Mieczysław Wilczek
Mieczysław Karol Wilczek (ur. 25 stycznia 1932 w Komorowicach Bielskich ob. Bielsko-Biała, zm. 30 kwietnia 2014 w Warszawie) – polski mgr inż. chemik, prawnik, przedsiębiorca, wynalazca i autor patentów z dziedziny chemii, w latach 1988–1989 Minister Przemysłu w rządzie Mieczysława Rakowskiego, autor tzw. ustawy Wilczka (1988).
| Data i miejsce urodzenia |
25 stycznia 1932 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 kwietnia 2014 |
| Minister Przemysłu | |
| Okres |
od 14 października 1988 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujMłodość i edukacja
edytujSyn Franciszka i Jolanty lub Joanny[1]. Młodość spędził w Bielsku-Białej[2]. W czasie II wojny światowej pracował jako parobek na niemieckiej farmie krów[2]. Z uwagi na brak dostępu do edukacji powszechnej w latach 1939–1945 samodzielnie nauczył się czytać i pisać. Po 1945 roku ukończył w ciągu jednego roku szkołę podstawową[potrzebny przypis]. Następnie kształcił się w gimnazjum i w technikum chemicznym. Ukończył kierunek chemii na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach w 1957[2]. Podczas studiów politechnicznych jako wyróżniający się student otrzymał na II roku asystenturę i został, mimo braku zakończenia studiów, pracownikiem naukowym uczelni[2] w latach 1954–1961[1]. Ukończył też Studium Wyższe Ekonomiki Przemysłu oraz studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim i na Uniwersytecie Warszawskim[3]. Specjalizował się w chemii organicznej: syntetykach zapachowych, kremach i proszkach do prania. W 1951 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i był członkiem do 1990[1].
Jego żoną była chemiczka Gizela Jacak-Wilczek (1933-2020)[4].
Praca zawodowa
edytujW 1956 roku, po ukończeniu studiów z dziedziny chemii porzucił dalszą karierę naukową. Od 1957 do 1961 był dyrektorem fabryki kosmetyków „Viola” w Gliwicach[2][1]. W 1958 roku wyjechał na półroczne stypendium zagraniczne do Wielkiej Brytanii[2]. Po powrocie do Polski został skierowany na stanowisko dyrektora technicznego zakładów Pollena w Warszawie[2]. Od 1961 do 1964 zatrudniony jako główny inżynier i zastępca dyrektora w Warszawskiej Fabryce Syntetyków Zapachowych „Aroma”[1]. W 1965 ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego ze specjalizacją w zakresie prawa międzynarodowego[potrzebny przypis].
W latach 1965–1969 pełnił funkcję zastępcy dyrektora w Zjednoczeniu Przemysłu Chemii Gospodarczej „Pollena”[1]. Dał się poznać jako zdolny organizator i racjonalizator w państwowym przemyśle chemicznym. Znając kilka języków obcych zaczął podróżować służbowo po Europie Zachodniej i nawiązywać kontakty z zagranicznymi przedsiębiorstwami. Uczestniczył w pracach i konferencjach organizacji międzynarodowych. Podjął współpracę z koncernem Shell. Przyczynił się do rozwoju marki Pollena. Wprowadził w Polsce innowacyjny program detergentowy. W 1965 roku wdrożył do produkcji proszek do prania Ixi 65[2].
W 1969 roku odszedł z posady państwowej[2]. Za zaoszczędzone pieniądze kupił kilkunastohektarowe gospodarstwo rolne we wsi Ołdakowizna. Założył fermę perliczek i laboratorium biochemiczne, w którym produkował kremy na bazie tłuszczu z żółtka jaj[2]. Od 1971 do 1974 zatrudniony jako dyrektor w Centralnym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Stolarki Budowlanej, od 1974 funkcjonował jako przedsiębiorca prywatny[1]. W latach siedemdziesiątych XX wieku sprzedał z zyskiem posiadane patenty z dziedziny chemii. Dzięki znajomościom oraz uzyskanym ze sprzedaży praw wynalazczych pieniądzom założył w 1973 roku pod Stanisławowem fabrykę produkcji koncentratów paszowych z odpadów porzeźnianych[2]. W krótkim czasie zbudował kilka zakładów przetwórstwa mięsnego, stając się jednym z najbogatszych ludzi w Polsce[2].
W latach osiemdziesiątych XX wieku oprócz posiadanych zakładów przetwórstwa i utylizacji był wiceprezesem polsko-japońskiej spółki Polnippon (wspólnikiem był Ireneusz Sekuła) oraz od 1985 do 1988 współwłaścicielem przedsiębiorstwa futrzarskiego „Lavil” w Stanisławowie[1]. W tym czasie prowadził interesy głównie z przedstawicielstwami handlowymi Związku Radzieckiego.
