Mandżurozaur
Mandżurozaur (Mandschurosaurus) – rodzaj późnokredowego hadrozaura, którego nazwa oznacza „jaszczur z Mandżurii” i odnosi się od miejsca znalezienia jego pierwszych skamielin. Rodzaj ten został opisany na podstawie niekompletnego szkieletu znalezionego w 1914 przez rosyjskich paleontologów. Mandżurozaur był pierwszym opisanym dinozaurem w Chinach. Obecnie jego szkielet można podziwiać w Centrum Geologii i Prospecting Museum w Sankt Petersburgu. Jak sugerują skamieniałości, był to duży hadrozaur, osiągający ok. 8 metrów długości. Brett-Surman (1979) uznał ten rodzaj za nomen dubium, podobnie jak Horner i inni w 2004, ale niektórzy badacze dalej, np. Chapman i Brett Surman (1990), uważają mandżurozaur za rodzaj ważny. Pierwsze znaleziono szczątki mandżurozaura zostały przypisane do dawnego rodzaju Trachodon, jednak w 1930 roku Riabinin opisał na ich podstawie nowy rodzaj hadrozaura.
| Mandschurosaurus | |||
| Riabinin, 1930 | |||
| Okres istnienia: turon–mastrycht | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
mandżurozaur | ||
| Gatunki | |||
| |||
Gatunki
edytuj- Mandschurosaurus amurensis (Riabinin, 1930)
Miejsce występowania: Blagoveshchensk (górne osady rzeki Amur), Rosja
Czas występowania: późna kreda
Materiał kopalny: niekompletna puszka mózgowa, niekompletna kość zębowa, kręgi grzbietowe, kręgi krzyżowe, kręgi ogonowe, dwa żebra, kości przednich i tylnych kończyn.
Inne informacje: Możliwe, że jest synonimem charonozaura, jednak ponieważ został wcześniej opisany ma priorytet.
- Mandschurosaurus laosensis (Hoffet, 1943)
Miejsce występowania: nienazwany poziom Savannakhet Khoueng, Laos
Czas występowania: santon, kampan i mastrycht (późna kreda)
Materiał kopalny: kość biodrowa
Inne informacje: W rzeczywistości może w ogóle nie być hadrozaurem. Horner i inni (2004) uważają go za nomen dubium.
- „Mandschurosaurus magnus” (Godefroit, Zan i Jin, 2001)
Miejsce występowania: ?
Czas występowania: ?
Materiał kopalny: szkielet wystawiony w Muzeum Geologii w Heilongjiang.
Inne informacje: Nie został on formalnie opisany, dlatego obecnie ma status nomen nudum.
- Mandschurosaurus mongoliensis (Gilmore, 1933)
Miejsce występowania: formacja Iren Dabasu, Nei Mongol Zizhiqu, Chiny
Czas występowania: cenoman?, turon, koniak, santon, kampan, mastrycht? (późna kreda)
Materiał kopalny: ?
Inne informacje: Horner i inni 2004 uważają ten gatunek za synonim gilmorozaura.
Bibliografia
edytuj- M. K. Brett-Surman. Phylogeny and palaeobiogeography of hadrosaurian dinosaurs. „Nature”. 277 (5697), s. 560–562, 1979. DOI: 10.1038/277560a0. (ang.).
- R. Chapman, M. K. Brett-Surman: Morphometric observations on hadrosaurid ornithopods. W: K. Carpenter, P. J. Currie (red.): Dinosaur Systematics: Perspectives and Approaches. Cambridge: Cambridge University Press, 1990, s. 163–177.
- John R. Horner, David B. Weishampel, Catherine A. Forster: Hadrosauridae. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 438–463. ISBN 0-520-24209-2.
- A. N. Riabinin. [Mandschurosaurus amurensis nov. gen, nov. sp. a hadrosaurian dinosaur from the Upper Cretaceous of the Amur River.]. „Soc. Paleontol. Russ. Mem.”. 2, s. 1–36, 1930. (ros.).
- Hadrosauridae. Thescelosaurus!. [dostęp 2009-11-18]. (ang.).
- Dinosaurs M. DinoData. [dostęp 2009-03-17]. (ang.).