Lyski
Lyski (niem. Lissek[4]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, w gminie Lyski.
| wieś | |
 Kościół św. Małgorzaty | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
1844[2] |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
44-295[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SRB |
| SIMC |
0216361 |
Położenie na mapie gminy Lyski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu rybnickiego  | |
 50°07′10″N 18°23′26″E/50,119444 18,390556[1]
| |
| Strona internetowa | |
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lyski. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Przez miejscowość przepływa niewielka struga Sumina, dopływ Rudy.
Miejscowość jest siedzibą gminy Lyski.
Nazwa
edytujW alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod zniekształconą polską nazwą Lysky oraz niemiecką nazwą Lissek[5].
Nazwa prawdopodobnie wzięła się od leska lub lyska – miejsca gdzie rosną leszczyny[6].
Historia
edytujW XIV wieku istniała już Parafia św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Lyskach.
W 1910 roku w miejscowości mieszkało 960 osób z czego 782 mówiło językiem polskim, 23 polskim i niemieckim, a 152 niemieckim. W wyborach komunalnych jakie odbyły się w listopadzie 1910 roku mieszkańcy oddali 237 głosów na polską listę na ogólną sumę 240 zdobywając wszystkie 12 mandatów. W Lyskach działały od 1919 roku Towarzystwo Oświaty na Górnym Śląsku im. św. Jacka, od 1921 roku gniazdo górnośląskiej dzielnicy Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, Związek Towarzystw Polek, Chór "Jedność"[7].
W marcu 1921 odbył się plebiscyt na Górnym Śląsku. W Lyskach 248 osób opowiedziało się za Niemcami, a 288 za Polską. Na obszarze dworskim było 43 głosów za Niemcami, a 16 za Polską.[8]
W okresie II wojny światowej Niemcy utworzyli w miejscowości jeden z obozów koncentracyjnych przeznaczonych dla Polaków – Polenlager 56.[9]
W Lyskach znajdują się
edytuj- Dom pomocy społecznej pw. św. Józefa,
- Kościół pw. św. Małgorzaty,
- Zabytkowy dwór i spichlerz z XIX wieku,
- Klub sportowy LKS Lyski[10][11],
- Kompleks sportowy Orlik 2012.
- Szkoła im. Jana III Sobieskiego[12].
Wydarzenia w Lyskach
edytuj- W Lyskach co roku odbywa się koncert "Magia rocka".
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 70912
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 695 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Ortspolizeibezirk Fischgrund [online], www.territorial.de [dostęp 2023-07-18].
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 434,448.
- ↑ Widzialni CMS, Lyski - Gmina Lyski [online], lyski.pl [dostęp 2023-11-04].
- ↑ "Encyklopedia powstań śląskich", Instytut Śląski w Opolu, Opole 1982, str. 283, hasło "Lyski".
- ↑ Landsmannschaft der Oberschlesier in Karlsruhe [online], 4 marca 2016 [dostęp 2017-10-09] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
- ↑ Polenlager Nr. 56 Lissek, Bundesarchiv
- ↑ lkslyski [online], lkslyski.futbolowo.pl [dostęp 2023-07-28].
- ↑ Zaloguj się do Facebooka [online], Facebook [dostęp 2023-07-28] (pol.).
- ↑ Zespół Szkolno - Przedszkolny w Lyskach [online], zsplyski.szkolnastrona.pl [dostęp 2023-07-28].
Bibliografia
edytuj- Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).