Minister przemysłu
edytujOd 1985 roku Mieczysław Wilczek był doradcą komisji sejmowych. W 1988 został członkiem Rady Społeczno-Gospodarczej przy Sejmie[1]. Od 14 października 1988 do 12 września 1989 pełnił funkcję ministra przemysłu w rządzie Mieczysława Rakowskiego[1][2]. Na tym stanowisku stał się rzecznikiem gruntownej reformy polskiej gospodarki[2]. Zaproponował zamknięcie wielu państwowych zakładów pracy, które uważał za nierentowne z punktu widzenia ekonomicznego. Rozpoczął w Polsce zmiany prawne mające na celu wprowadzenie gospodarki wolnorynkowej[2]. W 1988 roku przeforsował w Sejmie liberalną ustawę o przedsiębiorczości, która spowodowała aktywizację drobnych przedsiębiorców w ostatnich miesiącach istnienia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[2].
W 1989 został zastępcą przewodniczącego w Komitecie ds. Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów[1]. W 1989 roku podczas obrad Okrągłego Stołu Mieczysław Wilczek był przedstawicielem strony rządowej w zespole ds. gospodarki i polityki społecznej. Podczas wyborów do parlamentu w 1989 roku był kandydatem na senatora z okręgu siedleckiego. Przegrał walkę o mandat z Gabrielem Janowskim i Tadeuszem Kłopotowskim. Od 29 sierpnia 1989 do 19 stycznia 1990 był pełnomocnikiem Komitetu Centralnego PZPR ds. działalności gospodarczej[1].
Przedsiębiorca
edytuj_01.jpg)
Po zmianach ustrojowych Mieczysław Wilczek wycofał się z życia politycznego. Powrócił do działalności gospodarczej. Został współwłaścicielem grupy przedsiębiorstw Polish Farmeat, których głównym udziałowcem było włoskie przedsiębiorstwo Fortrade Financing. Później prowadził Kancelarię Lobbyingową w Warszawie. Zasiadał też w radzie nadzorczej przedsiębiorstwa budowlanego Mostostal Warszawa.
Laureat Nagrody Kisiela w 1990, wielokrotnie wymieniany na liście 100 najbogatszych Polaków tygodnika „Wprost”. W 2008 został uhonorowany przez Centrum im. Adama Smitha tytułem Jego Przedsiębiorczości[5].
Śmierć
edytuj30 kwietnia 2014 Mieczysław Wilczek popełnił samobójstwo, skacząc z okna wysokiego piętra budynku[6][7]. Ciało zostało znalezione przed jednym z bloków na warszawskiej Saskiej Kępie. Prokuratura odstąpiła od wykonania sekcji zwłok[8]. Pochowany został na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B29 kolumbarium-6-48)[9].
Odznaczenia
edytujWybrane medale i odznaczenia:
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (uchwałą Rady Państwa z dnia 22 lipca 1955 na wniosek Ministra Budownictwa Przemysłowego)[10]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 2014)[11]
W kulturze
edytujMieczysław Wilczek wystąpił w epizodycznej roli w 11. odcinku pt. Wagon pocztowy serialu kryminalnego 07 zgłoś się[12].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych b. PRL. ipn.gov.pl. [dostęp 2019-06-13].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Adam Wójcik: 25 lat ustawy Wilczka. Kim był „jedyny liberał przy okrągłym stole”?. biznes.onet.pl, 2013-12-23. [dostęp 2013-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-26)]. (pol.).
- ↑ Krystyna Naszkowska: Oto ojciec proszku Ixi. wyborcza.pl, 2007-08-21. [dostęp 2015-10-26]. (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2021-01-28].
- ↑ Oskar dla „Jego Przedsiębiorczości” Mieczysława Wilczka. Prywatna strona Tomasza Ulatowskiego. [dostęp 2014-04-30].
- ↑ mc: Zmarł Mieczysław Wilczek. polskieradio.pl, 2014-04-30. [dostęp 2014-04-30]. (pol.).
- ↑ Prokuratura: Mieczysław Wilczek popełnił samobójstwo. dziennik.pl. [dostęp 2014-05-07].
- ↑ Polski minister popełnił samobójstwo. [dostęp 2014-05-20].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2021-09-29].
- ↑ M.P. z 1956 r. nr 3, poz. 27
- ↑ Mieczysław Karol Wilczek pośmiertnie odznaczony przez prezydenta”. prezydent.pl. [dostęp 2014-10-02].
- ↑ Mieczysław Wilczek w bazie filmpolski.pl
Linki zewnętrzne
edytuj- Krystyna Naszkowska: Oto ojciec proszku Ixi. wyborcza.pl, 2007-08-21. [dostęp 2015-10-26]. (pol.).