Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego
Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego – polskie święto państwowe niebędące dniem wolnym od pracy, przypadające 27 grudnia w rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego w 1918 roku.
| |
| Dzień |
27 grudnia |
|---|---|
| Państwa | |
| Typ święta | |
| Upamiętnia | |
| Podobne święta |
Święto Wojska Polskiego, Narodowe Święto Niepodległości, Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego, Narodowy Dzień Powstań Śląskich |
Znaczenie daty
edytuj27 grudnia 1918 roku wybuchło powstanie wielkopolskie będące największym na terenie zaborów, zakończonym zwycięstwem, polskim zrywem niepodległościowym. Do wybuchu powstania tego dnia przyczyniła się niemiecka parada zorganizowana w Poznaniu, podczas której zrywano polskie flagi i napadano na polskie instytucje. Oddziały powstańcze w krótkim czasie opanowały zdecydowaną większość obszaru Prowincji Poznańskiej (m.in. bez Bydgoszczy i Piły). Działania bojowe zakończył rozejm z 16 lutego 1919 roku w Trewirze[1].
Historia inicjatywy
edytujInicjatorami powstania nowego święta byli w czerwcu 2021 roku m.in. przedstawiciele Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości w Poznaniu, Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919, Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Wielkopolski, Fundacji Zakłady Kórnickie i Muzeum Narodowego w Poznaniu. Do akcji zbierania podpisów pod apelem włączyły się również samorządy, regionaliści, muzealnicy, instytucje i stowarzyszenia z terenu Wielkopolski, Pomorza, Kujaw oraz ziemi lubuskiej zajmujące się edukacją i upowszechnianiem historii[2].
Rafał Reczek, dyrektor Oddziału IPN w Poznaniu i jeden z głównych inicjatorów utworzenia nowego święta, tak wspominał działania związane ze zbieraniem podpisów[3]:
Rozmawialiśmy z ministrami w KPRP, pomysł się spodobał. Padła deklaracja, że jeżeli uda się uzbierać głosy poparcia ponad podziałami, to pan prezydent, z mocy urzędu, wystąpi z inicjatywą ustawodawczą, związaną z ustanowieniem dnia 27 grudnia świętem państwowym
Organizatorzy uzyskali poparcie ze strony m.in. marszałków województw, metropolity poznańskiego, wojewody wielkopolskiego i prezydenta Poznania. Zgromadzono ponad 4000 deklaracji poparcia od osób indywidualnych, kolejne ponad 3000 wpłynęły drogą elektroniczną. Jednostki samorządów terytorialnych przekazały 160 deklaracji w postaci uchwał podejmowanych na poziomie województw, powiatów i gmin. Dodatkowo deklaracje poparcia złożyło 40 szkół[4].
Ustanowienie święta
edytuj1 października 2021 roku Sejm RP przyjął ustawę, zgłoszoną przez prezydenta Andrzeja Dudę[5], ustanawiającą święto państwowe – Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Celem ustanowienia tego święta jest upowszechnienie wiedzy o zwycięskim powstaniu wielkopolskim. Inicjatywa prezydenta uzyskała poparcie rządu. Prezydencki projekt ustawy został poparty, zarówno podczas pierwszego, jak i drugiego czytania, przez wszystkich uczestniczących w głosowaniu posłów[6][7]. Następnie projekt ustawy przekazano do Senatu, który 28 października 2021 roku jednomyślnie przyjął ustawę[8]. 23 listopada tegoż roku w Hotelu Bazar, w obecności przedstawicieli Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego i władz samorządowych, prezydent podpisał ustawę[9]. Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego jest trzynastym świętem państwowym w Polsce ustanowionym w drodze ustawy[10].
Przypisy
edytuj- ↑ Grot 1963 ↓, s. 255–256.
- ↑ 27 grudnia świętem państwowym. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2021-10-05]. (pol.).
- ↑ Apel ws. ustanowienia 27 grudnia świętem państwowym w poniedziałek trafi do prezydenta. Dzieje.pl. [dostęp 2021-10-05]. (pol.).
- ↑ Będzie nowe święto państwowe? Apel w poniedziałek trafi do prezydenta. Wirtualna Polska. [dostęp 2021-10-05]. (pol.).
- ↑ Przekazanie Prezydentowi RP apelu ws. ustanowienia 27 grudnia świętem [online], powstaniewielkopolskie.pl, 10 września 2021.
- ↑ Sejm ustanowił dzień wybuchu Powstania Wielkopolskiego świętem państwowym [online], powstaniewielkopolskie.pl, 3 października 2021.
- ↑ Sejm ustanowił nowe święto państwowe 27 grudnia [online], radioemaus.pl, 4 października 2021.
- ↑ Wyniki głosowania w Senacie [online], www.senat.gov.pl, 28 października 2021.
- ↑ 27 grudnia Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego [online], prezydent.pl, 23 listopada 2021.
- ↑ Sejm ustanowił nowe święto państwowe. RMF24. [dostęp 2021-10-05]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Dzieje Wielkopolski w wypisach. Zdzisław Grot (red.). Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1963.