Wikipedia

Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie

Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie – znajduje się przy skrzyżowaniu ulic Reymonta i Chłopickiego. Zachowało się tam szacunkowo od 100 do 200 kamieni nagrobnych[1]. Cmentarz ma powierzchnię około 2,26 ha.

Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie
Zabytek: nr rej. A-1188 z 28.05.2013
Ilustracja
Widok ogólny cmentarza żydowskiego w Żelechowie
Państwo

 Polska

Miejscowość

Żelechów

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

judaizm

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

2,26 ha

Data otwarcia

1802 r.

Położenie na mapie Żelechowa
Mapa konturowa Żelechowa, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie”
Położenie na mapie powiatu garwolińskiego
Mapa konturowa powiatu garwolińskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie”
Położenie na mapie gminy Żelechów
Mapa konturowa gminy Żelechów, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie”
Ziemia51°48′21″N 21°53′21″E/51,805833 21,889167
Multimedia w Wikimedia Commons
Macewy na cmentarzu żydowskim w Żelechowie

Historia

edytuj
 
Macewa

Założony został w 1802 roku, jak wymóg sanitarny władz austriackich[2][3]. Wcześniej Żydzi chowali zmarłych na starym cmentarzu w pobliżu synagogi w centrum miasta co mogło wywołać epidemię. W czasie II wojny światowej na kirkucie odbywały się egzekucje i masowe pochówki, m.in. 28 lutego 1943 roku hitlerowcy zamordowali tam kilkudziesięciu żydowskich rzemieślników pozostawionych w mieście po likwidacji getta. Ostatnich pochówków dokonywano tam jeszcze w kilka lat po wojnie. Były to pogrzeby ciał ekshumowanych z terenu powiatu.

Cmentarz

edytuj

W pobliżu ulicy Chłopickiego znajdują się głównie granitowe nagrobki z głazów, z napisami, bez płaskorzeźb. Jest to prawdopodobnie najstarsza część cmentarza. W środkowej części cmentarza pozostały tylko resztki wyłamanych płyt nagrobnych. Natomiast w części przy ulicy Reymonta znajduje się kilkanaście macew wykonanych z piaskowca. We wschodnim końcu cmentarza znajduje się także współczesny nagrobek z 1990 roku wystawiony przez rodzinę z Izraela zmarłemu w 1943 roku. Dawniej całość była ogrodzona, obecnie pozostały tylko resztki ogrodzenia. Na cmentarzu znajdował się dom przedpogrzebowy[4].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Burchard podaje liczbę 200
  2. ↑ Grzegorz Szymczak 1000 dat z historii Żelechowa i okolic. Rozdział 7. XIX wiek
  3. ↑ Burchard podaje nieznaną datę powstania cmentarza
  4. ↑ Widoczny na mapie WIG

Bibliografia

edytuj
  • Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 75.
  • Mapa WIG Żelechów Pas 41 Słup 34 Warszawa 1938

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Nowy_cmentarz_żydowski_w_Żelechowie&oldid=74013599”