Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919

Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 – stowarzyszenie patriotyczne o zasięgu ponadregionalnym, z kołami w sześciu województwach, liczącymi łącznie ok. 90 kół i ok. 2,5 tys. członków.

Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919
Ilustracja
Wielkopolski Krzyż Powstańczy i logo TPPW na tablicy pamiątkowej w Zielonej Górze (2003)
Państwo

 Polska

Siedziba

ul. Piekary 17 VIII p., 61-823 Poznań

Data założenia

30 stycznia 1989

Rodzaj stowarzyszenia

stowarzyszenie rejestrowe

Status

organizacja pożytku publicznego (od 6 października 2004 r.)

Profil działalności

badawczy, edukacyjny

Zasięg

ogólnopolski

Prezes zarządu

Anatol Gawrych-Laudański (1989–1993), Stefan Barłóg (1993–2015), Tadeusz Musiał (od 2015)

Członkowie

ok. 2500

Nr KRS

0000066835

Data rejestracji

7 grudnia 2001

Powiązania

Związek Uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 (1920–1928), Związek Powstańców Wielkopolskich (1928–1939), Związek Weteranów Powstań Wielkopolskich RP (1946–1949)

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919”
Ziemia52°24′17″N 16°55′41″E/52,404780 16,927940
Strona internetowa

Charakterystyka

edytuj

Powstało 30 stycznia 1989. Jego celem, zapisanym w statucie, jest m.in. krzewienie wiedzy i kultywowanie pamięci o Powstaniu Wielkopolskim oraz popularyzacja wartości, które przyświecały powstańcom wielkopolskim. Odznaką organizacyjną Towarzystwa jest rozetka (biało-czerwona kokarda) z nadrukiem w środku rozetki, w części czerwonej „TPPW”.

Najwyższą władzą Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/19 jest Krajowy Zjazd Delegatów. Na bieżąco pracami towarzystwa kieruje zarząd główny i wybrane z jego składu prezydium. Obecnym prezesem towarzystwa jest Tadeusz Musiał[1], a wiceprezesem Janusz Sałata. Ogółem do organizacji należy ponad 2500 członków skupionych w 84 kołach[2].

Cele te są realizowane m.in. poprzez:

  • odczyty i prelekcje,
  • działalność wydawniczą (książki i czasopismo),
  • organizowanie konkursów i wystaw,
  • dokumentowanie historii Powstania Wielkopolskiego.

Najważniejsze decyzje, w tym personalne, podejmowane są podczas krajowych zjazdów Towarzystwa, odbywających się średnio co cztery lata w Domu Żołnierza w Poznaniu:

  • I Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 19 listopada 1994
  • II Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 24 kwietnia 1999
  • III Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 12 kwietnia 2003
  • IV Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 21 kwietnia 2007
  • V Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 9 kwietnia 2011
  • VI Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 19 kwietnia 2015
  • VII Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 8 czerwca 2019

W 2009 r. TPPW zostało uhonorowane Odznaką honorową „Za zasługi dla województwa wielkopolskiego”. Uroczyste przyozdobienie sztandaru odbyło się 9 marca 2009 r. w sali czerwonej Pałacu Działyńskich w Poznaniu.

22 maja 2018 r. uchwałą nr LXVII/1226/VII/2018 Rady Miasta Poznania "w uznaniu zasług dla pełnej poświęcenia wieloletniej działalności na rzecz krzewienia wiedzy i kultywowania pamięci o zwycięskim Powstaniu Wielkopolskim" TPPW otrzymało tytuł "Zasłużony dla Miasta Poznania"[3][4].

W 2020 r. TPPW zostało laureatem nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej[5]. Uroczyste wręczenie nagrody nastąpiło 21 grudnia 2021 r. w sali białej Hotelu Bazar[6]

28 września 2021 r. TPPW zostało uhonorowane Odznaką "Za wybitne zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych". Uroczystość odbyła się w Sali im. Lubrańskiego Collegium Minus w Poznaniu podczas Wojewódzkiej Konferencji Sprawozdawczej ZKRPiBWP w Poznaniu[7].

