Mateusz Pakuła
Dramatopisarz i dramaturg polski
Mateusz Pakuła (ur. 1983[1] w Kielcach) – polski dramatopisarz, laureat oraz kilkukrotny finalista Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej. Jego sztuki zostały przetłumaczone na język angielski, niemiecki, czeski, hiszpański i ukraiński.
 Mateusz Pakuła (2023) | |
| Data i miejsce urodzenia |
1983 |
|---|---|
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| |
| Nagrody | |
|
Gdyńska Nagroda Dramaturgiczna | |
| Strona internetowa | |
Życiorys
edytujUrodził się i dorastał w Kielcach. W 2002 roku ukończył I LO im. S. Żeromskiego w Kielcach. W latach 2002–2003 studiował filozofię na Uniwersytecie Łódzkim, a w latach 2003–2006 polonistykę, ze specjalizacją wiedza o kulturze, na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 2006 rozpoczął studia na Wydziale Reżyserii Dramatu PWST im. L. Solskiego w Krakowie, na kierunku dramaturgii, które ukończył w 2009 roku.
Asystent reżyserów: Petra Zelenki (przy spektaklu Oczyszczenie) oraz Mikołaja Grabowskiego (przy spektaklu Trans-Atlantyk) w Narodowym Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie.
Lauretat VII oraz finalista I, IV i VI edycji Konkursu o Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną (Smutki tropików, Mój niepokój ma przy sobie broń, Miki mister DJ, Biały Dmuchawiec)[2]. Nominowany do nagrody „Gwarancje Kultury” TVP Kultura za najbardziej obiecujący debiut 2010 roku (za zbiór Biały Dmuchawiec. Pięć sztuk teatralnych)[2]. Laureat oraz wielokrotny finalista Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (Smutki Tropików. Mój niepokój ma przy sobie broń, Paw królowej, Źle się mja kraj, KonradMaszyna,Biały Dmuchawiec, Co w trawie piszczy, Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję)[3]. W 2010 roku otrzymał Stypendium Twórcze Miasta Krakowa w dziedzinie literatury[4].
Od 2010 roku, prowadzący autorskich warsztatów dramatopisarskich pt. „Ośmielanie wyobraźni”.
Wydał cztery tomy dramatów – Biały Dmuchawiec. Pięć sztuk teatralnych (2010), Kowboj Parówka i trzy inne sztuki (2012), dyptyk Na końcu łańcucha (2012)[1] oraz Panoptikos (2015).
Laureat Konkursu o Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną za dramat Smutki Tropików (2014)[5].
Twórczość
edytujWydawnictwa
edytujDruk w miesięczniku Dialog: Mój niepokój ma przy sobie broń (2013), Smutki Tropików (2013), Wejście Smoka.Trailer (2010), Biały Dmuchawiec (2008).
Indywidualne wydawnictwa
edytujCztery zbiory dramatów:
- Panoptikos (Lokator, Kraków 2015)[6],
- dyptyk Na końcu łańcucha (Fundacja SPLOT, Kraków 2012),
- Kowboj Parówka i trzy inne sztuki (Fundacja SPLOT, Kraków 2012),
- Biały Dmuchawiec. Pięć sztuk teatralnych (Fundacja SPLOT, Kraków 2010).
Realizacje tekstów własnych
edytuj2023
- Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję – Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie / Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, reż. M. Pakuła[7].
2015
- Dożynki Polskiej Piosenki – Teatr Kochanowskiego w Opolu, reż. J. Piaskowski[8].
- Lordy Lord Kantor/ Lord Milord/ Lord Herling- Teatr im. S. Żeromskiego w Kielcach, reż. E. Rysová/ M. Pakuła[9].
- Mój niepokój ma przy sobie broń – Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Białymstoku, reż. A. Biziuk.
2014
- Jungle People – PWSFTviT w Łodzi, reż. P. Świątek[10].
- Lord Kantor – słuchowisko – prapremiera – otwarcie nowej Cricoteki / Radio Kraków, reż. M. Pakuła[11].
- Miki mister DJ – słuchowisko – Český rozhlas Vltava, reż. T. Soldán, tłum. E. Rysová[12].
- Twardy gnat, martwy świat – Teatr im. S. Żeromskiego w Kielcach, reż. E. Rysová[13].
2013
- Mój niepokój ma przy sobie broń – Teatr Żeromskiego w Kielcach, reż. J. Mark[14].
- Smutki tropików – 6. Międzynarodowy Festiwal Boska Komedia / Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie, reż. P. Świątek[15].
2012
- Wejście Smoka. Trailer – Czytelnia Dramatu ACK UMCS „Chatka Żaka”, reż. D. Adamczyk[16].
- Miki mister DJ – Teatr Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim, reż. J. Peszek.
