Leon Pomirowski
Leon Pomirowski (ur. 30 lipca 1891 w Warszawie, zm. 31 marca 1943 na Majdanku) – polski krytyk literacki.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
30 lipca 1891 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
31 marca 1943 |
| Zawód, zajęcie |
krytyk literacki |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujStudiował w Berlinie i Paryżu. Po studiach pracował jako nauczyciel. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920. Debiutował na łamach „Wiadomości Literackich”. Na podstawie rozprawy Doktryna a twórczość uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jana Kazimierza. W 1933 opublikował panoramę literatury międzywojennej pt. Nowa literatura w nowej Polsce. W 1937, na wniosek Polskiej Akademii Literatury, został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim, za prace krytycznoliterackie dotyczące perspektyw realizmu. W czasie II wojny światowej brał udział w konspiracji. Po aresztowaniu został osadzony w obozie na Majdanku, gdzie zmarł na tyfus.
Pomirowski był zwolennikiem literackiego autotelizmu. Głosił prymat ideału formy nad ideałem treści, twierdząc, że literatura działa poprzez estetykę. Ostrzegał przed nakładaniem na literaturę obowiązków społecznych i narodowych. Na tym tle polemizował z dawniejszymi pracami Stanisława Brzozowskiego oraz współczesnym sobie Janem Nepomucenem Millerem i krytyką marksistowską. Sam opowiadał się za umiarkowaną krytyką formalną, jednak nie w tak skrajnej postaci, jak formizm czy teoria czystej formy.
Jego grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera c-1-12)[1].
Wybrane prace:
- Doktryna a twórczość (1928)
- Walka o nowy realizm (1933)
- Nowa literatura w nowej Polsce (1933)
Ordery i odznaczenia
edytuj- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1934)[2]
- Złoty Wawrzyn Akademicki (4 listopada 1937)[3]
Przypisy
edytuj- ↑ Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW GŁOWACKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-03].
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu pracy literackiej”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 406 „za zasługi dla dobra literatury”.
Bibliografia
edytuj- Jerzy Kwiatkowski: Dwudziestolecie międzywojenne. Wyd. III - 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 465–467, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13851-6.
- Grzegorz Gazda: Dwudziestolecie międzywojenne. Słownik literatury polskiej. Gdańsk: słowo / obraz terytoria; Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2008, s. 157. ISBN 978-83-7420-110-0.
Linki zewnętrzne
edytuj- Dzieła Leona Pomirowskiego w bibliotece Polona