Michał Mycielski (generał)

generał brygady Wojska Polskiego

Michał Mycielski (ur. 24 czerwca 1797 w Berlinie[1], zm. 27 września 1849 w Trois Moulins, we Francji) – generał brygady Wojska Polskiego.

Michał Mycielski
ilustracja
generał brygady
Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1797
Berlin

Data i miejsce śmierci

27 września 1849
Trois Moulins

Przebieg służby
Lata służby

18121831

Siły zbrojne

Armia Księstwa Warszawskiego

Główne wojny i bitwy

Wojny napoleońskie, Bitwa pod Lipskiem, Powstanie listopadowe

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Michał Mycielski
ilustracja
Herb
Dołęga
Rodzina

Mycielscy

Ojciec

Stanisław Mycielski

Matka

Anna Maria Mielżyńska

Życiorys

edytuj

W 1810 wraz z bratem Ludwikiem zostaje wysłany do Francji i umieszczony w liceum w Metz, jednak na wieść o gotującej się wyprawie na Moskwę[2] wstępuje 11 marca 1812 do wojska polskiego i dostaje przydział do sztabu głównego, a 14 czerwca zostaje przydzielony jako oficer służbowy do sztabu francuskiego generała Grouchy. Po pewnym czasie zmienia przełożonego i we wrześniu zostaje drugim adiutantem gen. Kosińskiego u którego przechodzi chrzest bojowy 23 września 1812 podczas bitwy pod Pawłowicami[3].

W czasie wycofywania się w październiku do granic Księstwa zostaje ranny lancą w szyję podczas obrony Bugu pod Uściługiem. Nie opuszcza jednak szeregów, lecz po zwinięciu korpusu wyrusza w rodzinne strony poznańskie gdzie gen. Dąbrowski ściągnął pułki polskie, które po klęsce korpusu gen. Reynier pod Kaliszem cofnęły się na Śląsk. Michał przechodzi ze sztabu do linii i jako ppor. zostaje przydzielony do 4 pułku ułanów ppłk. Kostaneckiego. Nie zagrzał tam długo miejsca i po kilku tygodniach zostaje adiutantem w sztabie gen. Dąbrowskiego, odbywając na tym stanowisku kampanię 1813 roku. Walczy pod Denewitz 6 września, a kilka tygodni później bierze udział w „Bitwie Narodów” pod Lipskiem. Wychodzi w tej walce obronną ręką, ale 19 października zostaje ranny w lewą nogę i nie opuszczając szeregów podąża z oddziałem za cesarzem walcząc jeszcze pod Hanau. Na początku stycznia w Sedanie odbyła się reorganizacja armii Księstwa Warszawskiego i Michał dostaje przydział do 2 p. uł. dowodzonego przez płk. Siemiątkowskiego, odbywając z nim całą krwawą kampanię 1814 roku. Bierze udział w ważniejszych bitwach m.in. Pod Berry au Bac, Laon, Longers, Soisson, Reims, Arcisur-Aube, Chateau Thierry i wreszcie pod Saint-Dizier. Powraca do kraju z korpusem dowodzonym przez gen. Wincentego Krasińskiego, zaciągając się do szeregów polskich formowanych pod protektoratem Rosji. Był już doświadczonym żołnierzem, który odbył trzy kampanie i uczestniczył w 15 bitwach.

Za odwagę i dobre zachowanie w boju otrzymał Krzyż Virtuti Militari i francuską Legię Honorową za udział w kampanii 1812 roku. W nowym wojsku zostaje umieszczony jako porucznik wyborowego szwadronu strzelców konnych, który został zmieniony na szwadron gwardyjski. Doczekał się stopnia kapitana w dniu 6 grudnia 1818 roku w pułku strzelców konnych gwardii. Po śmierci ojca otrzymuje w spadku Szamotuły, ale pozostawia wszystkie sprawy majątkowe matce i wyjeżdża do Warszawy. Tam pokazuje się na salonach wybijając się na pierwsze miejsce i spędzając mile karnawał 1818 roku. Od 26 września 1824 roku był adiutantem wielkiego księcia Konstantego. Zostaje aresztowany wraz ze swym przyjacielem przez Rosjan jako jeden z przywódców przygotowywanego ruchu wyzwoleńczego. Zostaje zamknięty w klasztorze karmelitów zamienionym na więzienie, ale nikogo nie zdradza i nie wyjawia żadnej kompromitującej jego tajemnicy. Po dwóch miesiącach zostaje uwolniony i przywrócony do służby. Mając dość kaprysów swego dowódcy postanawia 16 września 1829 złożyć dymisję na ręce naczelnika sztabu głównego gen. Kuruty, motywując ją złym stanem zdrowia. Dymisję otrzymuje 30 października z awansem na stopień podpułkownika oraz prawo noszenia munduru swego pułku. Z Warszawy udaje się w rodzinne strony, a następnie wyjeżdża do Paryża. Podczas swojego pobytu dowiaduje się o wybuchu powstania listopadowego w Królestwie. Wyrusza z Francji do kraju. Dociera szczęśliwie do Głogowa, gdzie zostaje aresztowany i pod eskortą żandarmów przewieziony do Berlina. Otrzymuje tam paszport do Królestwa w którym odwiedza swoją matkę i zaciąga się w szeregi wojska. Trafia na moment przygotowywania wyprawy partyzanckiej na Wołyń. Młody podpułkownik otrzymuje rozkaz w którym zostaje wyznaczony do prowadzenia małej wojny i wyznaczający go do objęcia komendy wyprawy na Wołyń.

