Międzynarodowa Olimpiada Geograficzna

Międzynarodowa Olimpiada Geograficzna (ang. International Geography Olympiad, w skrócie iGeo) – coroczny międzynarodowy konkurs przedmiotowy z zakresu geografii skierowany dla uczniów szkół średnich i organizowany od 1996 roku przez Międzynarodową Unię Geograficzną.

Międzynarodowa Olimpiada Geograficzna
International Geography Olympiad
Ilustracja
Dziedzina

geografia

Adresaci

uczniowie szkół średnich w wieku 16-19 lat

Organizator

Międzynarodowa Unia Geograficzna

Rok powołania

1996

Strona internetowa
Państwa uczestniczące w Międzynarodowej Olimpiadzie Geograficznej:

     Państwa, które wzięły udział w ostatniej iGeo.

     Państwa, które brały udział w poprzednich iGeo.

     Państwa, które nigdy nie uczestniczyły w iGeo.

Historia

edytuj

Propozycja organizacji międzynarodowych zawodów z zakresu nauk geograficznych została po raz pierwszy wysunięta przez działaczy polskich i holenderskich w 1994 podczas kongresu IGU w Pradze. Pierwsze zawody odbyły się w Hadze w 1996 roku pod nazwą Międzynarodowy Konkurs Geograficzny (ang. International Geography Competition, w skrócie IGC). W pierwszej edycji wzięły udział trzyosobowe reprezentacje z pięciu państw: Belgii, Holandii, Niemiec, Polski i Słowenii. Format konkursu był wzorowany na olimpiadach krajowych w Polsce i Holandii, a także na olimpiadach międzynarodowych z informatyki, biologii i chemii. Pierwszym zwycięzcą iGeo został Steven Pattheeuws z Belgii, a w kwalifikacji drużynowej zwyciężyła reprezentacja Polski. Zawody składały się z trzech części: zawodów terenowych, testu pisemnej odpowiedzi oraz quizu multimedialnego. Podstawowe założenia formatu konkursu nie zmieniły się do dziś[1][2][3].

Od 1996 roku zawody były organizowane co dwa lata i towarzyszyły kongresom Międzynarodowej Unii Geograficznej. Druga edycja IGC odbyła się w 1998 roku w Lizbonie[4], natomiast w 2000 roku zawody zostały zorganizowane w Seulu i po raz pierwszy wzięli w nich udział reprezentanci spoza Europy[5]. Czwarta olimpiada w 2002 roku miała miejsce w Durbanie[6]. W 2004 roku iGeo odbyła się w Gdyni, a szefem komitetu organizacyjnego był dyrektor III Liceum Ogólnokształcącego im. Marynarki WojennejWiesław Kosakowski[7]. Podczas piątej olimpiady po raz pierwszy najlepszym uczestnikom przyznano medale złote, srebrne i brązowe. System medalowy funkcjonuje do dziś. Podczas szóstej olimpiady w Brisbane po raz pierwszy po zakończeniu zawodów odbyły się fakultatywne wycieczki, w których mogli wziąć udział uczestnicy olimpiady[8]. Od tamtej pory zawodnicy mogą corocznie brać udział w takich wycieczkach w ramach tzw. post-iGeo. W kolejnych latach olimpiada odbywała się w Kartaginie i Tajpej[1][3][9][10].

W 2012 roku iGeo miała miejsce w Kolonii. Zdecydowano wówczas o zmianie sposobu organizacji i od tamtej pory Międzynarodowa Olimpiada Geograficzna odbywa się co roku[1]. W dziewiątej edycji wzięły udział aż trzydzieści dwie reprezentacje. W 2013 roku zawody odbyły się w Kioto, a w 2014 iGeo została zorganizowała w Krakowie i tym samym Polska stała się pierwszym i jak dotąd jedynym krajem, który gościł zawody Międzynarodowej Olimpiady Geograficznej dwukrotnie[11]. W 2015 roku olimpiada odbyła się w Twerze i po raz pierwszy liczba reprezentacji wyniosła czterdzieści[11]. W następnych latach były organizowane w Pekinie i Belgradzie, a w 2018 roku iGeo po raz pierwszy miała miejsce w Ameryce Północnej – w Quebecu[11]. W 2019 roku olimpiada odbyła się w Hongkongu[11].

