Muzeum Warszawskiej Pragi
Muzeum Warszawskiej Pragi – muzeum w Warszawie poświęcone Pradze – prawobrzeżnej części miasta – i jej dziedzictwu. Jest oddziałem Muzeum Warszawy.
| Oddział Muzeum Warszawy | |
 Kompleks budynków Muzeum Warszawskiej Pragi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Targowa 50/52 |
| Data założenia |
2007[1], otwarcie 19 września 2015 |
| Zakres zbiorów |
varsaviana związane z Pragą |
| Kierownik |
Katarzyna Kuzko-Zwierz |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°15′05″N 21°02′21″E/52,251389 21,039167
| |
| Strona internetowa | |
Opis
edytujO potrzebie stworzenia Muzeum Pragi, zachowania jej ginących pamiątek, mówiono od dawna. Istniały różne pomysły docelowej lokalizacji muzeum – miało ono powstać w pałacyku Ksawerego Konopackiego przy ul. Strzeleckiej 11/13 na Nowej Pradze lub w Warszawskiej Wytwórni Wódek Koneser przy ul. Ząbkowskiej. Ostatecznie zdecydowano, że muzeum będzie się mieścić w zespole trzech zabytkowych kamienic przy ul. Targowej 50/52, obok Bazaru Różyckiego[2]. Jedna z nich – dom Rothblitha – jest najstarszym zachowanym murowanym domem mieszkalnym na Pradze. W oficynie odkryto w 1996 fragmenty malowideł ściennych zdobiących przed wojną żydowski dom modlitwy. Unikatowe polichromie przedstawiają znaki Zodiaku, żydów modlących się przy Ścianie Płaczu i grób Racheli w Betlejem[3]. Są to prawdopodobnie jedyne tego rodzaju malowidła zachowane na Mazowszu[3].
Muzeum utworzono w 2007[1]. Jego tymczasową siedzibę zlokalizowano początkowo przy ul. Targowej 45, a następnie ul. Ząbkowskiej 23/25. Tam prowadzono zbiórkę praskich pamiątek – przyszłych eksponatów: m.in. fotografii, przedmiotów codziennego użytku, strojów, zabawek, mebli – oraz nagranych wypowiedzi prażan („Archiwum Historii Mówionej”). Muzeum organizowało wystawy czasowe na terenie Warszawskiej Wytwórni Wódek „Koneser”, prezentowało się też okazjonalnie np. podczas Nocy Muzeów i Praskich Spotkań z Kulturą.
Muzeum Pragi planowano otworzyć w 2010, jednak wskutek zmniejszenia środków w budżecie miasta umowę z Mostostalem na budowę muzeum zawarto dopiero w czerwcu 2010, a termin uruchomienia placówki kilkakrotnie przekładano: na rok 2011[4], 2012[5], 2013[6] i 2014[7]. Inwestycja okazała się dużo bardziej skomplikowana i o kilkanaście procent droższa niż pierwotnie przewidywano, stan techniczny kamienic był gorszy, a w trakcie budowy obok nich odkryto XVIII-wieczne piwnice – konieczne były zmiany projektu i wykonanie dodatkowych prac[8].
W kamienicach zachowano wyłącznie mury, a w środku zbudowano metalowe konstrukcje ze stropami opartymi na słupach[3]. Połączono trzy kamienice, ale zachowano różne poziomy podłóg[3]. Znalazły się w nich m.in. ekspozycje muzealne, sala edukacji interaktywnej i historii mówionej oraz kawiarnia; w skład muzeum wszedł też dom modlitwy oraz nowy budynek z salą projekcyjną.
W 2013 wykonano makietę Pragi końca XVIII wieku[9]. Trzykrotnie, w 2012 i 2013 ogłaszano konkurs na opracowanie koncepcji plastyczno-przestrzennej ekspozycji stałej muzeum[10], jego ostateczne rozstrzygnięcie nastąpiło w grudniu 2013. Zwycięski projekt wzbudził kontrowersje – oceniano go jako nowatorski, świeży w formie i estetyce, z drugiej strony krytykowano za powielanie stereotypów i schematyzm w prezentowaniu praskiej społeczności i folkloru, eksponowanie patologii społecznych, a nawet ignorancję w odniesieniu do historii tej części Warszawy[11].
