Mistrzostwa Czech w piłce nożnej mężczyzn
Mistrzostwa Czech w piłce nożnej (czes. Mistrovství Česka ve fotbale) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie – corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) – mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Czechach.
Historia
edytujMistrzostwa Czech w piłce nożnej oficjalne rozgrywane są od 1993 roku. Obecnie rozgrywki odbywają się w wielopoziomowych ligach: 1. liga, 2. liga, 3. liga oraz niższych klasach regionalnych.
W 1892 w Pradze powstał pierwszy czeski klub piłkarski SK Slavia Praha oraz niemiecki Deutscher FC Prag, potem następne. W latach 1896–1902 były organizowane Mistrzostwa Czech i Moraw, a od 1903 roku Mistrzostwa Czeskiego Związku Futbolowego (ČSF). Były to rozgrywki regionalne, ponieważ Czechy były pod panowaniem Austro-Węgier. Po rozpadzie Austro-Węgier, Czechy razem ze Słowacją 28 października 1918 ogłosiła powstanie Czechosłowacji. Po założeniu czechosłowackiej federacji piłkarskiej – ČSSF (czes. Československý svaz footballový) w 1921 roku (od 1901 funkcjonował czeski ČSF – Český svaz footballový), rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych ligowych Mistrzostw Czechosłowacji w sezonie 1925. W latach 1918–1924 nadal były prowadzone Mistrzostwa Czeskiego Związku Futbolowego (ČSF). Od 1925 organizowane mistrzostwa Czechosłowacji, jednak aż do 1933 żaden zespół słowacki nie uczestniczył w mistrzostwach Czechosłowacji. W tym też okresie zespoły słowackie grały we własnej nieoficjalnej lidze. W 1934 po reorganizacji piłkarskich mistrzostw w Asociacni Liga i założeniu krajowej Statni Liga słowackie zespoły wróciły do rozgrywek o mistrzostwo Czechosłowacji.
30 września 1938 roku na mocy układu monachijskiego Niemcy zaanektowały Kraj Sudetów. 16 marca 1939 roku na ziemiach czeskich znajdujących się pod okupacją Trzeciej Rzeszy utworzono Protektorat Czech i Moraw pod przywództwem Emila Háchy. W tym też czasie kluby czeskie organizowały mistrzostwa Czech i Moraw. Mistrzostwa Słowacji zostały zdominowane przez SK Slavia Praga, który w ciągu 6 lat zdobył 4 razy tytuł mistrza i 2 razy wicemistrza.
Wiosną 1945 Czechy wraz z ofensywą wojsk sowieckich wróciły w skład Czechosłowacji, a kluby czeskie po wyzwoleniu kraju od niemieckich wojsk ponownie uczestniczyły w rozgrywkach o mistrzostwo Czechosłowacji w najwyższej lidze, zwanej Státní liga. Były tylko dwie zmiany formatu ligi – w 1948 roku na system wiosna-jesień, a w 1957 roku liga z powrotem wróciła do systemu jesienno-wiosennego, który jest używany w większości krajów europejskich.
1 stycznia 1993 nastąpił pokojowy podział Czechosłowacji na dwa suwerenne państwa.
Rozgrywki zawodowej 1. ligi zainaugurowano w sezonie 1993/94[1].
Mistrzowie i pozostali medaliści
edytuj- Rozgrywki nieoficjalne
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1925–1938 | Mistrzostwa Czechosłowacji |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1945–1993 | Mistrzostwa Czechosłowacji |
- Rozgrywki oficjalne
Statystyka
edytujKlasyfikacja według klubów
edytujW dotychczasowej historii Mistrzostw Czech na podium oficjalnie stawało w sumie 12 drużyn. Liderem klasyfikacji jest AC Sparta Praga, która zdobyła 13 tytułów mistrzowskich.
Stan po sezonie 2023/2024.
