Naveen Patnaik
Naveen Patnaik (ur. 16 października 1946[1]) – indyjski polityk, premier stanowy Orisy od 2000.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
16 października 1946 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
polityk |
| Stanowisko |
premier stanowy Orisy (od 2000) |
Życiorys
edytujUrodził się w Cuttack[2]. Jest synem Biju Patnaika i Gyan Devi[3]. Pochodzi z prominentnej rodziny, jego ojciec był działaczem niepodległościowym, w niepodległych Indiach dwukrotnie natomiast stał na czele rządu stanowego Orisy[4]. Patnaik niemniej nie przejawiał ambicji politycznych. Kształcił się na stołecznym Delhi University[5]. Następnie natomiast zajął się pisarstwem. Wiele lat spędził poza granicami kraju, głównie w Stanach Zjednoczonych[1].
Do Indii powrócił krótko przed śmiercią swego ojca w kwietniu 1997. Szybko zaangażował się w życie polityczne, wstępując w szeregi Janata Dal. W wyniku wyborów uzupełniających wszedł do izby niższej parlamentu federalnego[6]. Kandydował wówczas z okręgu uprzednio reprezentowanego przez swego ojca[7]. W grudniu 1997 założył własną partię, Biju Janata Dal[8]. Konflikt z Janata Dal spowodowany był decyzją tej ostatniej o nieprzyłączeniu się do ogólnoindyjskiej koalicji pod auspicjami Indyjskiej Partii Ludowej (BJP). Patnaik uzyskał kolejno reelekcję parlamentarną w 1998 oraz w 1999. W 1998 został mianowany federalnym ministrem odpowiadającym za górnictwo. Funkcję tę pełnił do 2000[9].
Patnaik znany jest niemniej przede wszystkim ze swojej roli w polityce stanowej. W 2000 Biju Janata Dal w koalicji z BJP zdobyła zdecydowaną większość w Zgromadzeniu Ustawodawczym Orisy. Polityk zdecydował się powrócić do rodzinnego stanu i 5 marca 2000 został zaprzysiężony jako jego premier. Początkowo postrzegany był przede wszystkim jako polityczny spadkobierca swego ojca, szybko jednak zdobył uznanie jako sprawny administrator, jak również przywódca walczący z korupcją. Podjął kroki mające poprawić sytuację najuboższych mieszkańców, wprowadził między innymi programy społeczne umożliwiające zakup subsydiowanego ryżu za jedną rupię za kilogram czy też całego posiłku za pięć rupii[10]. Krytykowany był jednak za tolerowanie przestępczych działań niektórych spółek górniczych obecnych w bogatej w surowce Orisy[1].
Stopniowo całkowicie zdominował scenę polityczną swego rodzinnego stanu. Utrzymał stanowisko premiera po wyborach z 2004, 2009, 2014 i 2019. Znany jest z dokonywania częstych przetasowań w kierowanych przez siebie gabinetach, tak by żaden z podległych mu ministrów nie zdołał zdobyć zbyt dużych wpływów. Jego rządy łączone są przy tym z częstym odwoływaniem się do regionalnej tożsamości. Wpisują się tym samym w tendencje dostrzegalne w stanie przynajmniej od schyłku brytyjskich rządów kolonialnych[11].
Naveen Patnaik jest najdłużej urzędującym premierem w historii Orisy, jak również jednym z najdłużej urzędujących premierów stanowych w historii Indii w ogóle[12]. Jego rządy pod tym względem można porównać jedynie z rządami Jyotiego Basu w Bengalu Zachodnim czy Pawana Kumara Chamlinga w Sikkimie[13][14].
Zainteresowania, wizerunek publiczny oraz życie prywatne
edytujJest kawalerem[15]. Jego przynależność do tradycyjnej elity indyjskiej pozwoliła mu nawiązać szereg kontaktów z postaciami tak z życia politycznego jak i tymi wiązanymi z kulturą popularną, pochodzącymi zresztą nie tylko z Indii. Współlokatorem Patnaika w internacie jednej ze szkół był na przykład Sanjay Gandhi, syn premier Indiry Gandhi[16]. Znany jest też z przyjaźni z Mickiem Jaggerem, liderem oraz współzałożycielem rockowego zespołu The Rolling Stones. Pozostawał w przyjacielskim kontakcie również z Jacqueline Kennedy Onasis[17][18]. Opublikował kilka książek, w tym A Second Paradise: Indian Courtly Life 1590–1947 (1985), A Desert Kingdom: The Rajputs of Bikaner (1990) oraz The Garden of Life: An Introduction to the Healing Plants of India (1993)[1][19]. Amatorsko zajmuje się także malarstwem[20].
Mimo regularnego odwoływania się w swojej aktywności politycznej do regionalnej tożsamości Orisy nie włada biegle dominującym w stanie językiem orija[21][22]. Podczas wieców oraz innych spotkań z wyborcami odczytuje swoje przemówienia z kartki, korzystając z ich zapisu w alfabecie łacińskim[23]. Jego kłopoty językowe stały się zarówno obiektem żartów, jak i krytyki. Niektórzy analitycy wskazują przy tym, że paradoksalnie mogą one być atutem politycznym Patnaika. Wyborcy bowiem nie utożsamiają się z nim bezpośrednio. Taki dystans ma go czynić kimś szczególnym i niezwykłym[24].
