Magnezyt (minerał)
Magnezyt – minerał z gromady węglanów. Nazwa nawiązuje do składu chemicznego, w którym główną rolę odgrywa magnez. Minerał pospolity i szeroko rozpowszechniony.
 Magnezyt z piromorfitem, Nasławice koło Sobótki, Dolny Śląsk | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
węglan magnezu (MgCO3) |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
3,5–4,5 |
| Przełam |
muszlowy |
| Łupliwość |
doskonała, trójkierunkowa |
| Pokrój kryształu |
romboedry lub skalenoedry – dobrze wykształcone kryształy |
| Układ krystalograficzny |
trygonalny |
| Gęstość |
2,9–3,1 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
najczęściej biały, szary z odcieniem żółtawym, żółtawy |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty, jedwabisty (skupienia włókniste) |
Z magnezytu zbudowana jest monomineralna skała osadowa o tej samej nazwie
Właściwości
edytujJest kruchy, przezroczysty, często zawiera pewne ilości żelaza rzadziej cynku. Pod wpływem światła ultrafioletowego wykazuje czasami fluorescencję o barwach zielonawej lub niebieskawej. Bardzo rzadko tworzy kryształy o postaci romboedrów lub skalenoedrów. Zazwyczaj występuje w skupieniach ziemistych, zbitych (przypominających porcelanę), ziarnistych, nerkowatych bądź włóknistych.
- Inne: Powoli rozkładalny w zimnych, rozcieńczonych kwasach (HCl), gwałtownie burzy z kwasami na gorąco
-
magnezyt -
magnezyt -
Magnezyt znaleziony w miejscowości Wiry
Występowanie
edytujMinerał metamorficzny, hydrotermalny, hipergeniczny (pod wpływem wody i dwutlenku węgla), tworzy żyły przecinające serpentynity. Jest składnikiem wielu skał osadowych. Bywa spotykany w towarzystwie: kalcytu, dolomitu, kwarcu, chalcedonu, opalu, talku, chlorytu.
Miejsca występowania: Na Bałkanach – od Bośni do Grecji – Eubea; Austria; Włochy – Elba, Piemont i Lombardia; Rosja – Ural; Chiny – Mandżuria; Szwajcaria; Demokratyczna Republika Konga; Czechy; Niemcy; Korea Północna.
W Polsce – Masyw Ślęży, Gogołów – Jordanów Śląski, Grochowa, Szklary. Do końca XX wieku magnezyt był wydobywany w kamieniołomach w Wirach oraz Sobótce, obecnie jednak tamtejsze złoża uległy wyczerpaniu[1].
Zastosowanie
edytuj
- surowiec dla przemysłu cementowego, papierniczego, metalurgicznego, szklarskiego,
- surowiec do produkcji materiałów ogniotrwałych,
- służy jako składnik mas ceramiki szlachetnej i specjalnej, w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym; przy rafinacji cukru,
- bywa wykorzystywany w budownictwie (tynki, cegły, posadzki),
- służy do wzbogacania pasz dla bydła (zwiększa mleczność),
- służy do produkcji nawozów mineralnych, środków dezynfekujących,
- bywa dodawany do soli (zapobiega jej zbrylaniu),
- stanowi cenny kamień kolekcjonerski,
- czasami bywa wykorzystany jako kamień jubilerski
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Witold Hermaszewski "Ogródek skalny w Sobótce", "Sudety" nr 1-2/2014
Bibliografia
edytuj- Leksykon Przyrodniczy. Minerały i kamienie szlachetne. Horyzont, 2002.
- Atlas mineralogii
- Leksykon Przyrodniczy. Minerały
- R. Hochleitner: Minerały i kryształy. Muza, 1994.
- W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski. Antykwa, 1998.
- J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.