Longin Wojciechowski

Longin Wojciechowski (ur. 15 marca 1915 w Wilnie[a], zm. 10 października 1963 w Warszawie) – kapitan Armii Krajowej, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Longin Wojciechowski
Ronin
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

15 marca 1915
Wilno

Data i miejsce śmierci

10 października 1963
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1940–1944

Siły zbrojne

ZWZ-AK

Jednostki

5 Wileńska Brygada AK
4 Wileńska Brygada AK „Narocz”

Stanowiska

adiutant 5 Wileńskiej Brygady AK
dowódca 4 Wileńskiej Brygady AK „Narocz”
dowódca III Wileńskiego Okręgu Strażackiego Ruchu Oporu „Skała”

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
(akcja „Burza”)

Późniejsza praca

wykładowca w Szkole Oficerów Pożarnictwa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie)

Życiorys

edytuj

Syn Stanisława (robotnika) i Weroniki z domu Sawickiej. Absolwent wileńskich gimnazjum i seminarium nauczycielskiego (1936). Pracował w „Samopomocy Chłopskiej”. Od 1936 na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy 1 Dywizji Piechoty Leg. przy 5 pułku piechoty Legionów z Wilna, który ukończył w randze plutonowego podchorążego. Pracował jako nauczyciel kontraktowy w szkole powszechnej w powiecie święciańskim. W latach 1937–1939 w warszawskiej Szkole Oficerów Pożarnictwa, a od sierpnia 1939 na stanowisku dowódcy plutonu straży pożarnej w Wilnie. Rozpoczął studia na Wydziale Matematyki Uniwersytetu Stefana Batorego[1].

Aresztowany przez Litwinów i skazany na ciężkie roboty, zwolniony w 1940 przez władze radzieckie i mianowany inspektorem pożarnictwa. Uczestnik polskiego ruchu oporu – działał w Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Był komendantem III Wileńskiego Okręgu Strażackiego Ruchu Oporu „Skała”[2]. Po hitlerowskiej agresji na Związek Radziecki i zajęciu Wilna został komendantem posterunku policji w Kluszczanach[b]. Aresztowany przez Niemców, uciekł w połowie listopada 1942. Powrócił do Wilna (1943) i wstąpił do oddziału Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, a po przekształceniu tego oddziału w 5 Wileńską Brygadę Armii Krajowej pełnił w niej funkcję adiutanta. W marcu 1944 został dowódcą 4 Wileńskiej Brygady AK „Narocz”[c]. Przebił się przez front i nawiązał kontakt z Armią Czerwoną, uczestniczył w operacji „Ostra Brama”. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz awansowany do stopnia kapitana za swą postawę wykazaną w bitwie pod Krawczunami-Nowosiółkami. Aresztowany przez NKWD 17 lipca 1944 w podwileńskiej wsi Bogusze, więziony na Łukiszkach i w Riazaniu[3].

Do Polski powrócił w grudniu 1947, zamieszkał w Gdańsku i rozpoczął studia na tamtejszej politechnice. Szykanowany przez funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa[d], wyjechał do Warszawy, gdzie ukrywał się. W 1956 ukończył studia na Wydziale Inżynierii Sanitarnej Politechniki Warszawskiej. Został wykładowcą w Szkole Oficerskiej Pożarnictwa, awansowany do rangi podpułkownika pożarnictwa. Żonaty z Marią z domu Bochenek, z którą miał córkę Bożenę i syna Ziemowita. Zmarł w Warszawie i spoczął na tamtejszym Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[3].

Był długoletnim (od 1949) tajnym współpracownikiem Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie „Gumka”, wykorzystywanym do rozpracowywania członków dawnej konspiracji wileńskiej[4].

Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera BII30-5-16)[5].

Odznaczenia

edytuj
  1. Longin Wojciechowski urodził się w dzielnicy Bołtupie.
  2. Stanowisko to objął na polecenie przełożonych z Armii Krajowej celem stworzenia terenowych struktur konspiracji.
  3. Brygada ta została wydzielona z 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej.
  4. Był w tym czasie aresztowany i usunięty ze studiów.

Przypisy

edytuj
  1. Polak (red.) 1999 ↓, s. 106-107.
  2. Władysław Pilawski, Strażacki Ruch Oporu „Skała”, 2012.
  3. a b Polak (red.) 1999 ↓, s. 107.
  4. Rokicki 2015 ↓, s. 74.
  5. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

Bibliografia

edytuj