Wikipedia

Neon (reklama)

podświetlany znak, wykonany z rurek zawierających gazy szlachetne

Neon – popularna nazwa lamp wyładowczych opracowanych w 1910 roku przez Francuza Georges’a Claude, zaraz po wynalezieniu przezeń zasady funkcjonowania lamp neonowych, w zastosowaniu do reklam zewnętrznych. Jest rozwinięciem rurki Geisslera.

Neon wykonany ze szkła przezroczystego, proszkowanego luminoforem świecącym na biało, jako gaz wewnątrz rury użyto mieszaninę neonu, argonu i rtęci

Szczytowy okres wykorzystania neonów w reklamach zewnętrznych w Polsce przypadł na lata 60. i 70. XX wieku[1]. W Polsce zmierzch techniki neonowej nastąpił wraz z załamaniem gospodarczym w latach 80., a następnie z wolnością gospodarczą i rozwojem innych technik reklamy zewnętrznej[1].

Kolory świecenia neonu zależą od:

  • składu gazu wewnątrz rury
  • koloru szkła (barwionego w masie lub czasem po prostu malowanego)
  • zastosowania odpowiedniego luminoforu

Luminofor w postaci proszku pokrywającego wnętrze szklanej rury stosuje się najczęściej w przypadku rurek wypełnionych mieszanką neonu, argonu i rtęci. Taka mieszanina gazów zjonizowana wysokim napięciem emituje promieniowanie UV, które wywołuje świecenie luminoforu w wąskim zakresie pasma widzialnego, co obserwowane jest jako „światło barwne”. Luminofory można łączyć, są też luminofory świecące na biało.

Neony występują w kilku rodzajach:

  • Najprostszym i najtańszym z nich jest szkło transparentne wypełnione neonem. Rurki takie po zgaszeniu są przezroczyste, natomiast aktywne intensywnie świecą na czerwono[1].
  • Drugim rodzajem neonów są transparentne rurki pokryte od wewnątrz luminoforem, wypełnione mieszanką gazów (z dodatkiem rtęci), których głównym składnikiem jest argon. Takie neony mają bardzo intensywne światło i występują w szerokiej gamie barw (również odcienie pastelowe). Po wyłączeniu neonu rurka ma biały kolor.
  • Najbardziej estetycznym i zarazem najdroższym rodzajem neonu są rurki barwione w masie. Oprócz wyżej wspomnianego luminoforu, który zwiększa jaskrawość świecenia i modyfikuje jego kolor, rurki te zachowują barwę również po zgaszeniu neonu. Ten rodzaj szkła doskonale nadaje się do zewnętrznych aplikacji – wszędzie tam, gdzie neon będzie dobrze widoczny[1].

W 2012 roku w Warszawie powstało prywatne Muzeum Neonów[2].

Kolory świecenia w zależności od składu gazu wewnątrz rury

edytuj

Teoretycznie można zastosować wiele różnych gazów (lub ich mieszanin), wymienionych poniżej, jednak współcześnie w praktyce komercyjnej stosuje się niemal wyłącznie: neon, argon oraz rtęć[1]. Stosowanie helu, kryptonu i ksenonu zarzucono z uwagi na wysoki koszt oraz wymagane wysokie napięcie zapłonu[1]. Bogactwo kolorów uzyskuje się stosując barwne luminofory. Jedynie barwa żółta możliwa była do uzyskania tylko przez zastosowanie barwionego szkła, co jednak było kosztowne[1].

  • neon: pomarańczowo-czerwony (z rtęcią w żółtozielonej rurze: zielony)
  • argon: fioletowy (z dodatkiem rtęci świeci bardziej intensywnie i na niebiesko)
  • hel: biało-różowawy
  • hel w żółtej rurze: żółty
  • krypton: biały
  • ksenon: niebiesko-fioletowy
  •  
    Neon często stosowany
  •  
    Argon
  •  
    Hel
  •  
    Krypton
  •  
    Ksenon

Prócz gazów szlachetnych teoretycznie można zastosować również:

Galeria

edytuj

Muzea neonów

edytuj

W Polsce

edytuj

Na świecie

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g Bogusław Molecki, Neony Dworca Głównego we Wrocławiu, „Świat Kolei” nr 12/2010, s. 36–37.
  2. ↑ Paweł Wegner, Muzeum Neonów otwarte! [wywiad+zdjęcia] [online], Warszawa Nasze Miasto, 20 maja 2012 [dostęp 2020-09-30] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Neon_(reklama)&oldid=75194641”