Nordycko-Polska Grupa Bojowa

Nordycko-Polska Grupa Bojowa (ang. Nordic-Polish Battle Group - NPBG), od 2003 Wielonarodowa Grupa Bojowa (ang. Multinational Battle Group - MNBG) – międzynarodowa grupa bojowa sił pokojowych NATO, stacjonująca na terytorium Bośni i Hercegowiny, wykonująca zadania w ramach SFOR.

Nordycko-Polska Grupa Bojowa (2000-2003)
Wielonarodowa Grupa Bojowa (2003-2005)
NATO SFOR
Ilustracja
Znak Wielonarodowej Grupy Bojowej
Historia
Państwa wystawiające

 Dania (do 2003)
 Estonia (do 2003)
 Finlandia (do 2001)
 Litwa (do 2003)
 Łotwa (do 2003)
 Norwegia (2000)
 Polska
 Portugalia (od 2003)
 Słowenia (od 2003)
 Szwecja (do 2003)

Państwa mandatowe

 Bośnia i Hercegowina

Rozpoczęcie misji

5 stycznia 2000

Zakończenie misji

13 stycznia 2005

Liczba zmian

6 NORDPOLBG
4 MNBG

Dowódcy
Pierwszej zmiany

płk Carsten Swensson

Konflikt zbrojny
Wojna w Bośni i Hercegowinie
Organizacja
Typ

operacyjny

Podporządkowanie

Stany Zjednoczone Wielonarodowa Dywizja Północ (2000-2003)
Stany Zjednoczone Wielonarodowa Brygada Północ (2003-2004)
Stany Zjednoczone Wielonarodowe Siły Zadaniowe Północ (2004-2005)

Liczebność

NORDPOLGB: ok. 1000 żołnierzy
MNBG: ok. 650 żołnierzy

Dyslokacja

Doboj (dowództwo)

Historia

edytuj

W 1996 w ramach sił pokojowych NATO IFOR w Bośni i Hercegowinie ustanowiona została Brygada Nordycko-Polska, tworzona przez kontyngenty z państw skandynawskich (Dania, Finlandia, Norwegia i Szwecja), bałtyckich (Estonia, Litwa, Łotwa) i Polski, podlegająca Wielonarodowej Dywizji Północ. W skład brygady wchodziło pięć batalionów (duńsko-bałtycki, fiński, norweski, polski i szwedzki).

Nordycko-Polska Grupa Bojowa

edytuj

Postępująca normalizacja sytuacji na terenie Bośni i Hercegowiny i utworzenie sił wielonarodowych KFOR w Kosowie skutkowały zmniejszeniem liczebności SFOR oraz zmianami w strukturze organizacyjnej. 5 stycznia 2000 Brygadę Nordycko-Polską oficjalnie zredukowano do formy Nordycko-Polskiej Grupy Bojowej (NORDPOLGB), stanowiącej odpowiednik batalionu. Ze względu na wycofanie jednostek z Norwegii w 2000 i Finlandii w 2001 NORDPOLBG tworzyły kontyngenty z sześciu państw: głównie Danii i Polski oraz Estonii, Litwy, Łotwy i Szwecji[1].

Po wycofaniu batalionów z Norwegii, Szwecji i Finlandii pozostałe jednostki zostały zunifikowane w ramach jednej grupy bojowej pod duńskim dowództwem.

Wielonarodowa Grupa Bojowa

edytuj

W styczniu 2003 nastąpiła kolejna restrukturyzacja Sił Stabilizacyjnych: wielonarodowe dywizje zostały zredukowane do stopnia brygad. Zmiany dotyczyły także Nordycko-Polskiej Grupy Bojowej: 5 stycznia 2003 została oficjalnie przekształcona w Wielonarodową Grupę Bojową (MNBG). Wycofane zostały kontyngenty duński i bałtycki (Litwa, Łotwa i Estonia rotacyjnie zmieniające wojska co 6 miesięcy), ich miejsce zajął batalion portugalski (d. Portugalska Grupa Bojowa, w latach 1996-1999 część brygady włoskiej, od 1999 rezerwa operacyjna SFOR), wzmocniony kompanią słoweńską. W rezultacie MNGB tworzyły dwa oddzielne bataliony piechoty[2].

2 grudnia 2004 Unia Europejska przejęła od NATO odpowiedzialność za nadzór wdrożenia z porozumienia z Dayton – SFOR został zastąpiony przez EUFOR Althea[3]. Nastąpiła restrukturyzacja sił pokojowych i Wielonarodowa Grupa Bojowa została rozwiązania 13 stycznia 2005. Rolę elementu operacyjnego Wielonarodowych Sił Zadaniowych Północ przejął Batalion Manewrowy, złożony z kontyngentów tworzących wcześniej Wielonarodową Grupę Bojową (Polska i Portugalia) i Turecką Grupę Bojową.

Struktura organizacyjna

edytuj

Struktura organizacyjna Nordycko-Polskiej Grupy Bojowej w 2001:

  •   Dowództwo NORDPOLBG
    •   1 kompania piechoty (A-Coy)
    •   2 kompania piechoty (B-Coy)
    •   szwadron czołgów (C-Sqn)
    •   szwadron rozpoznawczy (D-Sqn)
    •   kompania dowodzenia (HQ Coy)
    •   kompania logistyczna (Log Coy)
    •   kompania żandarmerii wojskowej (MP Coy)
    •   kompania CIMIC (CIMIC)
    •   Grupa Koordynacji Logistycznej (LCG)

łącznie ok. 900-1000 żołnierzy (  ok. 300,   ok. 300).

Struktura organizacyjna Wielonarodowej Grupy Bojowej w 2003:

  •   Dowództwo MNBG
    •   batalion piechoty (POLBAT, POLBN)
      •   1 kompania piechoty (A-Coy)
      •   2 kompania piechoty (B-Coy)
      •   kompania dowodzenia
      •   kompania logistyczna
    •   batalion piechoty (POBAT, POBN)
      •   1 kompania piechoty (C-Coy)
      •   2 kompania piechoty (D-Coy)
      •   3 kompania piechoty (E-Coy)
      •   kompania zabezpieczenia
      •   CIMIC
    •   kompania dowodzenia
    •   kompania żandarmerii wojskowej

łącznie ok. 650 żołnierzy (  274,   290,   86).

Dowódcy

edytuj
Zmiana Początek Koniec Państwo Dowódca
Nordycko-Polska Grupa Bojowa (NORDPOLBG)
1 01.2000 2000   Dania płk Carsten Swensson
2 2000 02.2001   Dania płk Per Ludvigsen
3-4 02.2001 02.2002   Polska płk Franciszek Kochanowski
5 02.2002 2002   Dania płk Agner Rokos
6 2002 01.2003   Polska płk Tadeusz Sapierzyński
Wielonarodowa Grupa Bojowa (MNBG)
1 01.2003 2003   Portugalia płk Lima Pinto
2 2003 01.2004   Portugalia płk Luis Villa de Brito
3 01.2004 2004   Polska płk Wojciech Kasprzycki

Przypisy

edytuj
  1. One missiom, one team. SFOR. [dostęp 2020-02-26]. (ang.).
  2. Same missiom, another team. SFOR. [dostęp 2020-02-26]. (ang.).
  3. NATO ends SFOR mission. SFOR. [dostęp 2020-02-26]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. Nr 5 (238), 2011. Grzegorz Jasiński – redaktor naczelny. Warszawa: Wojskowe Centrum edukacji Obywatelskiej. ISSN 1640-6281. 
  • „Zeszyty Naukowe WSOWL”. Nr 3 (161), 2011. Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych. ISSN 1731-8157.