W 1830 roku został nagrodzony Znakiem Honorowym za 15 lat służby[4].

W czasie powstania listopadowego był adiutantem Generała Józefa Chłopickiego stojąc przy jego boku dnia 19 lutego 1830, podczas bitwy pod Wawrem, a następnie był dowódcą brygady kawalerii. Zostaje przydzielony do prowadzenia pertraktacji o wymianę jeńców i zawieszenie broni. W dniu 27 lutego Michał Mycielski obejmuje dowództwo nad 2 p.uł., biorąc jednocześnie udział w negocjacjach z Dybiczem w sprawie zakończenia wojny. Z negocjacji nic nie wyszło, a armia rosyjska dokonała przegrupowania zamierzając sforsować Wisłę w jej górnym biegu i przez Radom uderzyć na Warszawę. Armia polska została zgrupowana z końcem marca i przechodząc przez most wyłożony słomą uderzyła na wroga. Michał wiódł swój 2 pułk w brygadzie gen. Kickiego. Przednia straż armii rosyjskiej została rozbita, a nasze wojska ruszyły za nią w pościg. Chcąc doprowadzić do przerwania łączności między Dybiczem a posiłkami idącymi z Rosji, armię polską rozdzielono. W grupie obchodowej gen. Prądzyńskiego znalazł się 2 pułk dowodzony przez Michała Mycielskiego. Walczył pod wsią Domanice i Siedlcami, a następnie ruszył z wyprawą na gwardię w brygadzie Kickiego. Dochodzi z armią do Tykocina, a następnie pod Ostrołęką dochodzi do walki w której ginie gen. Kicki. 3 marca 1831 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari[5].

Po jego śmierci Michał Mycielski obejmuje dowództwo nad osieroconą brygadą pozostając na tym stanowisku przez cały czerwiec. W lipcu przechodzi na stanowisko dowódcy brygady w II Dywizji Jazdy gen. Turno biorąc udział w utarczkach pod Płońskiem. Wspiera na czele czterech szwadronów w dniu 5 lipca akcje gen. Jaraczewskiego, a 23 lipca na czele swojej brygady ponownie walczył z wrogiem. Pod Sochaczewem w miejscu grupowania się armii, otrzymuje stopień generała brygady. W stopniu tym nie pozostawał długo, ponieważ choroba piersiowa zmusiła go do wzięcia urlopu i spędzenia dłuższego czasu w stolicy. Został tam nawet wyznaczony przez Dembińskiego na prezesa sądu wojennego. Stanowisko to było jego ostatnim udziałem w powstaniu. Podaje się do dymisji, którą otrzymuje 2 września. Zamierzał udać się do Włoch, ale jego podróż nie doszła do skutku. Ruszył do Płocka i 5 września dotarł do posterunku celnego w Silnie zatrzymując się tam do 16 września. Otrzymawszy paszport rusza do Torunia, a dalej przez Bydgoszcz do Poznania docierając tam 20 września. Starał się o możliwość wyjazdu do Francji, gdzie grupowała się emigracja polska. Nie szczęściło się Michałowi na emigracji, ponieważ w 1832 okradziono go, a później miał kłopoty finansowe. Z końcem 1832 przybył do kraju bawiąc w Poznaniu i Lwowie, a następnie powraca do Francji. W 1840 umiera mu matka. Otrzymuje paszport na wjazd do Księstwa Poznańskiego i udaje się do rodziny. Zrzeka się spadku po matce i powraca do Paryża, gdzie zaczyna zgłębiać wiedzę o mistycyzmie. Zacieśnia się również w tym czasie stosunek Michała z Mickiewiczem.

W 1842 otrzymuje paszport zezwalający na trzymiesięczny pobyt w Wielkim Księstwie Poznańskim. Powracając przez Berlin i Brukselę odwiedza swego dawnego naczelnego wodza z czasów powstania gen. Skrzyneckiego. Udaje się raz jeszcze do swoich dóbr w Poznańskiem w 1843 roku starając się uporządkować swoje interesy rodzinne. Wracając z kraju odwiedza Ostendę w której ponownie spotyka się ze Skrzyneckim. W 1844 kupuje folwark Trois Moulins pod Melun spędzając w nim większość roku. Podupada jednak na zdrowiu przechodząc jednocześnie ciężkie zapalenie płuc. Okres „Wiosny Ludów” spędza w Paryżu gdzie ponownie choruje na płuca, ale szczęśliwie z niej wychodzi. Z końcem sierpnia odwiedza go brat Józef z małżonką Izabelą. Był już wtedy w złym stanie, a za namową brata udaje się 3 września do Trois Moulins, gdzie panuje łagodniejszy klimat. Jego stan zdrowia pogorszył się gwałtownie i 27 września 1849 roku o godzinie 7.30 umiera. Pogrzeb miał żołnierski. Nie spoczywał długo w obcej ziemi. Jego zwłoki zostały przewiezione w 1853 roku do kraju i pochowane na Św. Górze pod Gostyniem.

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Janusz Staszewski, Generał Michał Mycielski i udział rodziny Mycielskich w powstaniu listopadowym. Poznań, 1930 (Seria: Życiorysy Zasłużonych Polaków Wieku XVIII i XIX).