Marian Kaufer
Marian Karol Kaufer (ur. 25 stycznia 1897 w Kamionce Strumiłowej, zm. 5 stycznia 1978 w Warszawie) – podpułkownik saperów Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 podpułkownik saperów
| |
| Data i miejsce urodzenia |
25 stycznia 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
5 stycznia 1978 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
oficer saperów |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Późniejsza praca |
kierownik budowy |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujSyn Romana, urzędnika, i Jadwigi z domu Klob[1][2]. W roku szkolnym 1913/14 uczęszczał razem z Zygfrydem Grossem i Henrykiem Nowosielskim do klasy Va c. k. Wyższej Szkoły Realnej w Stanisławowie[3]. W latach 1913–1914 należał do XXIV Drużyny Strzeleckiej.
Od sierpnia 1914 roku służył w Legionach Polskich[4]. Z początkiem stycznia 1915 roku przydzielony został do kompanii saperów wchodzącej w skład I Brygady Legionów Polskich, w której służył do września 1917[1]. Wyróżnił się podczas walk nad Nidą (w 1915 roku), kiedy to jako ochotnik wielokrotnie uczestniczył w patrolach i wykonywał prace saperskie pod silnym ogniem nieprzyjaciela (budował przeprawy i zakładał miny przed polskimi pozycjami). Za te czyny odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[1]. Nadanie to zostało następnie potwierdzone dekretem Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego z dnia 17 maja 1922 roku. Po kryzysie przysięgowym został wcielony do c. i k. armii.
W roku 1918 złożył egzamin dojrzałości w Stanisławowie. W tym czasie wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. Podczas wojny polsko-ukraińskiej w stopniu podchorążego uczestniczył, na stanowisku dowódcy plutonu, w zajmowaniu Stanisławowa i okolic. Następnie dowodził kompanią w batalionie etapowym POW.
W połowie lipca 1919 roku rozpoczął naukę w warszawskiej Szkole Podoficerów Saperów - Instruktorów[a]. 20 grudnia 1919 został mianowany z dniem 1 stycznia 1920 podporucznikiem wojsk technicznych[5]. W szeregach 1 batalionu saperów uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej[1]. 9 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w Korpusie Inżynierii i Saperów, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[6].
Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 r. (dekret L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r. i 60. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów. W tym okresie służył w 7 pułku saperów[7]. W roku 1923 piastował stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy XV batalionu saperów, wchodzącego w skład 8 pułku saperów (pułk ten stacjonował w Toruniu)[8] i zajmował 59. lokatę w swoim starszeństwie wśród kapitanów inżynierii i saperów[9]. Do rangi majora został awansowany ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 13. lokatą[10][11]. W tym samym roku dowodził już XV batalionem saperów[12]. Następnie przeniesiony został do 4 pułku saperów z Sandomierza (przeformowanego w roku 1929 na 4 batalion saperów), w którym od roku 1928[13] do września 1930 r. pełnił funkcję zastępcy dowódcy[14]. W roku 1928 zajmował 12. lokatę wśród majorów korpusu inżynierii i saperów w swoim starszeństwie[15]. We wrześniu 1930 roku został przeniesiony z 4 batalionu saperów do 1 batalionu saperów Legionów, stacjonującego w Modlinie, na stanowisko zastępcy dowódcy[14]. W marcu 1932 roku został przesunięty, w korpusie oficerów inżynierii i saperów, na stanowisko dowódcy tegoż batalionu[16][17]. W roku 1932 zajmował już 5. lokatę w swoim starszeństwie[18]. Na podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 i 4. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[19][20]. Od roku 1936 pełnił służbę w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych. Na dzień 23 marca 1939 roku jako oficer rezerwy personalnej przy Inspektorze Saperów przydzielony był do inspektora armii „na odcinku Wołyń”, gen. dyw. Stanisława Burhardt-Bukackiego na stanowisko oficera saperów[21].
Po kampanii wrześniowej przedostał się do Rumunii, gdzie go internowano. Po wkroczeniu do Rumunii wojsk niemieckich został w dniu 8 lutego 1941 przekazany do Oflagu VI E Dorsten. Następnie przetrzymywany był w oflagu VI B Dössel. W 1946 roku powrócił do Polski i podjął pracę jako kierownik budowy w warszawskim Państwowym Przedsiębiorstwie Geodezyjnym[2].
Zmarł w Warszawie i pochowany został w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Powązkowskim[1].
Żoną Mariana Kaufera była Alina z Tyczkowskich, z którą miał córkę Halszkę (ur. 1928), stomatologa.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7476 – 17 maja 1922[22][1]
- Krzyż Niepodległości – 4 lutego 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[23]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[13] (po raz drugi za służbę w POW w b. zaborze austriackim i b. okupacji austriackiej[24])
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928[25][26]
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Polak (red.) 1993 ↓, s. 91.
- ↑ a b Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 : Kaufer Marian Karol. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-10-06].
- ↑ Sprawozdanie 1914 ↓, s. 87.
- ↑ Sprawozdanie 1916 ↓, s. 13.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 99 z 29 grudnia 1919, poz. 4288.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 22 września 1920, s. 894.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922 ↓, s. 232.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 888.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 907.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 XII 1924, s. 737.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 829.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 812.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 572.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 IX 1930, s. 301.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 593.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 III 1932, s. 225.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 749.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 249.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 376.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 242.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 418, 427.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 58 z 23 grudnia 1922, s. 962.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 29, poz. 35.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 26 września 1922, s. 737.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 406.
Bibliografia
edytuj- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższej Szkoły Realnej w Stanisławowie za Rok Szkolny 1913/14. Stanisławów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1914.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższej Szkoły Realnej w Stanisławowie za Rok Szkolny 1914/15 i 1915/16. Stanisławów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1916.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922: załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 1922 r.. Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1922. [dostęp 2020-03-06].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.