Mieczysław Tarchalski

wojskowy polski, leśnik

Mieczysław Tarchalski. ps. Marcin, Grzegorz, (ur. 29 grudnia 1903 w Gidlach, zm. 17 stycznia 1981 w Szczecinie) – polski wojskowy, major Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i wojny obronnej Polski w 1939, leśnik, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Mieczysław Tarchalski
Marcin, Grzegorz
Ilustracja
major major
Data i miejsce urodzenia

29 grudnia 1903
Gidle

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1981
Szczecin

Przebieg służby
Lata służby

1940–1945

Siły zbrojne

Związek Walki Zbrojnej
Armia Krajowa

Jednostki

74 pułk piechoty AK

Stanowiska

dowódca batalionu

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami Krzyż Partyzancki Krzyż Armii Krajowej Medal Wojska (czterokrotnie)
Głaz w Szczecinie, upamiętniający Mieczysława Tarchalskiego
Tablica pamiątkowa we Włoszczowej

Życiorys

edytuj

W 1919, mając 16 lat, wstąpił do Korpusu Kadetów w Modlinie i jako ochotnik wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej z 1920. Został ranny pod Wilnem, wrócił z wojny odznaczony Krzyżem Walecznych (odznaczył go generał Władysław Sikorski).

Studia na Wydziale Leśnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego ukończył w 1929 i otrzymał dyplom magistra inżyniera leśnictwa. W 1930 pracował jako adiunkt w Nadleśnictwie Gidle, a w latach 1931–1936 jako wykładowca w szkole dla leśniczych w Cieszynie.

W 1937 przeniesiono go do Nadleśnictwa Bydgoszcz. Wybuch wojny zastał go jako nadleśniczego w Nadleśnictwie Rychtal (DLP w Poznaniu). Po klęsce wrześniowej otrzymał pracę w majątku Dąbrowa Zielona jako leśniczy.

Już w grudniu 1939 rozpoczął czynną walkę z okupantem – najpierw samodzielnie sabotując okupacyjne zarządzenia i organizując podległych mu pracowników leśnych. Zaprzysiężony w Związku Walki Zbrojnej w maju 1940 objął komendę Placówki i Szkoły Podchorążych w Dąbrowie Zielonej. W lutym 1942 uniknął aresztowania. Do września 1942 musiał się ukrywać ze względów konspiracyjnych w Krakowie (gestapo wyznaczyło wysoką nagrodę za jego ujęcie).

22 września 1942 został komendantem II podobwodu, Obwodu Włoszczowskiego Armii Krajowej. W czerwcu 1943 objął w tym obwodzie funkcję kierownika dywersji, a w lipcu tego samego roku, z grupą 24 żołnierzy założył w lasach kurzelowskich pierwszy obóz partyzancki w Obwodzie Włoszczowskim AK. W lipcu 1944 został zastępcą dowódcy batalionu szturmowego Tygrys, a w tym samym roku we wrześniu objął dowództwo I batalionu Las – 74 Pułku Piechoty AK.

Do końca 1944 zgrupowania te przeprowadziły 63 akcje, potyczki i starcia, wiążąc siły okupanta i zadając mu duże straty w ludziach i sprzęcie. Rozkaz rozwiązania AK zakończył jego szlak bojowy. W styczniu 1945 został zatrzymany i przekazany funkcjonariuszom NKWD w Częstochowie, a w marcu wywieziony do Kandałakszy w Rosji. W łagrze przebywał blisko trzy lata, pracując w kamieniołomie. Do kraju powrócił w listopadzie 1947. Podjął pracę w Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie.

W 1950 został ponownie aresztowany przez UB, przesłuchiwany i więziony w Kielcach i Włoszczowie przez 3 lata. W 1953 został skazany na karę 10 lat pozbawienia wolności, odbywał ją w Przemyślu, a następnie w Sieradzu. Zwolniony został w 1956 i podjął pracę w Okręgowym Zarządzie Lasów Państwowych w Szczecinie, początkowo jako inspektor, a następnie naczelnik Wydziału Ochrony Lasu. Z jego inicjatywy powstał w 1960 Woliński Park Narodowy. W OZLP w Szczecinie był zatrudniony do przejścia na emeryturę w 1968.

Jest autorem monografii Kaktus – Włoszczowski obwód AK (materiały powielane, tzw. drugi obieg) oraz wspomnień osobistych Na ścieżkach małej wojny (wydana w 1994, zawiera również powyższą monografię). Zmarł w 1981. Pochowany został na cmentarzu Centralnym w Szczecinie.

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Za walkę i zasługi został odznaczony: Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, czterokrotnie Medalem Wojska, złotymi Odznakami Polskiego Towarzystwa Leśnego i Ligi Ochrony Przyrody.

W kwietniu 2009 roku we Włoszczowie – plac położony w centrum miasta otrzymał imię Majora inż. Mieczysława Tarchalskiego.

Postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 20 sierpnia 2009 r. "za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej" został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[1].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Zbigniew Zieliński, "Marcin" major Mieczysław Tarchalski 1903–1981, Rytm Oficyna Wydawnicza, 2008, ISBN 978-83-7399-312-9

Linki zewnętrzne

edytuj