr Jerzego Jasiewicza[15].
Przypisy
edytuj- ↑ Wojciechowski 1995 ↓, s. 98.
- ↑ a b c d e Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 216.
- ↑ a b c d Zarzycki 1995 ↓, s. 67.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1094-1095.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 182.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 20.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 229, 233, 235, 239.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 792.
- ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 225.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 23.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 17, 21.
- ↑ Krasucki 1994 ↓, s. 147.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 21.
- ↑ Gnat-Wieteska 2000 ↓, s. 7-10.
- ↑ a b Gnat-Wieteska 2000 ↓, s. 7-10, 22.
Bibliografia
edytuj- Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
- Stanisław Krasucki: Pomorska Brygada Kawalerii. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1994. ISBN 83-85621-59-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
- Jerzy Stanisław Wojciechowski: 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Tom = 43. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995. ISBN 83-85621-76-8.
- Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995. ISBN 83-85621-87-3.
- Zbigniew Gnat-Wieteska: Brzumin-Maciejowice. Obrona przepraw przez Wisłę we wrześniu 1939 roku. Boje Polskie 18. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2000. ISBN 83-87103-95-0.