- Miki mister DJ – Teatr Miejski w Gdyni, reż. A. Olsten[17].
- Źle ma się kraj – Teatr Polski w Bydgoszczy, reż. W. Szczawińska[18].
- Na końcu łańcucha – Teatr Osterwy w Lublinie, reż E. Rysová[19].
2011
- Wejście Smoka. Trailer – Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie, reż. B.Szydłowski[20].
- Książę Niezłom – Teatr Jaracza w Olsztynie, reż. J. Pawłowska.
- KonradMaszyna – Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie, reż. B. Szydłowski[21].
2010
- Don Kiszot – Teatr Dramatyczny w Warszawie, reż. M. Podstawny[22].
- Biały Dmuchawiec – Teatr Osterwy w Lublinie, reż. K. Babicki[23].
2009
- Sło – Wrocławski Teatr Lalek, reż. J. Peszek.
- Franciszek, sen everymana – Wrocławski Teatr Lalek, reż. J. Denejko.
Inne realizacje
edytuj2015
- Sen nocy letniej według Williama Shakespeare’a – Teatr Kochanowskiego w Opolu, reż. P. Świątek – realizator spektaklu: dramaturgia[24].
2014
- Rękopis znaleziony w Saragossie według Jana Potockiego – Teatr Kochanowskiego w Opolu, reż. P. Świątek – realizator spektaklu: adaptacja, dramaturgia[25].
2013
- Dżuma według Alberta Camusa – Teatr Kochanowskiego w Opolu, reż. P. Świątek – realizator spektaklu: adaptacja, dramaturgia[26].
- Radio za żelazną kurtyną według Anne Applebaum – słuchowisko – Radio Kraków, reż. E. Ziębla – realizator spektaklu: scenariusz[27].
2012
- Paw królowej według powieści Doroty Masłowskiej – Stary Teatr w Krakowie, reż. P. Świątek – realizator spektaklu: adaptacja, dramaturgia[28].
2011
- Wroniec według Jacka Dukaja – Wrocławski Teatr Lalek, reż. J. Peszek – realizator spektaklu: adaptacja[29].
- Komedia. Szczęśliwe dni.Ostatnia taśma Krappa według Samuela Becketta – Teatr Kochanowskiego w Opolu, reż. P. Świątek – realizator spektaklu: scenariusz, dramaturgia[30].
2010
- Dwanaście stacji według poematu Tomasza Różyckiego – Stary Teatr w Krakowie, reż. E. Rysová – realizator spektaklu: adaptacja, dramaturgia[31].
2009
- Co w trawie piszczy Lidii Amejko i Marcina Czuba – Wrocławski Teatr Lalek, reż. R. Kasiukiewicz – realizator spektaklu: opracowanie dramaturgiczne scenariusza.
Nagrody i wyróżnienia
edytuj2023
- Grand Prix 29. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej dla spektaklu Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję autorstwa i w reżyserii Mateusza Pakuły[32].
- Laureat 29. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej za tekst Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję[32].
2022
- Nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii proza za Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję[33][34]
- Zdobywca Nagrody Literackiej ArtRage z Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję[35]
- Nominowany do Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza za Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję; otrzymał miesięczną rezydencję literacką w Vence[36]
2014
- Laureat VII edycji Konkursu o Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną (tekst dramatyczny Smutki tropików).
- Finalista 20. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (jako autor sztuki Smutki tropików).
2013
- Finalista VI edycji Konkursu o Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną (tekst dramatyczny Mój niepokój ma przy sobie broń).
- Laureat 19. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (wyróżnienie indywidualne za tekst dramatyczny Mój niepokój ma przy sobie broń), finalista tego Konkursu jako autor adaptacji i dramaturg spektaklu Paw królowej, oraz jako współautor sztuki Źle ma się kraj.
- Laureat XIII Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona” w Zabrzu (nagroda za sceniczną adaptację utworu Doroty Masłowskiej Paw królowej).
- Finalista „Talentów Trójki” 2013
- Wymieniany wielokrotnie w prestiżowym rankingu miesięcznika „Teatr” jako autor najlepszej nowej polskiej sztuki (Mój niepokój ma przy sobie broń) i najlepszej adaptacji (Paw królowej) w sezonie 2012/2013.
- Zdobywca Nagrody Magnolii dla realizatorów i wykonawców spektaklu Paw królowej z Narodowego Starego Teatru w Krakowie na 48. Przegląd Teatrów Małych Form Kontrapunkt w Szczecinie.
2011
- Finalista IV edycji Konkursu o Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną (tekst dramatyczny Miki mister DJ).
- Finalista 17. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej jako autor sztuki KonradMaszyna.
- Nominowany do nagrody TVP Kultura „Gwarancje Kultury” za najbardziej obiecujący debiut 2010 roku (za zbiór Biały Dmuchawiec. Pięć sztuk teatralnych).
- Uczestnik festiwalu Mitteleuropäisches Theaterkarussell, Theater Brett w Wiedniu – (gdzie odbyło się czytanie sceniczne niemieckiego przekładu sztuki KonradMaszyna – KonradMaschine).
- Uczestnik ІІІ Festiwalu współczesnej dramaturgii „Drama.UA” we Lwowie – (gdzie odbyło się czytanie sceniczne ukraińskiego przekładu sztuki Na końcu łańcucha).
2010
- Finalista 16. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej jako autor sztuki Biały Dmuchawiec oraz współautor scenariusza spektaklu Co w trawie piszczy.
- Otrzymanie Stypendium Twórczego Miasta Krakowa w dziedzinie literatury.
2008
- Finalista I edycji Konkursu o Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną (tekst dramatyczny Biały Dmuchawiec – wyróżniony przez jury tego konkursu jako najlepszy debiut roku).
Przypisy
edytuj- ↑ a b Biogram na stronie GDN. [dostęp 2014-12-27].
- ↑ a b Gdyńska Nagroda Dramaturgiczna » Mateusz Pakuła. www.gnd.art.pl. [dostęp 2015-08-20].
- ↑ Ogólnopolski Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej [online], 30 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-13] (pol.).
- ↑ Stypendia Twórcze Miasta Krakowa 2010. [dostęp 2014-12-27].
- ↑ Gdyńska Nagroda Dramaturgiczna » Mateusz Pakuła. www.gnd.art.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Panoptikos | Wydawnictwo LOKATOR. www.lokatormedia.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję [online], Teatr Łaźnia Nowa [dostęp 2024-05-13] (pol.).
- ↑ Teatr Opole | Dożynki polskiej piosenki. teatropole.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ SPEKTAKLE. www.teatr-zeromskiego.com.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ JUNGLE PEOPLE – Teatr Studyjny. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Lord Kantor – Słuchowiska Radia Kraków – Nasze akcje – Radio Kraków. www.radiokrakow.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Mateusz Pakuła: Miky Mistr DJ. www.rozhlas.cz. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
- ↑ SPEKTAKLE. www.teatr-zeromskiego.com.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ SPEKTAKLE. www.teatr-zeromskiego.com.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Łaźnia nowa / Łaźnia Nowa. www.laznianowa.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ „Wejście Smoka. Trailer” | Spektakle | Czytelnia Dramatu. czytelniadramatu.pl. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-30)].
- ↑ projekt AI/UX: Kordian Piotr Klecha (interaktywnosc.pl), projekt graficzny: estratura.com: Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza w Gdyni. www.teatrgombrowicza.art.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Teatr Polski Bydgoszcz – Źle ma się kraj. www.teatrpolski.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Na końcu łańcucha. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Łaźnia nowa / Łaźnia Nowa. www.laznianowa.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Łaźnia nowa / Łaźnia Nowa. www.laznianowa.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ M. Pakuła DON KISZOT. teatrdramatyczny.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Biały Dmuchawiec. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Teatr Opole | Sen nocy letniej. teatropole.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Teatr Opole | Rękopis znaleziony w Saragossie. teatropole.pl. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-18)].
- ↑ Teatr Opole | Dżuma. teatropole.pl. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-03)].
- ↑ Radio za żelazną kurtyną – Słuchowiska Radia Kraków – Nasze akcje – Radio Kraków. www.radiokrakow.pl. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
- ↑ Paw królowej – Spektakle – Narodowy Stary Teatr. www.stary.pl. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-21)].
- ↑ Administrator: Wroniec (spektakl dla młodzieży i dorosłych). archiwum.teatrlalek.wroclaw.pl. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Teatr Opole | „Komedia”, „Szczęśliwe dni”, „Ostatnia taśma Krappa” – premiera 12 listopada. teatropole.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Dwanaście stacji – Spektakle – Narodowy Stary Teatr. www.stary.pl. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
- ↑ a b Znamy laureatów 29. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej! — Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego [online], www.instytut-teatralny.pl [dostęp 2024-05-13] (pol.).
- ↑ Mateusz Pakuła, "Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję" [online], Culture.pl [dostęp 2022-06-21] (pol.).
- ↑ Nagroda Literacka Gdynia 2022 – lista nominowanych do nagrody. Wszystkie nominacje do Nagrody Literackiej Gdynia 2022 [online], granice.pl, 21 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-21] (pol.).
- ↑ ArtRage [online], artrage.pl [dostęp 2022-09-25].
- ↑ Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza 2022: poznaliśmy laureatów [online], lubimyczytac.pl [dostęp 2022-09-25] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Mateusz Pakuła, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2021-04-09].