Protathlima A’ Kategorias (gr. Παγκύπριο Πρωτάθλημα Α΄ Κατηγορίας) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich na Cyprze, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1934 r. i od samego początku zarządzana przez Cypryjski Związek Piłki Nożnej (KOP). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 12 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje mistrzem Cypru, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do Protathlima B’ Kategorias (II ligi cypryjskiej).

Protathlima A’ Kategorias
Παγκύπριο Πρωτάθλημα Α΄ Κατηγορίας
2023/2024
Państwo

 Cypr

Dyscyplina

piłka nożna

Data założenia

1934

Założyciel

Cypryjski Związek Piłki Nożnej

Rozgrywki
Liczba drużyn

14

Zwycięzca

Mistrz Cypru

Niższy poziom ligowy

Protathlima B’ Kategorias

Puchary

Puchar Cypru
Superpuchar Cypru

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

Trast AC (1934/35)

Obecny zwycięzca

APOEL Nikozja (2023/24)

Najwięcej zwycięstw

APOEL Nikozja (29)

Strona internetowa


Historia

edytuj

Mistrzostwa Cypru w piłce nożnej organizowane są od sezonu 1934/35. Wielokrotnie zmieniał się ich format. W latach 1941–1944 rozgrywki zawieszono z powodu działań II wojny światowej. Z kolei sezon 1958/59 odwołano z powodu konfliktu grecko-tureckiego na wyspie. 16 sierpnia 1960 Cypr odzyskał niepodległość. W sezonie 1963/64 ligi nie dokończono na skutek kolejnych rozruchów grecko-tureckich. Od edycji 1964/65 zmagania A’ Kategoria przeprowadzane są bez przerw, co sezon[1].

System rozgrywek

edytuj

Obecny format ligi zakładający rozgrywanie dwóch rund obowiązuje od sezonu 2007/08. Rozgrywki składają się z 26 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Po dwóch rundach rozgrywek zespoły z miejsc 1-6 walczą w trzeciej rundzie o mistrzostwo i europejskie puchary, a zespoły z miejsc 7-12 o utrzymanie w lidze. Pierwsza szóstka rozgrywa ze sobą mecze – u siebie oraz na wyjeździe. Dolna szóstka również rozgrywa ze sobą mecze – u siebie oraz na wyjeździe. Od sezonu 1995/96 w lidze występuje 14 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 5 do 16. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1990/91 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.

Zajęcie 1. miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu mistrza Cypru, który kwalifikuje się do eliminacji Ligi Mistrzów UEFA. Druga oraz trzecia drużyna zdobywa możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Cypru startuje w eliminacjach do Ligi Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie pierwsze miejsce w lidze – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również czwarta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie dwóch ostatnich miejsc oznacza spadek do Protathlima B’ Kategorias.

W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest na podstawie wyniku dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności, w przypadku remisu – na podstawie różnicy bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie na podstawie ogólnego bilansu bramkowego osiągniętego w sezonie, większej liczby bramek zdobytych oraz w ostateczności za pomocą losowania.

Skład ligi w sezonie 2022/23

edytuj
Uczestnicy poprzedniej edycji
APL Apollon Limassol   Limassol 1
AEK AEK Larnaka Larnaka 2
APN APOEL Nikozja Nikozja 3
CYP Aris Limassol Limassol 4
AFA Anorthosis Famagusta Larnaka[a] 5
PAF Pafos FC Pafos 6
OMN Omonia Nikozja Nikozja 7
AEL AEL Limassol Limassol 8
OLN Olympiakos Nikozja Nikozja 9
DOX Doxa Katokopia Peristerona[a] 10
   Spadek z Protathlima A’ Kategorias 2021/22
ETA Ethnikos Achna Achna 11
PAE PAEEK Kirenia Nikozja[a] 1
  Awans z Protathlima B’ Kategorias 2021/22
KAR Karmiotisa FC Pano Polemidia 1
NSL Nea Salamina Famagusta Larnaka[a] 2
AKR Akritas Chlorakas Chlorakas 3
ENP Enosis Neon Paralimni Paralimni 4

Oznaczenia:

  • kolumna pierwsza – skróty nazw drużyn,
  • kolumna trzecia – siedziba klubu,
  • kolumna czwarta – miejsce zajęte w poprzednim sezonie.

Lista sezonów

edytuj

Statystyka

edytuj

Tabela medalowa

edytuj

Mistrzostwo Cypru zostało do tej pory zdobyte przez 11 drużyn.

Stan po sezonie 2023/24.

Lp. Klub Miejsca na podium Zwycięskie sezony
     
1. APOEL Nikozja 29 22 16 1935/36, 1936/37, 1937/38, 1938/39, 1939/40, 1946/47, 1947/48, 1948/49, 1951/52, 1964/65, 1972/73, 1979/80, 1985/86, 1989/90, 1991/92, 1995/96, 2001/02, 2003/04, 2006/07, 2008/09, 2010/11, 2012/13, 2013/14, 2014/15, 2015/16, 2016/17, 2017/18, 2018/19, 2023/24
2. Omonia Nikozja 21 16 11 1960/61, 1965/66, 1971/72, 1973/74, 1974/75, 1975/76, 1976/77, 1977/78, 1978/79, 1980/81, 1981/82, 1982/83, 1983/84, 1984/85, 1986/87, 1988/89, 1992/93, 2000/01, 2002/03, 2009/10, 2020/21
3. Anorthosis Famagusta 13 10 9 1949/50, 1956/57, 1957/58, 1959/60, 1961/62, 1962/63, 1994/95, 1996/97, 1997/98, 1998/99, 1999/00, 2004/05, 2007/08
4. AEL Limassol 6 2 7 1940/41, 1952/53, 1954/55, 1955/56, 1967/68, 2011/12
5. Apollon Limassol 4 5 10 1990/91, 1993/94, 2005/06, 2021/22
6. EPA Larnaka 3 5 4 1944/45, 1945/46, 1969/70
7. Olympiakos Nikozja 3 4 2 1966/67, 1968/69, 1970/71
8. Pezoporikos Larnaka 2 8 14 1953/54, 1987/88
9. Trast Nikozja 1 3 0 1934/35
10. Çetinkaya Türk SK 1 1 4 1950/51
11. Aris Limassol 1 0 0 2022/23
12. AEK Larnaka 0 6 1
13. Enosis Neon Paralimni 0 1 2
14. Digenis Morfu 0 1 0
15. Nea Salamina Famagusta 0 0 4
16. Alki Larnaka 0 0 1
  1. a b c d Drużyny z miast kontrolowanych przez samozwańczą republikę Cypru Północnego przeniosły swoją siedzibę do miast położonych na południowej części wyspy.

Przypisy

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj