Laborec

rzeka w Słowacji

Laborec (węg. Laborcza) – rzeka we wschodniej Słowacji, należąca do dorzecza Dunaju. Długość – 129 km. Powierzchnia zlewni – 4522,5 km². Przeciętny roczny przepływ u ujścia – 54,5 m³/s.

Laborec
Ilustracja
Laborec w Stražskem – widok z mostu na północ
Państwo

 Słowacja

Kraj

 preszowski

Rzeka
Długość 129 km
Powierzchnia zlewni

4522,5 km²

Średni przepływ

54,5 m³/s u ujścia

Źródło
Miejsce południowo-wschodnie stoki szczytu Fedorkov,
obec Čertižné
Wysokość

710 m n.p.m.

Współrzędne

49°22′46″N 21°48′34″E/49,379444 21,809444

Ujście
Recypient Latorica
Miejsce

koło wsi Oborín

Wysokość

~100 m n.p.m.

Współrzędne

48°30′15″N 21°54′01″E/48,504167 21,900278

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po prawej znajduje się punkt z opisem „ujście”
Laborec w Stražskem – widok z mostu na południe

Źródła Laborca znajdują się na południowych stokach Beskidu Niskiego, kilka kilometrów od Przełęczy Dukielskiej, na terenie wsi Čertižné, na wysokości 710 m n.p.m. W 2005 r. słowackie przedsiębiorstwo gospodarki wodnej (Slovenský vodohospodársky podnik š. p., zakład "Povodie Laborca" – Michalovce) ustawiło przy źródle pamiątkowy kamień. Autorem tej inicjatywy był miejscowy leśnik, działacz ochrony przyrody i lokalny historyk, inż. Miroslav Porada[1].

Laborec płynie na południe przez Beskidy jako rzeka górska, zbierając liczne drobne dopływy, z których największe to lewostronne Výrava i Udava. Po opuszczeniu gór przyjmuje duży lewy dopływCirochę, przepływa przez miasto Humenné, po czym zmienia kierunek na południowo-zachodni i od zachodu okrąża masyw górski Wyhorlatu. Następnie znów zmienia kierunek na południowy i przecina miasto Michalovce. Na tym odcinku wody Laborca są wykorzystywane do zaopatrywania w wodę wielkiego sztucznego jeziora – Zemplínska šírava. Po dłuższym odcinku bez żadnych dopływów przyjmuje swój największy dopływ – w okolicy miasta Drahňov. Następnie zmienia kierunek na południowo-zachodni i koło wsi Oborín wpada do Latoricy.

Zlewnia Laborca jest bardzo niesymetryczna – prawostronna ma 445,8 km², a lewostronna – 4076,7 km². Jest to skutkiem tego, że oba największe dopływy Laborca: Cirocha i Uż są właśnie lewostronne, natomiast po prawej stronie jego dorzecza, 10-20 km na zachód, na całej długości, równolegle biegnie dolina Ondawy, dorównującej mu wielkością.

Dolina Laborca oddziela Pogórze Ondawskie od Gór Bukowskich (słowackiej części Bieszczadów). Od czasów starożytnych była wykorzystywana jako korytarz transportowy. Obecnie na odcinku MichalovceMedzilaborce biegną nią droga krajowa nr 559 i linia kolejowa KoszyceSanok.

Przypisy

edytuj
  1. Mičovský Ján: Kde začína Laborec?, w: "Lesník" 3-2007, s. 9