Mord na polskiej inteligencji krzemienieckiej
Mord na inteligencji krzemienieckiej – egzekucja około 30 Polaków, przedstawicieli inteligencji Krzemieńca, dokonana przez niemieckie Einsatzgruppen pomiędzy 28 a 30 lipca 1941 roku.
_plaque_288.jpg) Tablica w kościele katolickim w Krzemieńcu poświęcona Polakom zabitym w latach II wojny światowej | |
| Państwo |
Polska pod okupacją III Rzeszy |
|---|---|
| Miejsce | |
| Data |
28–30 lipca 1941 |
| Liczba zabitych |
ok. 30 osób |
| Typ ataku |
egzekucja przez rozstrzelanie |
| Sprawca | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
 50°06′29″N 25°43′39″E/50,108056 25,727500
| |
Przebieg mordu
edytuj2 lipca 1941 roku Krzemieniec został zajęty przez wojska niemieckie. W tym samym miesiącu do miasta przybyła Einsatzgruppe C, która 28 lipca 1941 roku na podstawie listy sporządzonej przez nacjonalistów ukraińskich (wśród których największą aktywnością wykazywał się Iwan Miszczena)[1], aresztowała najbardziej znaczących przedstawicieli polskiej inteligencji, wśród nich wielu nauczycieli Liceum Krzemienieckiego. Aresztowanych uwięziono w Domu Społecznym, gdzie byli torturowani przez Sonderkommando i milicję ukraińską.
Pomiędzy 28 a 30 lipca 1941 roku Polaków wyprowadzono pod Górę Krzyżową i rozstrzelano. Zabito około 30 osób. Do zakopywania zwłok spędzono Żydów.
To samo komando SS na podstawie list proskrypcyjnych sporządzonych przez ukraińskich nacjonalistów wymordowało profesorów lwowskich i nauczycieli ze Stanisławowa[2].
Lista rozstrzelanych (niepełna)
edytuj- mgr Joanna Kopcińska, nauczycielka, harcmistrzyni
- mgr Franciszek Mączak, nauczyciel
- mgr Bolesław Młodzianko, nauczyciel
- dr Zdzisław Marceli Opolski, nauczyciel
- mgr Helena Paliwodzianka, nauczycielka, harcmistrzyni
- mgr Janina Poniatowska, nauczycielka, harcmistrzyni
- mgr Ludwik Zawalnicki, nauczyciel
- Konstanty Ejsmund
- Jan Targoński, nauczyciel
- mgr Stefan Górecki, przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego
- Irena Górecka, studentka
- Czesław Górecki, student
- Franciszek Dorożyński, dyrektor banków
- Piotr Moczulski, prawnik
- Edmund Żeromski, adwokat, członek Zarządu Liceum Krzemienieckiego
- inż. Bolesław Sokołowski
- Stanisław Brudziński
- Ludomir Łoziński
- Gustaw Wawrzyszak
Zobacz też
edytuj- ofiary represji Niemiec nazistowskich w Polsce
- Zbrodnie niemieckie w Polsce (1939–1945)
- Mord profesorów lwowskich
- Mord w Czarnym Lesie
- Intelligenzaktion na Pomorzu
- Intelligenzaktion Posen
- Intelligenzaktion Litzmannstadt
- Intelligenzaktion Schlesien
- Intelligenzaktion Masovien
- Sonderaktion w Częstochowie
- Sonderaktion Bürgerbräukeller
- Sonderaktion Lublin
- Sonderaktion Krakau
- Operacja Tannenberg
- Zweite Sonderaktion Krakau
- Liceum Krzemienieckie
- Getto w Krzemieńcu
- Cmentarze w Krzemieńcu
Przypisy
edytuj- ↑ Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939–1945, t. 1, Warszawa: „von borowiecky”, 2000, s. 478, ISBN 83-87689-34-3, OCLC 749680885.
- ↑ Grzegorz Motyka, Od rzezi wołyńskiej do akcji Wisła. Konflikt polsko-ukraiński 1943-1947, Kraków 2011, str. 66
Bibliografia
edytuj- Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939–1945, Warszawa: „von borowiecky”, 2000, ISBN 83-87689-34-3, OCLC 749680885.