Muzeum ze stałą ekspozycją zostało otwarte dla zwiedzających 19 września 2015[12].
Ekspozycja
edytuj- Sala Historii Pragi
- Sala Targu Praskiego
- Sala Wystaw Czasowych
- Praskie Świadectwa + Praskie Kultury
- Modlitewnie żydowskie (Sala Wschodnia i Sala Zachodnia)
Działalność
edytujMuzeum Warszawskiej Pragi organizuje wystawy z bezpłatnym oprowadzaniem w wybranych terminach, warsztaty dla dzieci, spacery po dzielnicy, przeglądy kulturalne i spektakle teatralne, festiwale (m.in. festiwal rzemiosła z targami produktów rzemieślniczych) i konferencje. Mimo to niektóre jego działania i wystawa stała wzbudzają kontrowersje. W maju 2016 Rada Dzielnicy Praga-Północ przyjęła stanowisko, w którym stwierdziła: W ocenie mieszkańców dzielnicy Muzeum Warszawskiej Pragi nie spełniło ich nadziei o placówce, która godnie będzie reprezentować historię i tożsamość tej części Warszawy. Wystawa stała Muzeum pomija wiele faktów, przez co historia prawego brzegu Warszawy staje się nieczytelna i uboga. Radni wskazali na potrzebę większego włączenia się Muzeum w działania na rzecz ratowania przed zniszczeniem i zapomnieniem dziedzictwa kulturowego i architektonicznego Pragi, do organizacji uroczystości upamiętniających najważniejsze praskie wydarzenia historyczne oraz innych uroczystości o charakterze społeczno-kulturalnym, a także do zwiększenia aktywności w życiu kulturalnym dzielnicy[13][14].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Dorota Folga-Januszewska: Muzea Warszawy. Przewodnik. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2012, s. 70. ISBN 978-83-7576-159-7.
- ↑ Niedaleko Różyca będzie Muzeum Pragi [1] – artykuł w Gazecie Wyborczej
- ↑ a b c d Tomasz Urzykowski. Nowe, a już po przejściach. Jak powstało najnowsze stołeczne muzeum. „Gazeta Stołeczna”, s. 7, 16 września 2015.
- ↑ Multimedialne Muzeum Warszawskiej Pragi zagrożone [2] – artykuł w Gazecie Wyborczej
- ↑ Muzeum Pragi z opóźnieniem. „Życie Warszawy”, 2010-01-15.
- ↑ Wieloletnia prognoza finansowa, Urząd m. st. Warszawy
- ↑ Klapa Muzeum Pragi: Projekt stałej ekspozycji nierealny. gazeta.pl, 2012-12-07. [dostęp 2012-12-07].
- ↑ Michał Wojtczuk: Co dalej z Muzeum Pragi? Robotników jak na lekarstwo. gazeta.pl, 2013-05-07. [dostęp 2013-06-07].
- ↑ Co dalej z Muzeum Warszawskiej Pragi? Szefostwo wyjaśnia obecną sytuację. zawinklem.pl, 2013-04-17. [dostęp 2013-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Kiedy zwiedzimy Muzeum Pragi?. TVN Warszawa, 2013-08-26. [dostęp 2014-09-06].
- ↑ Weronika Piórkowska. Kosmopolityczna warszawska Praga. „Głos Pragi”, s. 1-2, 2014-01-14. [dostęp 2014-09-06]. [zarchiwizowane z adresu 2014-09-07].
- ↑ Otwarcie wystawy stałej Muzeum Warszawskiej Pragi. Muzeum Warszawy. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Stanowisko Rady Dzielnicy Praga-Północ m. st. Warszawy z dnia 13 maja 2016 r. w sprawie funkcjonowania i współpracy z Muzeum Warszawskiej Pragi. Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy, 2016-05-13. [dostęp 2016-06-29].
- ↑ XXII Sesja Rady Dzielnicy Praga Północ. Zamiast relacji. „Nowa Gazeta Praska”. 10 (568), s. 3, 2016-06-01. ISSN 1234-6365. [dostęp 2016-07-03].
Bibliografia
edytuj- Muzeum Warszawskiej Pragi. Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta. [dostęp 2013-06-07].