Lomatia
Lomatia – rodzaj z rodziny srebrnikowatych (Proteaceae). Obejmuje 12 gatunków występujących w większości we wschodniej Australii i na Tasmanii, kilka gatunków rośnie w Ameryce Południowej[4][5]. Zaliczane tu gatunki na ogół są bardzo zmienne i łatwo tworzą mieszańce[6]. Jeden z zaliczanych tu taksonów – L. tasmanica jest właśnie pochodzenia mieszańcowego i ze względu na triploidalny zestaw chromosomów rozmnażać się może tylko wegetatywnie. Ponieważ znaleziono jego ślad kopalny sprzed ponad 43 tys. lat – uchodzi za najstarszą żywą roślinę[7][8].
Lomatia silaifolia | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
Lomatia |
Nazwa systematyczna | |
Lomatia R. Brown Trans. Linn. Soc. London 10: 199. Feb 1810[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
L. silaifolia (J. E. Smith) R. Brown[3] |
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Krzewy i drzewa osiągające do 20 m wysokości[5].
- Liście
- Skrętoległe, rzadko naprzeciwległe[5], pojedyncze lub podzielonych pierzasto (pojedynczo do podwójnie), o blaszce całobrzegiej, piłkowanej lub wcinanej[6].
- Kwiaty
- Skupione w kwiatostanach wiechowatych lub groniastych wyrastających na szczytach pędów lub w kątach liści. Kwiaty promieniste, osadzone parami na szypułkach. Pręciki siedzące (pylniki osadzone na końcach listków okwiatu), podczas gdy szyjka słupka jest długa i wyrasta poza okwiat[6], szyjka jest prosta, skrzywiona lub hakowato wygięta[5]. Kwiaty są czerwone, białe lub żółtawe[5].
- Owoce
- Skórzaste i drewniejące mieszki zawierające po kilka nasion. Nasiona spłaszczone, ze skrzydełkiem[6].
Systematyka
edytuj- Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzaj z rodziny srebrnikowatych stanowiącej grupę siostrzaną dla platanowatych, wraz z którymi wchodzą w skład rzędu srebrnikowców, stanowiącego jedną ze starszych linii rozwojowych dwuliściennych właściwych[2]. W obrębie rodziny rodzaj stanowi klad bazalny w plemieniu Embothrieae Rchb. 1828, obejmującym poza tym także takie rodzaje jak: Alloxylon, Embothrium, Oreocallis i Telopea. Plemię to klasyfikowane jest do podrodziny Grevilleoideae Engl. 1892[9][10].
- Wykaz gatunków[4]
- Lomatia arborescens L.R.Fraser & Vickery
- Lomatia dentata R.Br.
- Lomatia ferruginea (Cav.) R.Br.
- Lomatia fraseri R.Br.
- Lomatia hirsuta (Lam.) Diels
- Lomatia ilicifolia R.Br.
- Lomatia myricoides (C.F.Gaertn.) Domin
- Lomatia polymorpha R.Br.
- Lomatia silaifolia (Sm.) R.Br.
- Lomatia tasmanica W.M.Curtis
- Lomatia tinctoria R.Br.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-11-14] (ang.).
- ↑ a b ING Book Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-11-15].
- ↑ a b Lomatia R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-18].
- ↑ a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 309. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ a b c d Genus Lomatia. [w:] New South Wales Flora Online [on-line]. PlantNET - The Plant Information Network System of The Royal Botanic Gardens and Domain Trust, Sydney, Australia. [dostęp 2013-11-15].
- ↑ The oldest living plant individual. [w:] Botanical Electronic News [on-line]. 1996. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ Lynch AJJ, Barnes RW, Cambecedes J, Vaillancourt RE.. Genetic evidence that Lomatia tasmanica (Proteaceae) is an ancient clone. „Australian Journal of Botany”. 46, s. 25–33, 1998.
- ↑ Peter H. Weston, Nigel P. Barker. A new suprageneric classification of the Proteaceae, with an annotated checklist of genera. „Telopea”. 11, 3, s. 314–344, 2006.
- ↑ Hoot, S.B. & Douglas, A.W. (1998). Phylogeny of the Proteaceae based on atpB and atpB-rbcL intergenic spacer region sequences. Australian Systematic Botany 11. p. 301-320