1. česká fotbalová liga
1. česká fotbalová liga – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Czechach, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1929 roku i zarządzana przez Piłkarski związek Republiki Czeskiej (FAČR). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 16 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Czech, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do II ligi.
| |
 2024/2025
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek | |
| Data założenia | |
| Założyciel | |
| Partner TV | |
| Sponsor tytularny |
Chance |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn |
16 |
| Zwycięzca |
Mistrz Czech |
| Niższy poziom ligowy | |
| Puchary | |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca |
Sparta Praga (1993/94) |
| Obecny zwycięzca |
Sparta Praga (2023/24) |
| Najwięcej zwycięstw |
Sparta Praga – 14 |
| Strona internetowa | |
Historia
edytuj- Oficjalne nazwy ligi
- Czechosłowacja
- 1. asociační liga: 1925
- Středočeská 1. liga: 1925/26–1928/29
- 1. asociační liga: 1929/30–1933/34
- Státní liga: 1934/35–1938/39
- Protektorat Czech i Moraw
- Národní liga: 1939/40–1943/44
- Czechosłowacja
- Státní liga: 1945/46–1948
- Celostátní mistrovství: 1949–1950
- Mistrovství republiky: 1951–1952
- Přebor republiky: 1953–1955
- 1. liga: 1956, 1957/58–1992/93
- Czechy
- 1. liga: 1993/94–1996/97
- 1. Gambrinus liga: 1997/98–2013/14
- Synot Liga: 2014/15–2015/16
- ePojisteni.cz liga: 2016/17
- HET liga: 2017/18
- Fortuna:Liga: 2018/19 – 2023/2024
- Chance liga: 2024/25[1] – nadal
Mistrzostwa Czech w piłce nożnej rozgrywane są od 1896 roku. Organizowane przez Czeskomorawski Związek Piłki Nożnej (czes. Českomoravský fotbalový svaz). W latach 1925–1938 oraz 1945–1993 odbywały się Mistrzostwa Czechosłowacji. Niejednokrotnie zmieniał się format rozgrywek. W 1993 po rozpadzie Czechosłowacji została założona 1. liga, rozgrywki której wystartowały po raz pierwszy w sezonie 1993/94[2].
System rozgrywek
edytujObecny format ligi obowiązuje od sezonu 1993/94.
Rozgrywki składają się z 30 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Od sezonu 1993/94 w lidze występuje 16 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 6 do 20. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1993/94 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.
Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Czech w piłce nożnej. Mistrz Czech zdobywa prawo gry w Lidze Mistrzów UEFA. Druga drużyna zdobywa prawo uczestniczenia w fazie Play-off Ligi Mistrzów. Trzecia oraz czwarta drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Czech startuje w fazie grupowej Lidze Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie miejsce w czołowej dwójce ligi – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również piąta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do II ligi czeskiej.
W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest na podstawie wyniku dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności, w przypadku remisu, na podstawie różnicy bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie na podstawie ogólnego bilansu bramkowego osiągniętego w sezonie, większej liczby bramek zdobytych oraz w ostateczności – w drodze losowania.
Skład ligi w sezonie 2024/25
edytuj| Uczestnicy poprzedniej edycji | |||
|---|---|---|---|
| SPA | Sparta Praga   |
Praga | 1 |
| SLA | Slavia Praga | Praga | 2 |
| VPL | Viktoria Pilzno | Pilzno | 3 |
| BAN | Baník Ostrawa | Ostrawa | 4 |
| MLB | FK Mladá Boleslav | Mladá Boleslav | 5 |
| 1SL | 1. FC Slovácko | Uherské Hradiště | 6 |
| SLL | Slovan Liberec | Liberec | 7 |
| SIG | Sigma Ołomuniec | Ołomuniec | 8 |
| HRK | FC Hradec Králové | Hradec Králové | 9 |
| TEP | FK Teplice | Cieplice | 10 |
| JAB | FK Jablonec | Jablonec nad Nysą | 11 |
| PAR | FK Pardubice | Pardubice | 12 |
| BOH | Bohemians 1905 | Praga | 13 |
| po barażach | |||
| KAR | MFK Karwina | Karwina | 14 |
| CBU | Dynamo Czeskie Budziejowice | České Budějovice | 15 |
 Spadek z Fortuna:Liga
| |||
| ZLN | Zlín | Zlin | 16 |
 Awans z II ligi
| |||
| DUK | Dukla Praga | Praga | 1 |
|
Oznaczenia:
| |||
Lista sezonów
edytujStatystyka
edytujTabela medalowa
edytujMistrzostwo Czech zostało do tej pory zdobyte przez 5 różnych drużyn.
Stan po sezonie 2023/24
| Lp. | Klub | Miejsca na podium | Zwycięskie sezony | ||
|---|---|---|---|---|---|
|
|
| |||
| 1. | Sparta Praga | 14 | 10 | 4 | 1993/94, 1994/95, 1996/97, 1997/98, 1998/99, 1999/00, 2000/01, 2002/03, 2004/05, 2006/07, 2009/10, 2013/14, 2022/23, 2023/24 |
| 2. | Slavia Praga | 7 | 13 | 2 | 1995/96, 2007/08, 2008/09, 2016/17, 2018/19, 2019/20, 2020/21 |
| 3. | Viktoria Pilzno | 6 | 4 | 3 | 2010/11, 2012/13, 2014/15, 2015/16, 2017/18, 2021/22 |
| 4. | Slovan Liberec | 3 | 0 | 3 | 2001/02, 2005/06, 2011/12 |
| 5. | Baník Ostrawa | 1 | 0 | 3 | 2003/04 |
| 6. | FK Jablonec nad Nysą | 0 | 1 | 6 | |
| 7. | Sigma Ołomuniec | 0 | 1 | 3 | |
| 8. | FK Mladá Boleslav | 0 | 1 | 2 | |
| 9. | FK Teplice | 0 | 1 | 1 | |
| 10. | Viktoria Žižkov Praga | 0 | 0 | 2 | |
| 11. | 1. FK Drnovice | 0 | 0 | 1 | |
| Boby Brno | 0 | 0 | 1 | ||
Przypisy
edytuj- ↑ Čtvrt miliardy za jméno fotbalové ligy. Tendr vyhrála sázková kancelář Chance.. idnes.cz, 2024-04-17. (cz.).
- ↑ Czech Republic 1993/94 – RSSSF.
Bibliografia
edytuj- Oficjalna strona 1. Ligi (cz. • ang.)
- Liga czeska, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2021-01-02].
- Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
- Oficjalna strona FACR (cz.)
- Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)