Lasecznica

Lasecznica
	; Lasecznica trzcinowata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	lasecznica
	Nazwa systematyczna
	Arundo L.; Sp. Pl.: 81 (1753)
	Typ nomenklatoryczny
	A. donax Linnaeus
Synonimy
	Amphidonax Nees; Donacium Fr.; Donax P.Beauv.; Eudonax Fr.; Scolochloa Mert. & W.D.J.Koch;
	Amphidonax Nees; Donacium Fr.; Donax P.Beauv.; Eudonax Fr.; Scolochloa Mert. & W.D.J.Koch;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Lasecznica^[5], arundo^[6]^[7] (Arundo L.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Należy do niego 5 gatunków^[3]. Rośliny te występują naturalnie w basenie Morza Śródziemnego oraz w południowej, środkowej i wschodniej Azji (po Filipiny i Japonię)^[3]. W Europie rosną trzy gatunki i introdukowana z południowej Azji lasecznica trzcinowata A. donax. Gatunek ten jest szeroko rozprzestrzeniony jako inwazyjny w świecie – rośnie na wszystkich kontynentach poza Antarktydą^[3]^[8]. W Polsce jest uprawiany^[5].

Źdźbła lasecznicy (zwłaszcza trzcinowatej) są od tysięcy lat wykorzystywane do wyrobu instrumentów, np. fletni Pana. Rzymianie wykorzystywali je do budowy płotów w ogrodach, wciąż wykorzystywane są do wyrobu lasek do chodzenia, kijów wędkarskich i stanowią surowiec do wyrobu papieru^[8].

Morfologia

Pokrój: Byliny kłączowe (kłącze długie i krótkie). Źdźbła zwykle prosto wzniesione, rzadko leżące i podnoszące się, trzcinowate (puste w środku^[9]), osiągające u różnych gatunków od 0,5 do 6 m wysokości^[10].
Liście: Tylko łodygowe, sztywne, płaskie, równowąskolancetowate, u nasady zaokrąglone lub sercowate. Języczek liściowy błoniasty, na krawędzi krótko orzęsiony^[10]^[9].
Kwiaty: Zebrane po 2–5 (w tym 1–2 płodne) w klinowate, bocznie spłaszczone kłoski, tworzone w wielkiej liczbie w okazałych, silnie rozgałęzionych, luźnych lub ścieśnionych wiechowatych kwiatostanach. Plewy wąskie, równe, podobnej długości jak kłosek, z 3–5 wiązkami. Plewki wąskie, błoniaste, 3–7-wiązkowe^[10]^[9].
Owoce: Jajowate ziarniaki^[10].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj należący do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), rzędu wiechlinowców (Poales)^[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny Arundinoideae, plemienia Arundineae^[11].

Wykaz gatunków^[3]

Arundo donaciformis (Loisel.) Hardion, Verlaque & B.Vila
Arundo donax L. – lasecznica trzcinowata^[5], arundo trzcinowate^[6]
Arundo formosana Hack.
Arundo micrantha Lam.
Arundo plinii Turra – lasecznica Pliniusza, arundo Pliniusza^[6]

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-04-23] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-04-23] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Arundo L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-23].
↑ Arundo. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-04-23].
↑ ^a ^b ^c ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 37, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 31. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Ludmiła Karpowiczowa (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 160.
↑ ^a ^b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 77, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c Arundo Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-04-23].
↑ ^a ^b ^c ^d W.D. Clayton, M. Vorontsova, K.T. Harman & H. Williamson: Arundo. [w:] GrassBase - The Online World Grass Flora [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-23].
↑ Genus Arundo L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-04-23].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-04-23] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-04-23] (ang.).

[powo-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Arundo L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-23].

[ing-4] Arundo. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-04-23].

[checklist-5] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 37, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[gawrys-6] Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 31. ISBN 978-83-925110-5-2.

[slownik-7] Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Ludmiła Karpowiczowa (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 160.

[mabb-8] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 77, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[china-9] Arundo Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-04-23].

[grass-10] W.D. Clayton, M. Vorontsova, K.T. Harman & H. Williamson: Arundo. [w:] GrassBase - The Online World Grass Flora [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-23].

[grin-11] Genus Arundo L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-04-23].

[5]

[6]

[7]

[3]

[8]

[1]

[2]

[4]

[9]

[10]

[11]