Markab

Markab
	α Pegasi
	; Położenie Markaba w gwiazdozbiorze Pegaza
	Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Pegaz
Rektascensja	23h 04m 45,653s
Deklinacja	+15° 12′ 18,96″
Paralaksa (π)	0,02446 ± 0,00019″
Odległość	133,3 ± 1,1 ly; 40,88 ± 0,33 pc
Wielkość obserwowana	2,49m
Ruch własny (RA)	60,40 ± 0,17 mas/rok
Ruch własny (DEC)	−41,30 ± 0,16 mas/rok
Prędkość radialna	−2,70 ± 0,80 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	olbrzym lub podolbrzym
Typ widmowy	B9 III, A0 III-IV; lub A1 IV
Promień	4,72 ± 0,14 R☉
Wielkość absolutna	–0,57m
Okres obrotu	<1,5 d
Temperatura	9765 ± 63 K
	Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	Centrum Galaktyki
Półoś wielka	7731 pc
Mimośród	0,0536
Alternatywne oznaczenia
	Oznaczenie Flamsteeda: 54 Peg
	2MASS: J23044565+1512191
	Bonner Durchmusterung: BD+14°4926
	Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 871
	Boss General Catalogue: GC 32149
	Katalog Henry’ego Drapera: HD 218045
	Katalog Hipparcosa: HIP 113963
	Katalog jasnych gwiazd: HR 8781
	SAO Star Catalog: SAO 108378
	Marchab, Yed Alpheras

Markab (Alfa Pegasi, α Peg) – gwiazda w gwiazdozbiorze Pegaza, oddalona od Słońca o około 133 lata świetlne.

Nazwa

Tradycyjna nazwa gwiazdy, Markab, wywodzi się od arabskiego ‏منكب الفرس‎ Mankib al Faras, „ramię konia”. Wyrażenie to nie pasuje do położenia w figurze Pegaza, gdyż pierwotnie odnosiło się do innej gwiazdy – Beta Pegasi, ale przylgnęło do tej^[4]^[5]. Johann Bayer przypisał jej nazwę Yed Alpheras (od arab. ‏يد الفرس‎ Yad al Faras), co tłumaczy się jako „ręka konia”^[5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 formalnie zatwierdziła użycie nazwy Markab dla określenia tej gwiazdy^[6].

Charakterystyka obserwacyjna

Alfa Pegasi leży w południowo-zachodnim rogu asteryzmu Wielkiego Kwadratu Pegaza^[4]. Jego obserwowana wielkość gwiazdowa to 2,49^m, zaś wielkość absolutna jest równa −0,57^m^[2].

Charakterystyka fizyczna

Markab jest olbrzymem o typie widmowym B9 III^[1], jednak niektóre źródła podają, że to podolbrzym o typie widmowym A0^[3] lub A1^[2]. Gwiazda ta ma temperaturę sięgającą 9765 K, jej jasność jest ok. 170 razy większa od słonecznej^[2]. Masa tej gwiazdy jest trochę ponad 3 razy większa od masy Słońca^[4], promień zaś to ok. 4,7 promienia Słońca^[3]. Okres jej rotacji wokół własnej osi jest krótszy niż półtora dnia^[4].

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Markab w bazie SIMBAD (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Anderson E., Francis C.: HIP 113963. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-08-19]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d E. L. Fitzpatrick, D. Massa. Determining the Physical Properties of the B Stars. II. Calibration of Synthetic Photometry. „The Astronomical Journal”. 129 (3), s. 1642, 2005. DOI: 10.1086/427855. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Jim Kaler: MARKAB (Alpha Pegasi). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2018-08-19]. (ang.).
↑ ^a ^b Pegasus. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 324–325. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-08-19].

[simbad-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Markab w bazie SIMBAD (ang.)

[xhip-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Anderson E., Francis C.: HIP 113963. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-08-19]. (ang.).

[fitzpatrick-3] E. L. Fitzpatrick, D. Massa. Determining the Physical Properties of the B Stars. II. Calibration of Synthetic Photometry. „The Astronomical Journal”. 129 (3), s. 1642, 2005. DOI: 10.1086/427855. (ang.).

[kaler-4] Jim Kaler: MARKAB (Alpha Pegasi). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2018-08-19]. (ang.).

[allen-5] Pegasus. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 324–325. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).

[iau-6] Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-08-19].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]