Marian Taniewski
Marian Taniewski (ur. 5 lutego 1930 w Radomiu, zm. 3 grudnia 2020[1]) – polski chemik, specjalizujący się w organicznej technologii chemicznej.
 Marian Taniewski w trakcie wykładu (kwiecień 2010) | |
| Data i miejsce urodzenia |
5 lutego 1930 |
|---|---|
| Data śmierci |
3 grudnia 2020 |
| Profesor nauk technicznych | |
| Specjalność: technologia chemiczna | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1959 |
| Habilitacja |
1962 |
| Profesura |
29 października 1969 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Politechnika Śląska |
| Okres zatrudn. |
od 1955 |
| Dziekan | |
| Wydział |
Chemiczny |
| Okres spraw. |
1981–1984 |
| Dyrektor | |
| Instytut |
Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” |
| Okres spraw. |
1985–1989 |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujUrodził się w Radomiu, gdzie jego ojciec Michał Taniewski (doktor inżynier chemii) był dyrektorem technicznym fabryki farb i lakierów. Po wybuchu wojny jego rodzina przeniosła się do Lwowa, a następnie została wywieziona w głąb Związku Radzieckiego. Do szkoły średniej uczęszczał w Kubaniu, gimnazjum (po przymusowym wysiedleniu w 1946) ukończył w Łodzi, a maturę uzyskał w 1948 roku w Państwowym Liceum Męskim w Gliwicach.
W 1948 roku podjął studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej, ukończył je w 1954 z tytułem magistra inżyniera chemii. Przez rok pracował w Instytucie Syntezy Chemicznej w Oświęcimiu, a w 1955 roku podjął pracę w Katedrze Technologii Chemicznej Organicznej Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W 1959 roku uzyskał stopień doktora, tematem jego rozprawy doktorskiej, przygotowywanej początkowo pod kierunkiem Wacława Leśniańskiego, a po jego śmierci Tadeusza Mazońskiego był Rozkład termiczny alkanów i odwodornienie izopropylo-benzenu w procesie otrzymywania a-metylostyrenu z krajowych gazoli. W 1960 roku przebywał na stypendium na University of Oxford, gdzie współpracował z Cyrilem Hinshelwoodem. W 1962 roku uzyskał, na podstawie rozprawy Kinetyka i mechanizm termicznego rozkładu izomerycznych heksanów oraz wtórnego rozkładu powstających olefin, stopień doktora habilitowanego. Tytuł profesora nauk technicznych otrzymał w 1969 roku.
W latach 1964–2001 pełnił funkcję kierownika Zakładu naukowo-dydaktycznego, początkowo Zakładu Olefin, potem Zakładu Surowców Podstawowej Syntezy, a następnie Zakładu Technologii Organicznej Petrochemicznej. Od 1981 do 1984 roku był dziekanem Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej. Współpracował także z Instytutem Ciężkiej Syntezy Organicznej. W latach 1959–1961 był tam kierownikiem Pracowni Pirolizy, a od 1985 do 1989 dyrektorem ICSO.
Jego zainteresowania badawcze dotyczyły głównie kinetyki i mechanizmu reakcji węglowodorów, ich katalitycznego odwodornienia, pirolizy olefinowej, termicznego rozkładu i hydropirolizy, a także katalitycznych przemian olefin oraz katalitycznego utleniającego sprzęgania metanu do etylenu i etanu oraz aromatyzacją i rozkładem metanu.
Był członkiem Akademii Inżynierskiej w Polsce[2].
Siostra Mariana Taniewskiego, Stefania Taniewska-Osińska również była profesorem nauk chemicznych.
Wyróżnienia i nagrody
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1995)[3]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1987)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1977)
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1994)
- Medal im. Prof. Wojciecha Świętosławskiego (1993)
- Medal Ignacego Mościckiego (2001)
- tytuł profesora honorowego Politechniki Śląskiej (2005)
Publikacje
edytuj- Kinetyka i mechanizm termicznego rozkładu izomerycznych heksanów oraz wtórnego rozkładu powstających olefin (rozprawa habilitacyjna, 1962)
- Przemysłowa synteza organiczna: kierunki rozwoju (1991, wyd. 2 1999, ISBN 83-88000-60-8)
- Technologia chemiczna – surowce (redakcja pracy zbiorowej, 1997)
Przypisy
edytuj- ↑ Zmarł prof. zw. dr hab. inż. Marian Taniewski. Aktualności Politechniki Śląskiej. [dostęp 2020-12-07]. (pol.).
- ↑ Lista członków Akademii Inżynierskiej w Polsce. Akademia Inżynierska w Polsce. [dostęp 2015-05-12].
- ↑ M.P. z 1995 r. nr 50, poz. 563
Bibliografia
edytuj- Prof. zw. dr hab. in Marian Taniewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-08-08].
- Ludzie polskiej chemii: prof. zw. dr hab. inż. Marian Taniewski. „Przemysł chemiczny”. 6/2002.
- E. Bobrowska-Grzesik, K. Skutil. PROF. DR HAB. INŻ. MARIAN TANIEWSKI HONOROWYM PROFESOREM POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ. „Biuletyn Politechniki Śląskiej”. 5/2005, luty 2005.