W 2020 roku Międzynarodowa Olimpiada Geograficzna miała odbyć się w Stambule, jednak została odwołana z powodu pandemii COVID-19 i przeniesiona na następny rok[12]. Ostatecznie siedemnasta edycja odbyła się w Stambule w sposób częściowo zdalny[13]. Pandemia wpłynęła również na sposób organizacji iGeo w Paryżu w 2022 roku[14]. W związku z inwazją Rosji na Ukrainę członkostwo Rosji w IGU zostało w 2022 zawieszone i rosyjska reprezentacja do odwołania nie bierze udziału w iGeo[15].

Powrót do całkowicie stacjonarnej i tradycyjnej formy olimpiady miał miejsce w 2023 roku, kiedy iGeo odbyło się w Bandung[16]. Rok później odbyła się jubileuszowa dwudziesta edycja iGeo w Dublinie[17], a kolejna edycja ma się odbyć w 2025 roku w Bangkoku[18].

Kraje uczestniczące

edytuj

Łącznie w historii Międzynarodowej Olimpiady Geograficznej udział wzięło udział sześćdziesiąt siedem różnych reprezentacji z sześciedziesięciu pięciu krajów (w zawodach udział brały trzy reprezentacje z Chińskiej Republiki LudowejChin, Hongkongu i Makau), a najwięcej drużyn – pięćdziesiąt cztery, wystartowało w osiemnastej edycji w Paryżu, w 2022 roku. Jedynymi krajami, których reprezentacje brały udział we wszystkich dotychczasowych dwudziestu edycjach iGeo są Holandia, Polska i Słowenia[11].

W ostatniej iGeo w Dublinie brały udział następujące reprezentacje[11]:

Ponadto w poprzednich latach udział w iGeo brały również reprezentacje z następujących państw[11]:

 
Zawodnicy podczas terenowej części zawodów XII Międzynarodowej Olimpiady Geograficznej w Twerze w 2015.
 
Grupowe zdjęcie uczestników XII Międzynarodowej Olimpiady Geograficznej w Twerze w 2015.
 
Część pisemna zadania terenowego podczas XI Międzynarodowej Olimpiady Geograficznej w Krakowie w 2014 roku.

Organizacja zawodów

edytuj

Międzynarodowa Olimpiada Geograficzna jest organizowana przez Olimpijski Zespół Zadaniowy IGU (ang. IGU Olympiad Task Force), czyli międzynarodowy zespół powoływany przez IGU w celu przeprowadzenia zawodów iGeo. Zarządza on olimpiadą, odpowiada za zakres tematów i umiejętności obejmowanych przez iGeo, za promowanie olimpiady na świecie oraz za pozyskiwanie funduszy na organizację wydarzenia. Ponadto na przebieg olimpiad ma wpływ Komisja Międzynarodowa (ang. International Board), którą tworzą pełnoletni liderzy wszystkich reprezentacji biorących udział w obecnej i poprzedniej edycji olimpiady. Komisja odpowiada za przygotowanie zadań i materiałów konkursowych, sprawdzenie prac oraz przedstawienie wyników. Jest również odpowiedzialna za wybór miejsca organizacji kolejnych edycji[19].

Dodatkowo za organizację iGeo odpowiada ministerstwo właściwe do spraw edukacji lub organizacje pozarządowe w kraju goszczącym daną edycję. W gestii lokalnych organizatorów danej edycji jest przygotowanie harmonogramu zawodów i jego realizacja, zarządzanie finansami i bilansowanie kosztów olimpiady oraz przyjmowanie zgłoszeń, a także przekazanie wszystkich informacji organizacyjnych dotyczących danej edycji wszystkim reprezentacjom. Większość wydatków związanych z organizacją Olimpiady pokrywa instytucja odpowiadająca za jej organizację, natomiast reprezentacje wysyłające uczniów na olimpiadę opłacają koszty podróży powrotnej, ubezpieczenie, wizy, a także składkę za każdego uczestnika na rzecz lokalnych organizatorów Olimpiady[19].

