Michał Bartłomiej Tarło
Michał Bartłomiej Tarło herbu Topór (ur. 26 lipca 1656 w Lubowli na Spiszu, zm. 20 września 1715 w Łowiczu[1]) – pierwszy wizytator polskiej prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy św. Wincentego a Paulo, biskup poznański.
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
26 lipca 1656 | |
| Data i miejsce śmierci |
20 września 1715 | |
| Miejsce pochówku |
Bazylika św. Krzyża w Warszawie | |
| Biskup poznański | ||
| Okres sprawowania |
1710–1715 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Inkardynacja |
Zgromadzenie Księży Misjonarzy | |
| Śluby zakonne |
27 sierpnia 1679 | |
| Nominacja biskupia |
1710 | |
| Sakra biskupia |
brak danych | |
| Konsekrator | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| |||||||
Życiorys
edytujBył synem wojewody sandomierskiego Jana Aleksandra Tarły i Anny Czartoryskiej, bratem biskupa Jana Joachima Tarły. Pierwsze nauki pobierał w domu rodzinnym. W roku 1676 wysłał go ojciec na dalsze studia do Rzymu. W roku 1677, dnia 25 sierpnia Tarło wstąpił do Zgromadzenia Misji, a po dwóch latach, 27 sierpnia 1679 roku, złożył w Rzymie śluby święte[2].
Następnie wyjechał do Paryża, gdzie ukończył studia, otrzymał święcenia kapłańskie i rozpoczął pracę jako profesor filozofii. W roku 1685, mając zaledwie 29 lat, został mianowany pierwszym wizytatorem Polskiej Prowincji Zgromadzenia Misji i jednocześnie proboszczem parafii Świętego Krzyża w Warszawie. Za jego rządów powstały domy Zgromadzenia w Wilnie (1685), Krakowie (1686), Przemyślu i Samborze (1687) oraz w Łowiczu (1689). Tarło kontynuował również trwającą budowę kościoła Świętego Krzyża w Warszawie[2].
Naprzeciw kościoła św. Krzyża w Warszawie znajdował się kościółek dominikański, przy którym istniało Bractwo Różańcowe. Przy kościele zaś św. Krzyża założono w roku 1688 Bractwo św. Rocha. Obydwa te bractwa toczyły często spory o pierwszeństwo w procesjach. Widząc to, postanowił ks. Tarło polecił promotorowi Bractwa św. Rocha, ks. Wawrzyńcowi Benikowi, opracować dla tego bractwa odrębne nabożeństwo, które miało być przez członków Bractwa św. Rocha śpiewane w kościele w czasie nieszporów w okresie Wielkiego Postu. W ten sposób powstało popularne dzisiaj w całej Polsce nabożeństwo Gorzkich żali[2].
W 1709 roku został wybrany przez Augusta II na biskupa poznańskiego. Jego wybór zatwierdził papież Klemens XI w 1710. Relacja Kaspra Niesieckiego[3]:
Nie mogła się długo taić cnota jego, August II Król Polski do infuły go Poznańskiej posunął, nie tylko o nię nie zabiegającego, ale i wyłamującego się, tak dalece, że go aż Rzymskim rozkazem, żeby ją przyjął, przycisnąć było trzeba.
Zmarł 20 września 1715 w Łowiczu podczas podróży z Warszawy do Poznania. Został pochowany w kościele św. Krzyża, gdzie zachował się jego nagrobek[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 866. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b c Alfons Schletz, Ks. biskup Michał Bartłomiej Tarło opiekun ubogich, „Nasza Przeszłość”, 115, 2011, s. 23–32, DOI: 10.52204/np.2011.115.23-32, ISSN 2720-0590 [dostęp 2023-12-25] (pol.).
- ↑ Na podstawie: Kasper Niesiecki, Korona Polska przy złotej wolności starożytnymi wszystkich katedr, prowincji i rycerstwa [...] ozdobiona w opracowaniu Wiesiołkowskiego
- ↑ Jerzy S. Majewski: Remont kościoła św. Krzyża – twarz biskupa pojaśniała. warszawa.gazeta.pl, 17.02.201. [dostęp 2013-02-19].
Bibliografia
edytuj- Wiesiołowski J., Katalog biskupów poznańskich, Poznań 2004, ISBN 83-89525-26-7
- Alfons Schletz. Ks. Biskup Michał Bartłomiej Tarło opiekun ubogich. „Nasza Przeszłość”. 115-116, s. 23-32, 2011. Kraków: Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy.