Leopold Dallinger
Leopold Dallinger (ur. 24 października 1884 w Horodence, zm. 21 lipca 1965 w Pitsford) – polski duchowny rzymskokatolicki.
Kapelan, kanonik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce pochówku | |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
1908 |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 24 października 1884 w Horodence[1][2][3][4][5]. Od 1897 kształcił się w C. K. Wyższym Gimnazjum w Kolomyi, gdzie w 1904 ukończył chlubie VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości z odznaczeniem[1][5]. Następnie kształcił się w seminarium duchownym we Lwowie[5] W 1908 otrzymał sakrament święceń[5]. Uzyskał stopień doktora na Uniwersytecie Lwowskim[5]. Jako wikariusz posługiwał w Złoczowie, następnie w Stryju[5]. Po wybuchu I wojny światowej w sierpniu 1914 został powołany do wojskowej służby duszpasterskiej w c. i k. armii[5]. W 1916 jako kapelan rezerwy posługiwał w Kołomyi[6].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego[5]. Awansowany na stopień kapelana rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[7][8][2]. Po zakończeniu wojny z bolszewikami przeszedł do pracy w szkolnictwie[5]. Był nauczycielem religii[5]. W 1922 został mianowany nauczycielem w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim w Kołomyi[9]. W 1924 został mianowany katechetą w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim w Kołomyi[10], gdzie w 1926 pozostawał na etacie seminarium nauczycielskiego państwowego[11]. W 1937 został przeniesiony z Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Kołomyi do Państwowego Gimnazjum Żeńskiego w Kołomyi[12]. Od końca lat 30. był dyrektorem gimnazjum i liceum w Kołomyi[5]. W okresie II Rzeczypospolitej był kapłanem archidiecezji lwowskiej[3].
Po wybuchu II wojny światowej, agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 i nastaniu okupacji sowieckiej pozostawał w Kołomyi[5]. W kwietniu 1940 dobrowolnie zgłosił się na deportację na wschód, ażeby towarzyszyć zabranej tam 80-letniej matce, po czym przewieziony do obwodu semipalatyńskiego, przebywał w kamieniołomach Nowaja Tałbinka[13][14][15][5]. Na mocy układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 odzyskał wolność, po czym zgłosił się do formowanej Armii Polskiej w ZSRR gen. Władysława Andersa i w jej szeregach został kapelanem[5]. Po ewakuacji armii w 1943 był kapłanem w obozach polskich uchodźców w Teheranie[5][16]. Później urlopowany, w 1943 udał się do Indii, gdzie przebywali polscy uchodźcy[5]. Posługiwał jako wikariusz osady w Kolhapur, udzielał się jako katecheta w kolegium[17], był proboszczem i kapelanem osiedla w Valivade oraz nauczycielem religii i języka łacińskiego[18][19][20].
Od 1948 był kapelanem w obozach polskich uchodźców w Wielkiej Brytanii[5]. Po demobilizacji w sierpniu 1949 został kapelanem polskiego Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu w Pitsford Hall[5]. Pracował jako katecheta w szkole sióstr Nazaretanek w Pitsford, do 1962 był kapelanem szkolnym tamże[21]. Był spowiednikiem Zdzisława Peszkowskiego, któremu zasugerował udanie się do Seminarium Polskiego w Orchard Lake w Stanach Zjednoczonych, gdzie tenże został księdzem[22][23]. Zmarł w 21 lipca 1965 w Pitsford[3][5].
Odznaczenie
edytuj- Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych II klasy na biało-czerwonej wstędze – Austro-Węgry (przed 1916)[6]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazyum w Kołomyi za rok szkolny 1903/4. Kołomyja: 1904, s. 89, 108.
- ↑ a b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 402.
- ↑ a b c Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 2 (11), s. 94, Listopad 1966. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Wiktor Cygan: Wykaz kapelanów, służących czynnie lub w rezerwie w WP w okresie pokojowym w latach 1923-1939 (A-J). archiwum-ordynariat.wp.mil.pl, 2011-03-01. [dostęp 2018-10-03].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Biography of Father Leopold Dallinger. biographies.library.nd.edu. [dostęp 2018-10-03]. (ang.).
- ↑ a b Militärgeistliche in der Reserve des K. u. K. Heeres auf Kriegsdauer 1916. Wiedeń: 1916, s. 4.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1431.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1302.
- ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 14, s. 480, 15 grudnia 1922.
- ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 3, s. 177, 16 czerwca 1924.
- ↑ Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 160.
- ↑ Ruch służbowy. Przeniesieni. „Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 9, s. 580, 20 października 1937.
- ↑ Roman Dzwonkowski: 10 lat łagrów za kontrrewolucję. radiomaryja.pl. [dostęp 2018-10-03].
- ↑ Zbigniew Werra: Rząd sowiecki a sytuacja religijno-społeczna Polaków deportowanych do ZSRS. depot.ceon.pl. s. 180. [dostęp 2018-10-03].
- ↑ Ewa Kowalska. Polityka władz radzieckich realizowana na polskich kresach wschodnich w latach 1939 1941. „Niepodległość i Pamięć”. Nr 6/1 (14), s. 59, 1999.
- ↑ Obozy, konwenty i ośrodki pobytu uchodźców. kresy-siberia.org. [dostęp 2018-10-03].
- ↑ Roman Nir. Działalność Amerykańskiego Biskupiego Komitetu Pomocy Polakom w latach 1939-1960. „Przegląd Polsko-Polonijny”. Nr 2, s. 224, 2011.
- ↑ Andrzej Targosz. Moja wychowawczyni w latach 1948-1950. „Nad Sołą i Koszarawą”. Nr 21 (388), s. 17, 1 listopada 2014.
- ↑ Mała Polska w Indiach – wywiad z Andrzejem Janem Chendyńskim – prezesem Koła Polaków z Indii z lat 1942–1948. historia.org.pl, 2015-12-02. [dostęp 2018-10-03].
- ↑ Zdzisław Peszkowski: Z grodu nad krętym Sanem w szeroki świat. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 14. ISBN 83-919305-3-X.
- ↑ Adam Romejko. Polskie szkolnictwo katolickie i ośrodki wychowawcze. „Studia Gdańskie”. Nr XIV, s. 211, 2001.
- ↑ Ksiądz Prałat Zdzisław Jastrzębiec Peszkowski. Zasługi dla Kościoła i Ojczyzny. digital.fides.org.pl. [dostęp 2022-04-22].
- ↑ Andrzej Romaniak: Wprowadzenie. W: Zdzisław Peszkowski: Z grodu nad krętym Sanem w szeroki świat. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 7. ISBN 83-919305-3-X.
Bibliografia
edytuj- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.