Każda reprezentacja uczestnicząca w iGeo wysyła delegację składającą się z maksymalnie czterech uczniów szkół średnich w wieku od 16 do 19 lat oraz dwóch pełnoletnich liderów, gdzie jeden pełni funkcję członka Komisji Międzynarodowej, a drugi jest opiekunem uczniów. Uczestnicy olimpiady międzynarodowej reprezentujący dany kraj muszą zostać wybrani na drodze krajowych konkursów. Jeden uczeń może wziąć udział w iGeo maksymalnie dwukrotnie[19].

Format zawodów

edytuj

Zawody Międzynarodowej Olimpiady Geograficznej składają się z trzech części: zawodów terenowych, testu pisemnej odpowiedzi i quizu multimedialnego. Wszystkie zadania konkursowe są wykonywane w języku angielskim, który jest oficjalnym językiem olimpiady. Uczestnicy, dla których język angielski nie jest językiem ojczystym i nie są nauczani w tym języku mają prawo do korzystania ze słownika językowego oraz indywidualnych wyjaśnień znaczenia terminów geograficznych podczas wykonywania zadań[19].

Test pisemnej odpowiedzi (ang. Written Response Test) składa się sześciu części, z których każda jest poświęcona konkretnemu tematowi i skupia się na zagadnieniach istotnych geograficznie i społecznie z zakresu geografii fizycznej i społeczno-ekonomicznej. Długość i charakter pytań jest zróżnicowana jednak zawsze są to pytania otwarte wymagające udzielenia pisemnej odpowiedzi. W każdej części znajdują się materiały źródłowe w postaci tekstów, map, ilustracji, fotografii, wykresów i tabel. Sześć tematów, które są poruszane w kolejnych częściach testu są wybierane przez organizatorów olimpiady spośród następującej listy zagadnień: klimat i zmiany klimatu; geozagrożenia; zasoby naturalne i zarządzanie nimi; geografia środowiskowa i zrównoważony rozwój; formy terenu, krajobrazy i sposoby użytkowania gruntów; geografia rolnictwa i problemy żywnościowe; populacja i jej zmiany; geografia ekonomiczna i globalizacja; geografia rozwoju i nierówności przestrzenne; geografia miast, planowanie przestrzenne i urbanistyka; turystyka i zarządzanie nią; oraz geografia kultury i tożsamości regionalne[20]. Ocena za test stanowi 40% całości punktów.

Quiz multimedialny (ang. Multi Media Test) składa się z czterdziestu pytań wielokrotnego wyboru z czterema opcjami. W każdym pytaniu jest załącznik w postaci mapy cyfrowej, zdjęcia lub schematu. Treść pytań może obejmować wszystkie zagadnienia z wyżej opisanej listy zagadnień. Quiz nie skupia się na sprawdzaniu znajomości faktów geograficznych, a raczej na umiejętnościach i myśleniu analitycznym. Preferowanym sposobem przeprowadzenia tej części zawodów jest wykorzystanie komputerów lub innych urządzeń elektronicznych[20]. Ocena za quiz stanowi 20% całości punktów.

Zadania terenowe (ang. Fieldwork Exercise) polegają na obserwacjach terenowych, kartowaniu, analizie problemowej obszaru badań terenowych na podstawie zebranych danych oraz wyciąganiu odpowiednich wniosków[20]. Ocena za zadania terenowe stanowi 40% całości punktów.

Wszyscy uczestnicy zawodów otrzymują odpowiednie certyfikaty, a około połowa uczestników dostaje medale, które są przyznawane w przybliżonym stosunku 1 złoty : 2 srebrne : 3 brązowe[19].

