Maria Magdalena Radziwiłłowa
Maria Magdalena Radziwiłłowa, de domo Zawisza-Kierżgajło, primo voto Krasińska, secundo voto Radziwiłłowa[1], herbu Łabędź[2][3] (ur. 8 lipca 1861 w Warszawie, zm. 6 stycznia 1945 we Fryburgu[1]) – białoruska działaczka narodowa, filantropka.
| |
 Łabędź | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
| Dzieci |
z Ludwikiem Józefem Krasińskim: |
Życiorys
edytujMaria Magdalena urodziła się 8 lipca 1861 r. w Warszawie jako córka Jana Zawiszy-Kierżgajło i Marii z Kwileckich[1] h. Szreniawa odm. Kwilecki. Miała starszą siostrę Marię Ewę. W kwietniu 1882 r. poślubiła Ludwika Józefa Krasińskiego. Jedynym ich dzieckiem była Maria Ludwika Krasińska. Ludwik Józef zmarł w 1895 r. Drugim mężem Marii Magdaleny był syn Wilhelma Adama Radziwiłła h. Trąby i Katarzyny z Rzewuskich h. Krzywda, Wacław Mikołaj Radziwiłł h. Trąby, którego poślubiła 30 kwietnia 1906 r. w Warszawie. Jej mąż, kapitan armii carskiej, był rusofilem i tzw. „chłopomanem”, co stało się przyczyną ostracyzmu towarzyskiego, jaki dotknął małżonków. Księżna Magdalena Radziwiłłowa była działaczką narodową i filantropką, członkinią Trzeciego Zakonu Dominikańskiego. Finansowała pismo Biełarus oraz zakładała w swych majątkach (Żarnówek i Kuchcice) białoruskie szkółki dla dzieci wiejskich. W 1912 r. zadeklarowała w jednym z czasopism: uważam siebie za Białorusinkę pochodzenia litewskiego, tak jak mój mąż, za Polkę zaś nie mam siebie zupełnie. Jako osoba szczególnie religijna sympatyzowała z chadecją, chociaż jej wsparciem cieszyły się także i inne kierunki polityczne. Po I wojnie światowej zamieszkiwała w Kownie, Królewcu, a od 1932 r. we Fryburgu w Szwajcarii, gdzie zmarła 6 stycznia 1945 r.
W lutym 2018 roku złożono prochy arystokratki w kościele św. Rocha w Mińsku[4][5].
Genealogia
edytuj| Praprapradziadkowie |
Zawisza-Kierżgajło |
NN |
Świętorzecki |
NN |
Zawisza-Kierżgajło |
Stefan Grabowski |
Józef Antoni Lipski |
Siemieński |
Łukasz Kwilecki |
Prokop Sczaniecki |
Józef Stefan Radoliński |
Leon Raczyński |
Stanisław Sobolewski |
Teodor Kajetan Szydłowski |
Stanisław Poniatowski |
Teodor Kajetan Szydłowski | ||||||||||||||||
| Prapradziadkowie |
Teobald Krzysztof Zawisza-Kierżgajło |
Świętorzecki |
Teobald Krzysztof Zawisza-Kierżgajło |
Tadeusz Lipski |
Franciszek Antoni Kwilecki |
Józef Antoni Radoliński |
Maciej Leon Sobolewski |
król Polski | ||||||||||||||||||||||||
| Pradziadkowie |
Jan Karol Zawisza-Kierżgajło |
Antoni Maciej Konstanty Kwilecki |
Walenty Faustyn Sobolewski (1765-1831) | |||||||||||||||||||||||||||||
| Dziadkowie |
Tadeusz Zawisza-Kierżgajło (zm. 1838) |
Józef Ignacy Walenty Kwilecki (1791-1860) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzice |
Jan Kazimierz Zawisza-Kierżgajło (1822-1887) | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Maria Magdalena Zawisza-Kierżajło (1861-1945) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Maria Magdalena Radziwiłłowa (z domu Zawisza, 1.v. Krasińska) [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2023-01-09] (pol.).
- ↑ Magdalena Zawisza-Kieżgajłło h. Łabędź (odm.) [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-01-09].
- ↑ Magdalena Radziwiłł [online], geni_family_tree [dostęp 2023-01-09] (pol.).
- ↑ W Mińsku ponowny pochówek księżnej Magdaleny Radziwiłł [online], dzieje.pl [dostęp 2023-01-09] (pol.).
- ↑ W Mińsku pochowano księżną Radziwiłłową [online], Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna [dostęp 2023-01-09] (pol.).
Bibliografia
edytuj- O. Łatyszonek, A. A. Zięba, Radziwiłłowa z Zawiszów Maria Magdalena..., [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXX/3, z. 126, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1987, s. 398–399.