Polityka otacza swoista tajemnica, będąca zresztą integralną częścią kultu jednostki, który stopniowo się wokół niego rozwinął[25]. To, że nie ma dzieci ani żony, wzmaga powszechne przekonanie o tym, że jest wolny od korupcji[26]. Z przeświadczeniem o uczciwości polityka harmonizuje także pełen prostoty styl bycia, którym ma się on odznaczać[27]. Ubiera się w zwyczajne, tradycyjne stroje, jada niewiele oraz sprawia wrażenie człowieka nie zainteresowanego dobrami materialnymi. Nieodłącznym elementem starannie pielęgnowanego wizerunku Patnaika są również przywary i słabości. Wiadomo na przykład, że jest nałogowym palaczem oraz, że chętnie sięga po alkohol[28]. Wszystkie z wymienionych tu elementów wraz z jego przynależnością do niezmiernie zamożnego rodu pozwoliły na zbudowanie wiarygodnego przekazu o żyjącym w luksusie patrycjuszu, który porzucił życie w dostatku po to tylko, by służyć zapomnianym, dyskryminowanym i ubogim[29].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Naveen Patnaik, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-06-04] (ang.).
- ↑ 1. Ruthless Winner, [w:] Biswajit Mohanty, Chasing His Father’s Dreams: Inside Story of Odisha’s Longest Serving Chief Minister [e-book], Paranjoy, 2017, lokalizacja 156, ISBN 978-9384439903.
- ↑ 1. Ruthless Winner, [w:] Biswajit Mohanty, Chasing His Father’s Dreams: Inside Story of Odisha’s Longest Serving Chief Minister [e-book], Paranjoy, 2017, lokalizacja 116, ISBN 978-9384439903.
- ↑ Ashutosh Mishra: ‘Naveen Odisha’: Why BJD Is Moving on From the Legacy of Biju Patnaik. [w:] The Wire [on-line]. thewire.in, 2023-03-27. [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
- ↑ Shri Naveen Patnaik. [w:] Chief Minister of Odisha [on-line]. odisha.gov.in. [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 43.
- ↑ Who is Naveen Patnaik?. [w:] Business Standard [on-line]. business-standard.com. [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 22.
- ↑ Naveen Patnaik. [w:] Biju Janata Dal [on-line]. bjdodisha.org.in. [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
- ↑ Naveen Patnaik. [w:] The Economic Times [on-line]. economictimes.indiatimes.com. [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
- ↑ Venkitesh Ramakrishnaprafulla Das: Naveen Patnaik: Carrying the legacy forward. [w:] Frontline [on-line]. frontline.thehindu.com, 2022-05-07. [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
- ↑ Divya J. Shekhar: Naveen Patnaik's two decades, and counting. [w:] Frontline [on-line]. forbesindia.com, 2020-03-26. [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
- ↑ Anand ST Das: Naveen Patnaik Set to Make History as Odisha Hands Him Power for a Record Fifth Straight Term. [w:] News 18 [on-line]. news18.com, 2019-05-23. [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 8.
- ↑ 1. Ruthless Winner, [w:] Biswajit Mohanty, Chasing His Father’s Dreams: Inside Story of Odisha’s Longest Serving Chief Minister [e-book], Paranjoy, 2017, lokalizacja 351, ISBN 978-9384439903.
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 21.
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 37.
- ↑ 1. Ruthless Winner, [w:] Biswajit Mohanty, Chasing His Father’s Dreams: Inside Story of Odisha’s Longest Serving Chief Minister [e-book], Paranjoy, 2017, lokalizacja 169, ISBN 978-9384439903.
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 36.
- ↑ Childhood and Education. [w:] Naveen Patnaik [on-line]. naveenpatnaik.in. [dostęp 2023-06-05]. (ang.).
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 9.
- ↑ Introduction, [w:] Biswajit Mohanty, Chasing His Father’s Dreams: Inside Story of Odisha’s Longest Serving Chief Minister [e-book], Paranjoy, 2017, lokalizacja 74, ISBN 978-9384439903.
- ↑ 1. Ruthless Winner, [w:] Biswajit Mohanty, Chasing His Father’s Dreams: Inside Story of Odisha’s Longest Serving Chief Minister [e-book], Paranjoy, 2017, lokalizacja 321-326, ISBN 978-9384439903.
- ↑ 1. Ruthless Winner, [w:] Biswajit Mohanty, Chasing His Father’s Dreams: Inside Story of Odisha’s Longest Serving Chief Minister [e-book], Paranjoy, 2017, lokalizacja 326, ISBN 978-9384439903.
- ↑ 1. Ruthless Winner, [w:] Biswajit Mohanty, Chasing His Father’s Dreams: Inside Story of Odisha’s Longest Serving Chief Minister [e-book], Paranjoy, 2017, lokalizacja 332, ISBN 978-9384439903.
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 126.
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 126-127.
- ↑ Banerjee 2018 ↓, s. 127.
- ↑ 1. Ruthless Winner, [w:] Biswajit Mohanty, Chasing His Father’s Dreams: Inside Story of Odisha’s Longest Serving Chief Minister [e-book], Paranjoy, 2017, lokalizacja 332-339, ISBN 978-9384439903.
Bibliografia
edytuj- Ruben Banerjee: Naveen Patnaik. New Delhi: Juggernaut Books, 2018. ISBN 978-93-86228-78-9.