Lista edycji

edytuj
# Rok Państwo Miasto Liczba reprezentacji Zwycięzca Klasyfikacja drużynowa
I. miejsce II. miejsce III. miejsce
I 1996   Holandia Haga 5   Steven Pattheeuws   Polska   Słowenia   Belgia
II 1998   Portugalia Lizbona 5   Katarzyna Kwiecińska   Polska   Słowenia   Belgia
III 2000   Korea Południowa Seul 13   Adam Biliski   Polska   Holandia   Korea Południowa
IV 2002   Południowa Afryka Durban 12   Florin Olteanu   Rumunia   Polska   Białoruś
V 2004   Polska Gdynia 16   Maciej Hermanowicz   Polska   Estonia   Rumunia
VI 2006   Australia Brisbane 23   Jacek Próchniak   Polska   Estonia   Rumunia
VII 2008   Tunezja Kartagina 24   Barbu Ion Alexandru   Rumunia   Estonia   Australia
VIII 2010   Tajwan Tajpej 27   Barbu Ion Alexandru   Singapur   Australia   Polska
IX 2012   Niemcy Kolonia 32   Samuel Chua   Singapur   Rumunia   Polska
X 2013   Japonia Kioto 32   Daniel Wong   Rumunia   Chorwacja   Singapur
XI 2014   Polska Kraków 36   James Mullen   Singapur   Australia   Rumunia
XII 2015   Rosja Twer 40   Wang Chang-chin   Polska   Rumunia   Tajwan
XIII 2016   Chiny Pekin 45   Wuttipat Kiratipaisarl   Australia   Singapur   Tajlandia
XIV 2017   Serbia Belgrad 41   Victor Vescu   Polska   Rumunia   Stany Zjednoczone
XV 2018   Kanada Quebec 43   Alen Kospanov   Rumunia   Singapur   Stany Zjednoczone
XVI 2019   Hongkong Hongkong 43   Albert Zhang   Indonezja   Stany Zjednoczone   Wielka Brytania
2020   Turcja Stambuł Olimpiada przełożona na następny rok z powodu pandemii COVID-19.
XVII 2021   Turcja Stambuł 46   Rustam Bigildin   Rosja   Singapur   Japonia
XVIII 2022   Francja Paryż 54   Sanzhar Khamitov   Singapur   Litwa   Tajwan
XIX 2023   Indonezja Bandung 45   Passakarn Leewongcharoen   Rumunia   Singapur   Węgry
XX 2024   Irlandia Dublin 46   David-Mihai Dumitrescu   Stany Zjednoczone   Australia   Indonezja
XXI 2025   Tajlandia Bangkok Przyszłe edycje

Klasyfikacja drużynowa

edytuj

Najwięcej razy w klasyfikacji drużynowej na zawodach iGeo zwyciężała reprezentacja Polski, która siedmiokrotnie zajęła pierwsze miejsce, a ponadto raz drugie i dwa razy trzecie miejsce. Drugą największą liczbę zwycięstw posiada reprezentacje Rumunii, która zwyciężała pięciokrotnie. Cztery zwycięstwa w swoim dorobku ma drużyna z Singapuru, a po jednym drużyny z Australii, Indonezji, Rosji i Stanów Zjednoczonych.

Reprezentacja Wyniki Zwycięstwa
w latach:
Drugie miejsca
w latach:
Trzecie miejsca
w latach:
I II III
1.   Polska 7 1 2 2017, 2015, 2006, 2004, 2000, 1998, 1996 2002 2012, 2010
2.   Rumunia 5 3 3 2018, 2013, 2008, 2002 2017, 2015, 2012 2014, 2006, 2004
3.   Singapur 4 4 1 2022, 2014, 2012, 2010 2021, 2018, 2016 2013
4.   Australia 1 3 1 2016 2024, 2014, 2010 2008
5.   Stany Zjednoczone 1 1 2 2024 2019 2018, 2017
6.   Indonezja 1 0 1 2019 2024
7.   Rosja 1 0 0 2021
8.   Estonia 0 3 0 2008, 2006, 2004
9.   Słowenia 0 2 0 1998, 1996
10.   Chorwacja 0 1 0 2013
  Holandia 0 1 0 2000
  Litwa 0 1 0 2022
13.   Belgia 0 0 2 1998, 1996
  Tajwan 0 0 2 2022, 2015
15.   Białoruś 0 0 1 2002
  Korea Południowa 0 0 1 2000
  Japonia 0 0 1 2021
  Tajlandia 0 0 1 2016
  Węgry 0 0 1 2023
  Wielka Brytania 0 0 1 2019