Honorowym prezesem TPPW pozostaje Stefan Barłóg, honorowym kapelanem - o. prof. Eustachy Rakoczy ZP[8], a honorowymi członkami: wojewoda Piotr Florek (2011)[9], minister Stanisław Kalemba (2019), minister Krystyna Łybacka (2019), Jerzy Przybecki (2019) i ppłk rez. Wojciech Zawadzki[10].

Struktura organizacyjna (2024)

edytuj

TPPW posiada następującą strukturę:

  • Zarząd Główny - prezes Tadeusz Musiał[11]
  • Oddział Kujawsko-Pomorski (1999)[12] - prezes Sławomir Łaniecki
    • Koło w Brzozie
    • Koło im. płk. Antoniego Grygiela w Bydgoszczy (1999)[12] - Grzegorz Hetzig
    • Koło w Inowrocławiu
    • Koło nr 23 im. ppor. Franciszka Borzycha w Mroczy (2007)[13]
    • Koło w Nakle
    • Koło w Pakości
    • Koło w Rynarzewie
    • Koło w Złotnikach Kujawskich
  • Oddział Lubuski (1997)[14] - prezes Kamil Hypki
    • Koło w Babimoście
    • Koło w Gorzowie Wielkopolskim (2020) – Michał Klisiński
    • Koło w Kargowej
    • Koło nr 7 w Krośnie Odrzańskim - Janusz Kamerduła
    • Koło w Nowej Soli (2011) – Paweł Szpigun[15]
    • Koło w Skwierzynie (2022)[16]
    • Koło w Sulechowie (2001)
    • Koło w Witnicy - Marian Piątkowski[17]
    • Koło nr 5 im. gen. broni Józefa Dowbor-Muśnickiego w Zielonej Górze (1994)
  • Oddział Wielkopolski – prezes Wawrzyniec Wierzejewski
    • Koło w Chodzieży (2002) – Marek Fifer
    • Koło w Opalenicy (1994)
    • Koło nr 6 w Gnieźnie
    • Koło im. Józefa Wadyńskiego w Kostrzynie
    • Koło w Kórniku - Dorota Przybylska
    • Koło nr 9 im. kpt. Teofila Spychały w Pile (1994)[18]
    • Koło nr 1 w Poznaniu (1989)
    • Koło w Przemęcie (2010)
    • Koło w Skokach (2005)[19]
    • Koło w Stęszewie
    • Koło im. ks. Ludwika Sołtysińskiego w Szubinie (1999)[20]
    • Koło w Wągrowcu
    • Koło w Grodzisku Wielkopolskim (2020)[21]
    • Koło w Granowie[22]
    • Koło nr 2 w Wolsztynie (1989)[23] - Hubert Rakoszewski
    • Koło we Wronkach (2002)[24]
    • Koło nr 24 we Wrześni (ok. 2007)
    • Koło w Żninie
  • Koło Legnica (1998)[25][26]- Dariusz Lisowski[27]
  • Koło nr 3 w Szczecinie (ok. 1990) – Andrzej Lindecki
  • Koło w Warszawie - Aleksandra Kowalkowska

Dobosz Powstania Wielkopolskiego

edytuj

6 grudnia 1996 r. Zarząd Główny TPPW w Poznaniu, pragnąc inspirować i honorować osoby i instytucje, które wyróżniły bądź wyróżniają się w realizacji powyższej tematyki ciekawymi i znaczącymi działaniami popularyzatorskimi, twórczymi i naukowymi – ustanowił Nagrodę Honorową „Dobosz Powstania Wielkopolskiego”. Statuetka Dobosza jest miniaturą części Pomnika Dobosza, nazywanego Pomnikiem Powstańców i Wolności w Śremie[28].

Wyróżnieni[29]:

Odznaka Honorowa „Wierni Tradycji”

edytuj

Odznaka Honorowa „Wierni Tradycji” to polskie odznaczenie cywilne, ustanowione 30 stycznia 2009 r. przez TPPW w 20-lecie powstania Towarzystwa. Jest przyznawane każdego roku przez Zarząd Główny TPPPW za wybitne zasługi w upowszechnianiu wiedzy i pamięci o powstaniu wielkopolskim.

