Mistrzostwa świata w szachach 1998
Mistrzostwa świata w szachach 1998 – mecz szachowy między Anatolijem Karpowem (ówczesnym mistrzem świata) a Viswanathanem Anandem (zwycięzcą turnieju pretendentów), rozegrany pod egidą Międzynarodowej Federacji Szachowej (FIDE).
.jpg)
Przebieg mistrzostw
edytujBył to pierwszy z pięciu turniejów rozegranych systemem pucharowym, które zastąpiły obowiązujący w latach 1964–1996 system rozgrywek, wyłaniający rywala dla mistrza świata drogą meczów pretendentów. Turniej w Groningen jako jedyny z tych pięciu nie wyłonił mistrza świata, ale tylko przeciwnika dla ówczesnego czempiona, Anatolija Karpowa i z tego względu traktowany może być również jako jeden z turniejów pretendentów.
W turnieju wzięło udział 97 zawodników (w tym 5 z rankingiem powyżej 2700 punktów), którzy rozegrali 7 rund. W I rundzie rozegrano 34 mecze, natomiast od rundy II do zwycięzców spotkań z rundy I dołączyło 30 zawodników rozstawionych według posiadanego rankingu, którzy kolejne rundy rozegrali według klasycznej drabinki turniejowej. Spośród zawodników klasyfikowanych w pierwszej dziesiątce na świecie w dniu 1 lipca 1997 w turnieju nie wystąpili Garri Kasparow (nr 1), Władimir Kramnik (nr 2) oraz Gata Kamski (nr 7).
W poszczególnych meczach zawodnicy rozgrywali z sobą po dwie partie klasyczne (w finale cztery), następnie – w przypadku wyniku remisowego – pojedynek dwupartiowy tempem przyspieszonym, po nim zaś – w razie konieczności – jeszcze jeden. Jeśli po tych partiach wynik wciąż był remisowy, rozgrywano jedną decydującą partię tempem błyskawicznym, w której losowano kolory bierek i w której grający białymi otrzymywał więcej czasu do namysłu od swojego przeciwnika. Aby jednak awansować, musiał tę partię wygrać – remis premiował awansem zawodnika grającego czarnymi (jak również jego zwycięstwo). System ten spotkał się z niezadowoleniem czołowych arcymistrzów świata, którzy twierdzili, iż zaledwie dwie partie grane tempem klasycznym to dystans praktycznie uniemożliwiający nadrobienie strat po jednej słabiej rozegranej partii. Presja ta dodatkowo wpływała demobilizująco i zwiększała rolę przypadku. Jak pokazał przebieg turnieju, obawy te nie były bezzasadne.
Największymi niespodziankami mistrzostw było wyeliminowanie już w II rundzie czołowych szachistów świata Weselina Topałowa (2745, nr 2 na liście startowej), Wasilija Iwanczuka (2725, nr 3), Walerija Sałowa (2680, nr 8) i Judit Polgár (2670, nr 11). Pozostali faworyci prezentowali dobrą dyspozycję i do półfinałów awans wywalczyli Viswanathan Anand (2765, nr 1 na liście startowej), Boris Gelfand (2695, nr 6), Michael Adams (2680, nr 7) i Nigel Short (2660, nr 14). Anand dosyć łatwo pokonał Gelfanda, natomiast zawodnicy angielscy stoczyli ze sobą zacięty pojedynek, w którym lepszy okazał się Adams. Pojedynek finałowy był bardzo wyrównany. Po ośmiu partiach wynik wynosił 4-4 (wszystkie partie zakończyły się remisami) i o zwycięstwie w całym turnieju zadecydowała jedna partia błyskawiczna, w której Anand pokonał swojego przeciwnika. Dzięki temu, niecały miesiąc później spotkał się w Lozannie z Anatolijem Karpowem w meczu o mistrzostwo świata, ulegając mu w stosunku 3-5[1].
W turnieju wystąpił jeden reprezentant Polski, Michał Krasenkow (2645, nr 24), który awansując do V rundy (czołowej ósemki świata) osiągnął największy sukces w swojej karierze. W pierwszych czterech rundach pokonał on kolejno Paula van der Sterrena (2555, nr 70), Gildardo Garcíę (2480, nr 92), Jewgienija Bariejewa (2670, nr 10) i Zuraba Azmaiparaszwilego (2650, nr 21). W walce o półfinał uległ jednak Nigelowi Shortowi i ostatecznie został sklasyfikowany na miejscach od 5 do 8.
Szczegółowe wyniki (od rundy IV)
edytujTurniej pretendentów odbył się w dniach 9–30 grudnia w Groningen w Holandii.
| 1/8 finału | Ćwierćfinał | Półfinał | Finał | |||||||||||||||
 Michael Adams | 4 | |||||||||||||||||
 Piotr Swidler | 2 | |||||||||||||||||
| Michael Adams | 2½ | |||||||||||||||||
 Loek van Wely | 1½ | |||||||||||||||||
| Loek van Wely | 1½ | |||||||||||||||||
 Kirił Georgiew | ½ | |||||||||||||||||
| Michael Adams | 4 | |||||||||||||||||
| Nigel Short | 3 | |||||||||||||||||
 Ołeksandr Bielawski | 1 | |||||||||||||||||
| Nigel Short | 3 | |||||||||||||||||
| Nigel Short | 2 | |||||||||||||||||
 Michał Krasenkow | 0 | |||||||||||||||||
 Zurab Azmaiparaszwili | 3 | |||||||||||||||||
| Michał Krasenkow | 4 | |||||||||||||||||
| Michael Adams | 4 | |||||||||||||||||
 Viswanathan Anand | 5 | |||||||||||||||||
 Władisław Tkaczow | 2½ | |||||||||||||||||
 Boris Gelfand | 3½ | |||||||||||||||||
| Boris Gelfand | 2½ | |||||||||||||||||
| Aleksiej Driejew | 1½ | |||||||||||||||||
| Aleksiej Driejew | 3 | |||||||||||||||||
| Wadim Zwiagincew | 1 | |||||||||||||||||
| Boris Gelfand | ½ | |||||||||||||||||
| Viswanathan Anand | 1½ | |||||||||||||||||
 Zoltán Almási | 0 | |||||||||||||||||
| Viswanathan Anand | 2 | |||||||||||||||||
| Viswanathan Anand | 1½ | |||||||||||||||||
 Aleksiej Szyrow | ½ | |||||||||||||||||
 Wladimir Hakopian | ½ | |||||||||||||||||
| Aleksiej Szyrow | 1½ | |||||||||||||||||
Mecz o mistrzostwo świata 1998
edytujLozanna, styczeń 1998 (partie 7 i 8 w tempie szachów szybkich)
| Partia | Data | Białe | Wynik | Czarne | Wynik bieżący |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 02.01.1998 | Karpow | 1–0 | Anand | Karpow prowadzi 1–0 |
| 2 | 03.01.1998 | Anand | 1–0 | Karpow | remis 1–1 |
| 3 | 04.01.1998 | Karpow | ½–½ | Anand | remis 1½–1½ |
| 4 | 06.01.1998 | Anand | 0–1 | Karpow | Karpow prowadzi 2½–1½ |
| 5 | 07.01.1998 | Karpow | ½–½ | Anand | Karpow prowadzi 3–2 |
| 6 | 08.01.1998 | Anand | 1–0 | Karpow | remis 3–3 |
| 7 | 09.01.1998 | Karpow | 1–0 | Anand | Karpow prowadzi 4–3 |
| 8 | 09.01.1998 | Anand | 0–1 | Karpow | Karpow wygrywa 5–3 |