Klasyfikacja według zwycięzców indywidualnych

edytuj

Najwięcej indywidualnych zwycięzców iGeo reprezentowało Polskę i Rumunie – czterech. Po dwóch zwycięzców reprezentowało Singapur, Stany Zjednoczone i Rosję, a po jednym – Belgię, Kazachstan, Tajlandię i Tajwan. Jedyną osobą, która dwukrotnie zwyciężyła Międzynarodową Olimpiadę Geograficzną jest Barbu Ion Alexandru reprezentujący Rumunię w 2008 i 2010. Jedyną kobietą, która wygrała iGeo była Katarzyna Kwiecińska, reprezentująca Polskę w 1998 roku.

Reprezentacja Liczba
zwycięzców
Zwycięzcy
w latach:
1.   Rumunia 5 2024 (David-Mihai Dumitrescu), 2017 (Victor Vescu), 2010 i 2008 (Barbu Ion Alexandru), 2000 (Florin Olteanu)
2.   Polska 4 2006 (Jacek Próchniak), 2004 (Maciej Hermanowicz), 2000 (Adam Biliski), 1998 (Katarzyna Kwiecińska)
3.   Rosja 2 2021 (Rustam Bigildin), 2018 (Alen Kospanov)
  Singapur 2 2013 (Daniel Wong), 2012 (Samuel Chua)
  Tajlandia 2 2023 (Passakarn Leewongcharoen), 2016 (Wuttipat Kiratipaisarl)
  Stany Zjednoczone 2 2019 (Albert Zhang), 2014 (James Mullen)
7.   Belgia 1 1996 (Steven Pattheeuws)
  Kazachstan 1 2022 (Sanzhar Khamitov)
  Tajwan 1 2015 (Wang Chang-chin)

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c IGU - What is iGeo [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  2. IGU - iGeo 1996 [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  3. a b Marek Barwiński, Tomasz Sawicki, Joanna Uroda, Poles in the International Geography Olympiad (iGeo), „Geographia Polonia”, 87, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 2014, s. 309-316, ISSN 0016-7282 [dostęp 2023-06-04] (ang.).
  4. IGU - iGeo 1998 [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  5. IGU - iGeo 2000 [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  6. IGU - iGeo 2002 [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  7. IGU - iGeo 2004 [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  8. IGU - iGeo 2006 [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  9. IGU - iGeo 2008 [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  10. IGU - iGeo 2010 [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  11. a b c d e f g GeoOlympiad - Previous iGeos [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  12. iGeo 2021 [online], web.archive.org, 7 sierpnia 2020 [dostęp 2023-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-07].
  13. Virtual Program - Program & Activities - iGeo 2021 İstanbul Turkey [online], iGeo 2020, 16 sierpnia 2019 [dostęp 2023-06-04] (ang.).
  14. Programme Competition - IGEO PARIS 2022 [online], web.archive.org, 29 listopada 2022 [dostęp 2023-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2022-11-29].
  15. Mike, IGU Executive Committee suspends the IGU National Committee of Russia [online], IGU Online, 7 marca 2022 [dostęp 2023-06-04] (ang.).
  16. 19th International Geography Olympiad 2023 [online], 2023.geoolympiad.id [dostęp 2023-06-04].
  17. Olympiad – 35th International Geographical Congress 2024 [online] [dostęp 2023-06-04] (ang.).
  18. GeoOlympiad - International Geographical Union [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  19. a b c d e IGU - iGeo Statutes [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].
  20. a b c IGU - iGeo Test Guidelines [online], www.geoolympiad.org [dostęp 2023-06-04].