10 i więcej mistrzostw Czech| Lp. | Klub | Miejsca na podium | Zwycięskie sezony | ||
|---|---|---|---|---|---|
|
|
| |||
| 1. | Sparta Praga | 14 | 10 | 4 | 1993/94, 1994/95, 1996/97, 1997/98, 1998/99, 1999/00, 2000/01, 2002/03, 2004/05, 2006/07, 2009/10, 2013/14, 2022/23, 2023/24 |
| 2. | Slavia Praga | 7 | 13 | 2 | 1995/96, 2007/08, 2008/09, 2016/17, 2018/19, 2019/20, 2020/21 |
| 3. | Viktoria Pilzno | 6 | 4 | 3 | 2010/11, 2012/13, 2014/15, 2015/16, 2017/18, 2021/22 |
| 4. | Slovan Liberec | 3 | 0 | 3 | 2001/02, 2005/06, 2011/12 |
| 5. | Baník Ostrawa | 1 | 0 | 3 | 2003/04 |
| 6. | FK Jablonec nad Nysą | 0 | 1 | 6 | |
| 7. | Sigma Ołomuniec | 0 | 1 | 3 | |
| 8. | FK Mladá Boleslav | 0 | 1 | 2 | |
| 9. | FK Teplice | 0 | 1 | 1 | |
| 10. | Viktoria Žižkov Praga | 0 | 0 | 2 | |
| 11. | 1. FK Drnovice | 0 | 0 | 1 | |
| Boby Brno | 0 | 0 | 1 | ||
Klasyfikacja według miast
edytujSiedziby klubów: Stan po sezonie 2023/2024.
| Miasto | Liczba tytułów | Kluby |
|---|---|---|
| Praga | 21 | Sparta Praga (14), Slavia Praga (7) |
| Pilzno | 6 | Viktoria Pilzno (6) |
| Liberec | 3 | Slovan Liberec (3) |
| Ostrawa | 1 | Baník Ostrawa (1) |
Uczestnicy
edytujSą 32 zespoły, które wzięli udział w 32 sezonach Mistrzostw Czech, które były prowadzone od 1993/94 aż do sezonu 2024/25 łącznie. Tylko Sparta Praga, Slavia Praga i Slovan Liberec były zawsze obecne w każdej edycji.
Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2024/25.
- 32 razy: Slavia Praga, Sparta Praga, Slovan Liberec
- 31 razy: Baník Ostrawa, FK Jablonec
- 30 razy: Sigma Ołomuniec
- 29 razy: FK Teplice
- 28 razy: Viktoria Pilzno
- 26 razy: FC Zbrojovka Brno
- 24 razy: Dynamo Czeskie Budziejowice, 1. FC Slovácko
- 23 razy: Bohemians Praga 1905
- 21 razy: FK Mladá Boleslav, 1. FK Příbram
- 19 razy: FC Zlín1
- 18 razy: FC Hradec Králové
- 14 razy: Viktoria Žižkov
- 11 razy: SFC Opava
- 10 razy: 1. FK Drnovice, Dukla Praga, MFK Karviná
- 8 razy: Chmel Blšany
- 7 razy: FC Vysočina Igława
- 5 razy: FK Pardubice
- 4 razy: SK Kladno
- 3 razy: Union Cheb, FK Most
- 2 razy: Bohemians Praga
- 1 raz: SK Benešov, AFK Atlantic Lázně Bohdaneč, FK Ústí nad Labem, FC Vítkovice, 1. SC Znojmo
Uwaga: FC Zlín występował jako: FC Fastav Zlín, FC Trinity Zlín.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Czech Republic 1993/94 – RSSSF.
- ↑ Finał: Vinohrady Praga A – AFK Karlín 2:2, 5:1.
- ↑ O 3.miejsce: Vinohrady Praga B – Sparta Praga 5:0.
- ↑ a b c Nieuznawane jako krajowe.
- ↑ Finał: Sparta Praga – Smíchov Praga 3:1.
- ↑ Finał: Sparta Praga – AFK Kolín 1:1, 4:0.
- ↑ Finał: Slavia Praga – Moravská Slavia Brno 5:1.
- ↑ Finał: Slavia Praga – Smíchov Praga 14:0.
- ↑ Po 2 kolejkach słowacki ŠK Slovan Bratysława wycofał się z rozgrywek i następnie występował w słowackiej lidze.
Bibliografia
edytuj- Oficjalna strona 1. Ligi (cz.)
- Liga czeska, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2021-01-02].
- Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
- Oficjalna strona FACR (cz.)
- Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)