Od 2015 r. wręczane są także Złote Odznaki Honorowe „Wierni Tradycji”. Do 2019 r. przyznano 593 odznaki indywidualne i 34 zbiorowe, rangi srebrnej i złotej.

Odznaczeni

edytuj

Wydawnictwa

edytuj
  • Leksykon biograficzny „Powstańcy wielkopolscy… Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918/1919” (do 2020 r. łącznie 17 tomów)
  • Rocznik Oświatowo-Historyczny „Wielkopolski Powstaniec” (do 2021 r. łącznie 27 numerów), ISBN/ISSN: 978-83-63294-76-2.

Przypisy

edytuj
  1. Kontakt – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  2. Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 – Powstanie wielkopolskie zwycięski zryw Wielkopolan [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  3. Uchwała nr LXVII/1226/VII/2018 z dnia 2018-05-22 – bip.poznan.pl [online], bip.poznan.pl [dostęp 2022-11-26].
  4. Bogna Kisiel, Poznań: Ryszard Krynicki zostanie w tym roku honorowym obywatelem miasta. Rada Miasta zdecyduje też o wyróżnieniu zasłużonych dla miasta [online], Głos Wielkopolski, 13 maja 2018 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  5. XII edycja Nagrody Honorowej Prezesa IPN „Świadek Historii” – zgłoszenia do 14 maja 2021 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  6. TPPW laureatem Nagrody Honorowej Prezesa IPN „Świadek Historii” – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online], 22 grudnia 2021 [dostęp 2024-03-05] (pol.).
  7. Aktualności archiwum 2021 | Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych [online] [dostęp 2024-03-05] (pol.).
  8. Piotr Wojtczak, Obchody 100. rocznicy Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 w Wielkopolsce, „Powstaniec Wielkopolski” (25), 2019, s. 166-194.
  9. Zjazd Delegatów Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego | Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu [online], poznan.uw.gov.pl [dostęp 2022-11-26].
  10. Wydawnictwo Pejzaż Bydgoszcz - albumy, książki, publikacje o Bydgoszczy, pamiątki o Bydgoszczy,wydawca poezji [online], projektpejzaz.pl [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  11. Zarząd Główny TPPW – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2024-03-05] (pol.).
  12. a b Władze Koła - TPPW 1918/1919 koło Bydgoszcz [online], tppw.wikidot.com [dostęp 2022-11-26].
  13. [PDF] Miasto i gmina Mrocza po roku 1990 – Free Download PDF [online], silo.tips [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  14. Wierni powstańczym tradycjom : XXV lat Oddziału Lubuskiego Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 w Zielonej Górze - OpacWWW - Prolib Integro [online], bibliotekanowasol.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  15. Potomkowie Powstańców Wielkopolskich zawiązują nowe koło [online], Zielona Góra Nasze Miasto, 9 czerwca 2011 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  16. W Skwierzynie powstało nowe Koło TPPW – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  17. Towarzystwo ze sztandarem - Radio Zachód, Lubuskie [online], zachod.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  18. Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego w Pile. To już 25 lat przywracania powstańczej pamięci [online], Piła Nasze Miasto, 27 stycznia 2020 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  19. https://www.gmina-skoki.pl/wp-content/uploads/2018/06/DRUK_przewodnik_Skoki_spad3_mm1.pdf
  20. Powstanie Wielkopolskie 1918–1919 na Pałukach i Krajnie - ludzie, miejsca, wydarzenia [online], powstanie.szubin.net [dostęp 2022-11-26].
  21. Aby kultywować tradycję. Piknik integracyjny kół pamięci o Powstaniu Wielkopolskim. - Grodzisk Wielkopolski | PGO24 [online], 21 maja 2023 [dostęp 2024-02-26] (pol.).
  22. V zebranie członków KTPPW 1918/1919 – Koło Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkpolskiego 1918/1919 – Urząd Gminy w Granowie [online], granowo.pl [dostęp 2024-02-26] (pol.).
  23. Urząd Miejski w Wolsztynie [online], archiwum3.wolsztyn.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  24. TMZW TPPW [online], tmzw.org.pl [dostęp 2022-11-26].
