Nowa Wieś (Poręba)
Nowa Wieś (dawn. alt. Poręba Mrzygłodzka I) – historyczna część miasta Poręba w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim. Do 1956 samodzielna miejscowość, posiadająca w latach 1933–54 odrębną administrację gromadzką jako Poręba Mrzygłodzka I.
część miasta Poręby | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Miasto | |
W granicach Poręby |
1 stycznia 1957 |
Populacja (1921[1]) • liczba ludności |
|
Strefa numeracyjna |
32 |
Tablice rejestracyjne |
SZA |
Położenie na mapie Poręby | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego | |
50°29′24″N 19°19′48″E/50,490000 19,330000 |
Nowa Wieś stanowi północną odnogę głównego ciągu komunikacyjnego Poręby wzdłuż ulicy Wolności (historycznej drogi Nowej Wsi) i jej późniejszej przecznicy – ul. Przyszłości[2]. Zajmuje obszar na północnym brzegu Czarnej Przemszy.
Historia
edytujNowa Wieś to dawna wieś, od 1867 w gminie Poręba Mrzygłodzka. W latach 1867–1926 należała do powiatu będzińskiego, a od 1927 do zawierciańskiego[3]. W II RP przynależała do woj. kieleckiego. 31 października 1933 gminę Poręba Mrzygłodzka podzielono na dziewięć gromad; wieś Nowa Wieś wraz folwarkiem Poręba, kolonią fabryczną Poręba, leśniczówką Turkowa Góra i domami fabrycznymi przy szosie wojewódzkiej Ogrodzieniec–Siewierz o łącznej przestrzeni (1010,85 ha) utworzyły gromadę o nazwie Poręba Mrzygłodzka I w gminie Poręba Mrzygłodzka[4].
Podczas II wojny światowej włączona do III Rzeszy[5]. Po wojnie gmina Poręba przez bardzo krótki czas zachowała przynależność administracyjną, lecz już 18 sierpnia 1945 roku została wraz z całym powiatem zawierciańskim przyłączona do woj. śląskiego[6].
W związku z reformą znoszącą gminy jesienią 1954 roku, dotychczasowe gromady Poręba Mrzygłodzka I (z Nową Wsią), Dziechciarze, Krzemienda i Krawce ustanowiły nową gromadę Poręba I[7].
1 stycznia 1957 gromadę Poręba I zniesiono w związku z nadaniem jej statusu osiedla[8], przez co Nowa Wieś utraciła swoją samodzielność, stając się obszarem osiedlowym. Rok później (1 stycznia 1958) – po przyłączeniu do osiedla obszaru zniesionej gromady Poręba II – nazwę jego zmieniono na Poręba[9].
1 stycznia 1973 osiedle Poręba otrzymało status miasta, w związku z czym Nowa Wieś stała się obszarem miejskim[10]. 27 maja 1975 całą Porębę włączono do Zawiercia[11]. 1 października 1982 Poręba odzyskała samodzielność, a Nowa Wieś stała się ponownie jej częścią[12].
Przypisy
edytuj- ↑ http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/doccontent?id=14617&from=FBC
- ↑ Nowa Wieś na mapach WIG
- ↑ Baza archiw. [dostęp 2021-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
- ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
- ↑ Uchwała Nr 24/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu zawierciańskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54)
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 8, poz. 31
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 57, poz. 279
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87
- ↑ Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 164