Ludwik Piechoczek
Ludwik Zygmunt Piechoczek (ur. 13 kwietnia 1889 w Jastrzębiu Górnym, zm. 8 stycznia 1941 w Auschwitz-Birkenau) – polski działacz niepodległościowy i plebiscytowy, polityk, powstaniec śląski, kawaler Orderu Virtuti Militari, poseł na Sejm IV kadencji w II RP z ramienia Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem oraz na Sejm Śląski II i III kadencji.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
13 kwietnia 1889 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 stycznia 1941 |
| Poseł IV kadencji Sejmu (II RP) | |
| Okres |
od 1935 |
| Przynależność polityczna | |
| Poseł II kadencji Sejmu Śląskiego (II RP) | |
| Okres |
od 1930 |
| Przynależność polityczna | |
| Poseł III kadencji Sejmu Śląskiego (II RP) | |
| Okres |
od 1930 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujUrodził się 13 kwietnia 1889 w Jastrzębiu Górnym, w rodzinie Jana i Jadwigi z Tymanów[1][2]. Po ukończeniu ośmiu klas szkoły ludowej pracował jako dozorca w kopalni Donnersmarck w Chwałowicach[2], udzielając się jednocześnie w organizacjach kulturalno-oświatowych[3]. Należał do ruchu „Eleusis”, do którego został wciągnięty przez Maksymiliana Basistę[3]. W latach 1911–1913 odbył służbę wojskową w armii niemieckiej, w pułku grenadierów Gwardii w Berlinie[4].
W 1914 został zmobilizowany do tego samego pułku. W jego szeregach walczył na froncie zachodnim I wojny światowej m.in. nad Marną i Sommą[4]. Ciężko ranny w prawą nogę[4]. W listopadzie 1917 został zwolniony z wojska jako niezdolny do służby[4]. Po zakończeniu wojny współuczestniczył w tworzeniu struktur Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska w powiecie rybnickim i pełnił funkcję komendanta powiatowego[4][2]. Uczestniczył w trzech powstaniach śląskich[1]. W dwóch pierwszych pełnił funkcję dowódcy II batalionu 2 pułku strzelców rybnickich, natomiast w III powstaniu był w dowództwie Grupy „Południe”[5]. Szczególnie zasłużył się w bitwie pod Olzą, w czasie której zorganizował rozproszone jednostki powstańcze i poprowadził je do zwycięskiego kontrataku[5]. 17 maja 1921 został mianowany podporucznikiem w piechocie[6][a]. W okresie plebiscytu brał czynny udział w kampanii plebiscytowej oraz organizował wiece narodowe[5]. Pełnił także funkcję zastępcy komisarza plebiscytowego, a po trzecim powstaniu został przewodniczącym komisji ds. likwidacyjnych trzeciego powstania na okręg rybnicki[5].
W 1924 został prezesem Zarządu Powiatowego Związku Powstańców Śląskich i piastował to stanowisko aż do 1939[7]. Był także przewodniczącym Rady Okręgowej Związku Związków Zawodowych w Katowicach oraz wiceprzewodniczącym Zarządu Głównego Związku Zawodowego Robotników Przemysłu Górniczego[7]. Był posłem II i III kadencji Sejmu Śląskiego, a w latach 1935–1938 posłem na Sejm Rzeczypospolitej IV kadencji[7]. Związany z Narodowo-Chrześcijańskim Stronnictwem Pracy i Obozem Zjednoczenia Narodowego[7]. W 1934 wydał w Rybniku broszurę pt. „Powiat rybnicki w czasie powstań śląskich”[5]. Przed wybuchem II wojny światowej, współpracował z Wojskiem Polskim i Strażą Graniczną nad zorganizowaniem Obrony Narodowej w powiecie rybnickim i wodzisławskim, a także kierował manifestacją antyhitlerowską[8].
W dniu wybuchu wojny udał się na wschód, skąd powrócił późną jesienią, zatrzymując się u siostry w Jastrzębiu[8]. Tam też 22 października 1940 został zatrzymany przez Gestapo i przewieziony do aresztu w Rybniku, a stamtąd 8 grudnia 1940 do Auschwitz-Birkenau, gdzie zginął 8 stycznia 1941[8][9].
W 1918 ożenił się z Jadwigą z domu Mur, z którą miał troje dzieci: Wandę zamężną Marchut (ur. 13 maja 1919), Jolantę zamężną Holeczek (ur. 1920) i Stanisława (1921–1943)[2][10].
W lipcu 2004 Prezydium Sejmu RP IV kadencji podjęło inicjatywę uczczenia pamięci posłów na Sejm – ofiar II wojny i okupacji poprzez umieszczenie w głównym hallu gmachu sejmowego tablicy pamiątkowej z nazwiskami oraz datą i miejscem śmierci[8]. Znajduje się na niej także nazwisko Ludwika Piechoczka[8].
Pod koniec 2022 część Al. Piłsudskiego w Jastrzębiu-Zdroju przemianowano na Al. Ludwika Piechoczka ze względu na nowo powstałe rondo w ciągu tej ulicy[11].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 7879[1] – 1922
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[12]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 27 listopada 1929 „za zasługi około przyłączenia Górnego Śląska do Państwa Polskiego”[13][14]
- Złoty Krzyż Zasługi[14]
- Srebrny Krzyż Zasługi nr 1881 – 11 stycznia 1928 „za zasługi dla sprawy przyłączenia Górnego Śląska do Państwa Polskiego”[15][14]
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi[14][2]
Uwagi
edytuj- ↑ 4 czerwca 1933 w kwestionariuszu kawalera Orderu Virtuti Militari Ludwik Piechoczek napisał, że w dekrecie L. 2938 z 17 maja 1921 podane zostało jego drugie imię Zygmunt oraz nadmienił, że „stosunek mój do armii nie został dotychczas uregulowany”. Ludwik Piechoczek nie został zweryfikowany i nie figuruje w Rocznikach Oficerskich 1923 i 1924 oraz Roczniku Oficerskim Rezerw 1934.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b c d e Katalogi i bazy : Parlamentarzyści polscy : Piechoczek Ludwik Zygmunt (1889–1941). Biblioteka Sejmowa. [dostęp 2023-06-17]..
- ↑ a b Mazur 2011 ↓, s. 11.
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c d e Mazur 2011 ↓, s. 12.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921, s. 998, jako Zygmunt Piechaczek.
- ↑ a b c d Mazur 2011 ↓, s. 13.
- ↑ a b c d e Mazur 2011 ↓, s. 14.
- ↑ Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2023-06-17].
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Rondo Powstań Śląskich i aleja Ludwika Piechoczka [online], www.jastrzebie.pl, 25 października 2022 [dostęp 2023-05-20] (pol.).
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630, jako Ludwik Piechaczek.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 9, poz. 8.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Piechoczek (Piechaczek) Ludwik. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.78-7531 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-06-17].
- Dariusz Mazur. Ludwik Piechoczek – górnik, powstaniec, poseł. „Biuletyn Galerii Historii Miasta”. 1 (19), marzec 2011. Jastrzębie Zdrój: Miejski Ośrodek Kultury. ISSN 2080-3737.