  25. Wykaz alfabetyczny wydawnictw zwartych i ciągłych dotyczących regionu Pałuk [online].
  26. Czesław Kowalak, Koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego w Legnicy-portret własny, „Wielkopolski Powstaniec” (12), 2006.
  27. Legnica uczciła pamięć bohaterów Powstania Wielkopolskiego [online], Portal LCA.pl - Legnica - najcieplejsze miasto w Polsce [dostęp 2022-11-26].
  28. Dobosz – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online], powstaniewielkopolskie.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  29. Dobosz – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  30. Dobosze Powstania Wielkopolskiego 2020 – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  31. Wręczono nagrody „Dobosz Powstania Wielkopolskiego” | dzieje.pl - Historia Polski [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  32. „Dobosze Powstania Wielkopolskiego” przyznane | dzieje.pl - Historia Polski [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  33. Wierni tradycji - Aktualności z życia powiatu - Powiat Czarnkowsko-Trzcianecki [online], old.czarnkowsko-trzcianecki.pl [dostęp 2022-11-26].
  34. Jarocin: Burmistrz Wierny Tradycji [online], Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  35. https://ans-gniezno.edu.pl/uczelnia/kadra/prof-zw-dr-hab-farm-umbreit-michal/
  36. Wielkopolska: Wierni tradycji [online], Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  37. Oficjalny Portal Gminy Jarocin [online], jarocin.pl [dostęp 2022-11-26].
  38. 16 batalion remontu lotnist [online], wojsko-polskie.pl [dostęp 2022-11-26].
  39. Dr Bartosz Kruszyński został odznaczony Medalem „Wierni Tradycji” – Pracownia Historii Wojskowej [online] [dostęp 2022-11-26] (ang.).
  40. Redakcja, Odznaka Honorowa 'Wierni Tradycji' dla Rektora PWSZ w Gnieźnie [online], Gniezno Nasze Miasto, 15 grudnia 2012 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  41. ˝Wierni Tradycji˝ dla Wojciecha Ziętkowskiego [online], sroda.wlkp.pl [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  42. Wolsztyb: drukowanie [online], archiwum3.wolsztyn.pl [dostęp 2022-11-26].
  43. a b c d e 2019 [online], wbc.poznan.pl [dostęp 2024-04-26].
  44. Medal „WIERNI TRADYCJI” dla Gimnazjum nr 1 [online], inowroclaw.info.pl, 3 lutego 2015 [dostęp 2022-11-26].
  45. Medal „WIERNI TRADYCJI” dla Gimnazjum nr 1 [online], Szkoła Podstawowa nr 1, 29 stycznia 2015 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  46. Odznaczenie dla kibiców Lecha [online], Kibice.net [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  47. Marszałek uhonorowana medalem ,,Wierni tradycji' [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  48. Zenon Matuszewski odznaczony [online], lgdrk.pl [dostęp 2022-11-26].
  49. Dominik Fijałkowski, Medal dla prezesa PTTK w Inowrocławiu za promowanie pamięci o Powstaniu Wielkopolskim [online], Gazeta Pomorska, 4 marca 2018 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  50. Aktualności archiwum 2018 | Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  51. Medal „Wierni Tradycji” dla Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  52. a b Prof. Wiesław Hładkiewicz otrzymał odznakę honorową "Za zasługi dla Wielkopolski" [online], Onet Wiadomości, 7 grudnia 2015 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  53. Ks. kan. Tadeusz Lesiński odznaczony Medalem Honorowym Sędziwoja z Szubina [online], eKAI, 10 września 2020 [dostęp 2022-11-26].
  54. OPALENICKIE XXIII SPOTKANIE RODZIN POWSTAŃCZYCH – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online], 24 lutego 2020 [dostęp 2024-03-05] (pol.).
  55. Nagrody za pamięć i wiedzę o Powstaniu Wielkopolskim rozdane! [online], Głos Wielkopolski, 13 czerwca 2022 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  56. Wyróżnienia za pamięć o zwycięskim powstaniu - Radio Zachód, Lubuskie [online], 11 grudnia 2023 [dostęp 2024-03-05] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj