Manfred Gurlitt

niemiecki kompozytor

Manfred Gurlitt (ur. 6 września 1890 w Berlinie, zm. 29 kwietnia 1972 w Tokio[1][2][3]) – niemiecki dyrygent i kompozytor.

Manfred Gurlitt
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 września 1890
Berlin

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

29 kwietnia 1972
Tokio

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent, kompozytor

Odznaczenia
Złote Promienie z Rozetą Orderu Świętego Skarbu (Japonia, 1888–2003)

Życiorys

edytuj

Był kuzynem muzykologa Wilibalda Gurlitta[1][2]. Studiował w Berlinie, gdzie jego nauczycielami byli Moritz Mayer-Mahr i Rudolf Maria Breithaupt (fortepian), Hugo Kaun (teoria i kompozycja) oraz Engelbert Humperdinck (kompozycja)[1][2]. Od 1911 roku był kapelmistrzem teatrów miejskich w Essen i Augsburgu[1][2], był też asystentem dyrygenta na festiwalach w Bayreuth[2][3]. Od 1914 do 1924 roku pełnił funkcję kierownika i pierwszego dyrygenta opery w Bremie[1][2]. Od 1924 roku działał w Berlinie, gdzie wykładał w Hochschule für Musik, dyrygował w Staatsoper[1][2][3], a także współpracował z berlińskim radiem[2].

Po dojściu do władzy nazistów w 1933 roku wyemigrował z Niemiec[1][2]. Początkowo działał jako dyrygent w różnych krajach europejskich, ostatecznie w 1939 roku wyjechał do Japonii[1][2]. Pracował w Tokio jako nauczyciel muzyki i dyrygent[1][2], był wykładowcą Cesarskiej Akademii Muzyki[1]. W 1953 roku założył własny zespół operowy[1][2][3], z którym popularyzował w Japonii twórczość muzyków niemieckich, m.in. Richarda Wagnera[1].

W uznaniu zasług w rozwoju życia muzycznego w Japonii[1] został w 1956 roku odznaczony Orderem Świętego Skarbu IV Klasy[4][5].

Wybrane kompozycje

edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych)[1][2]

Utwory orkiestrowe

  • Symphonische Musik (1922)
  • Orchester-Gesänge (1925)
  • I Koncert kameralny na fortepian i orkiestrę kameralną (1927)
  • II Koncert kameralny na skrzypce i orkiestrę kameralną (1929)
  • Koncert wiolonczelowy (1937)
  • Goya-Symphonie (1938)
  • Shakespeare-Symphonie na 5 głosów i orkiestrę (1954)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • 5 Gesänge na sopran i orkiestrę kameralną (1923)
  • Drei politische Reden aus der Französischen Revolution na baryton, chór męski i orkiestrę (1944)

Opery

  • Die Heilige (wyst. Brema 1920)
  • Wozzeck (wyst. Brema 1926)
  • Soldaten (wyst. Düsseldorf 1930)
  • Nana (wyst. Dortmund 1933)
  • Nächtlicher Spuk (1937)
  • Warum? (1940)
  • Nordische Ballade (1944)
  • Wir schreiten aus (1958)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 528. ISBN 83-224-0344-5.
  2. a b c d e f g h i j k l m Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1398–1399. ISBN 0-02-865527-3.
  3. a b c d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 341. ISBN 0-674-37299-9.
  4. マンフレート・グルリット. history-of-music.com. [dostęp 2023-02-24]. (jap.).
  5. グルリット マンフレート(英語表記)Gurlitt Manfred. kotobank.jp. [dostęp 2023-02-24]. (jap.).