Leonard Torwirt
Leonard Torwirt (ur. 28 listopada 1912 w Wilnie, zm. 9 listopada 1967 w okolicach Ciechanowa) – polski artysta malarz, konserwator zabytków, scenograf, docent UMK w Toruniu.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| docent nauk i sztuk pięknych | |
| Specjalność: konserwacja zabytków | |
| Alma Mater |
Uniwersytet Wileński |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
Leonard Waldemar Torwirt, syn Wilhelma i Pauliny z Romejków. W latach 1927–1931 uczył się w wileńskiej Szkole Rzemiosł i Przemysłu Artystycznego kierowanej przez prof. Jerzego Hoppena ze specjalizacją w dziedzinie malarstwa dekoracyjnego. Następnie do 1936 pracował tam jako wykładowca technologii i technik malarskich. Studia malarskie uzupełnił na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w latach 1938-1939. Współpracując m.in. z Bronisławem Jamonttem i Jerzym Hoppenem brał udział w konserwacji i wykonywaniu nowych malowideł na Wileńszczyźnie oraz w ewangelickim kościele garnizonowym w Warszawie. Od 1945 był związany z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. Był twórcą i kierownikiem Katedry Technologii i Technik Malarskich, gdzie uzyskał stanowisko docenta, pełnił funkcje prodziekana i dziekana Wydziału Sztuk Pięknych. Od 1951 współpracował również z Pracowniami Konserwacji Zabytków. W 1955 został współautorem nowoczesnej metody konserwacji szkła witrażowego (wraz z Wiesławem Domasłowskim i Edwardem Kwiatkowskim).
Leonard Torwirt zasłynął jako doskonały kopista obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1957 na zlecenie prymasa Wyszyńskiego wykonał dwie repliki cudownego obrazu - jedną przeznaczoną dla papieża Piusa XII i drugą - tzw. Obraz Nawiedzenia, który w tym samym roku, mimo sprzeciwów władz PRL, rozpoczął peregrynację po polskich parafiach w ramach przygotowania duchowego polskiego Kościoła do Jubileuszu Tysiąclecia Chrztu Polski.
Leonard Torwirt jest również autorem kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej znajdujących się w "Amerykańskiej Częstochowie" w Doylestown, w katedrach w Gnieźnie i we Włocławku, kościele paulinów w Warszawie, łącznie ok. 15.
W okresie wileńskim i w pierwszych powojennych latach toruńskich był również scenografem. Wiele prac, w tym malowidła ścienne w kościołach m.in. w Witkowie, Pobiedziskach i Powidzu koło Gniezna, w Kcyni, w farze w Złotowie, kościele śś. Piotra i Pawła w Toruniu Podgórzu i u Paulinów w Warszawie, projekty ołtarzy (kościół św. Mikołaja w Grudziądzu), konserwacja malowideł ściennych w Polsce (m.in. kościół św. Jana w Toruniu) i w Bułgarii, jak również projekty teatralne wykonywał wraz z żoną, Anną Torwirt z d. Rudak (1916-1992), również absolwentką wileńskiej uczelni, która następnie z powodzeniem kontynuowała działalność męża w dziedzinie kopiowania obrazu jasnogórskiego (także ok. 15 kopii, w tym w kaplicy polskiej bazyliki św. Piotra w Rzymie). Obecnie czyni to również ich córka, Anna Maria Torwirt (m.in. kopie w kościele św. Jacka w Chicago i w kościele Mariackim w Toruniu).
Leonard Torwirt zginął w wypadku samochodowym jadąc do rozpoczętych prac nad polichromią wnętrza kościoła w Janowie k. Sokółki. Został pochowany na Cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.
Bibliografia
edytuj- Wiesław Domasłowski, Leonard Torwirt (1912-1967), [w:] Toruńscy twórcy nauki i kultury (1945-1985), pod red. Mariana Biskupa i Andrzeja Gizińskiego, Warszawa, PWN, 1989, ISBN 83-01-09157-6
- Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość, red. nacz. Stanisław Kardasz, t. 15/16/17, Dekanaty toruńskie - I, II i III, Toruń, Wydaw. Diecezjalne w Toruniu, 1995, ISBN 83-86471-70-0
- Mirella Korzus, Scenografie Leonarda Torwirta w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu 1945-1952, Toruń, Teatr im. Wilama Horzycy, 1998
- Józef Flik, Torwirt Leonard, [w:] Toruński słownik biograficzny, pod red. Kazimierza Mikulskiego, ISSN 1505-9316, t. 2, Toruń, Towarzystwo Miłośników Torunia, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 2000
- Artysta i wiara. Z Anną Marią Torwirt, artystką malarką, rozmawia Helena Maniakowska, "Głos Uczelni. Pismo Uniwersytetu Mikolaja Kopernika", ISSN 1230-9710, R. 14 (30), 2005, nr 12, s. 19
- Emanuel Okoń, Torwirt Leonard, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Poznań, Wydaw. Poznańskie 2006, ISBN 83-7177-416-8
- Jerzy Domasłowski, Kościół świętych Piotra i Pawła i klasztor franciszkanów (dawniej reformatów) na Podgórzu w Toruniu, Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2007, ISBN 978-83-87639-89-1, OCLC 831356931.
- Józef Flik, Profesor Leonard Torwirt - sztuka i nauka w służbie konserwacji zabytków, [w:] Sztuka konserwacji i restauracji. Cesare Brandi (1906-1988), jego myśl i debata o dziedzictwie, Sztuka konserwacji - restauracji w Polsce=The art of conservation and restoration. Cesare Brandi (1906-1988), his thought and heritage debate. Art of conservation - restoration in Poland, red. prow. Iwona Szmelter, Monika Jadzińska, Warszawa, Rzeczpospolita; Międzyuczelniany Instytut Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Warszawie i Krakowie, 2007, ISBN 978-83-60192-46-7, ISBN 978-83-922954-3-3
Linki zewnętrzne
edytuj- Malarz Maryi
- O Obrazie Nawiedzenia
- Niczego większego w życiu nie dokonam.... miesiecznik.jasnagora.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
- doc. Leonard Torwirt (ur. 1912, zm. 1967)