Laborec
Laborec (węg. Laborcza) – rzeka we wschodniej Słowacji, należąca do dorzecza Dunaju. Długość – 129 km. Powierzchnia zlewni – 4522,5 km². Przeciętny roczny przepływ u ujścia – 54,5 m³/s.
Laborec w Stražskem – widok z mostu na północ | |
Państwo | |
---|---|
Kraj | |
Rzeka | |
Długość | 129 km |
Powierzchnia zlewni |
4522,5 km² |
Średni przepływ |
54,5 m³/s u ujścia |
Źródło | |
Miejsce | południowo-wschodnie stoki szczytu Fedorkov, obec Čertižné |
Wysokość |
710 m n.p.m. |
Współrzędne | |
Ujście | |
Recypient | Latorica |
Miejsce |
koło wsi Oborín |
Wysokość |
~100 m n.p.m. |
Współrzędne | |
Położenie na mapie Słowacji |
Źródła Laborca znajdują się na południowych stokach Beskidu Niskiego, kilka kilometrów od Przełęczy Dukielskiej, na terenie wsi Čertižné, na wysokości 710 m n.p.m. W 2005 r. słowackie przedsiębiorstwo gospodarki wodnej (Slovenský vodohospodársky podnik š. p., zakład "Povodie Laborca" – Michalovce) ustawiło przy źródle pamiątkowy kamień. Autorem tej inicjatywy był miejscowy leśnik, działacz ochrony przyrody i lokalny historyk, inż. Miroslav Porada[1].
Laborec płynie na południe przez Beskidy jako rzeka górska, zbierając liczne drobne dopływy, z których największe to lewostronne Výrava i Udava. Po opuszczeniu gór przyjmuje duży lewy dopływ – Cirochę, przepływa przez miasto Humenné, po czym zmienia kierunek na południowo-zachodni i od zachodu okrąża masyw górski Wyhorlatu. Następnie znów zmienia kierunek na południowy i przecina miasto Michalovce. Na tym odcinku wody Laborca są wykorzystywane do zaopatrywania w wodę wielkiego sztucznego jeziora – Zemplínska šírava. Po dłuższym odcinku bez żadnych dopływów przyjmuje swój największy dopływ – Uż w okolicy miasta Drahňov. Następnie zmienia kierunek na południowo-zachodni i koło wsi Oborín wpada do Latoricy.
Zlewnia Laborca jest bardzo niesymetryczna – prawostronna ma 445,8 km², a lewostronna – 4076,7 km². Jest to skutkiem tego, że oba największe dopływy Laborca: Cirocha i Uż są właśnie lewostronne, natomiast po prawej stronie jego dorzecza, 10-20 km na zachód, na całej długości, równolegle biegnie dolina Ondawy, dorównującej mu wielkością.
Dolina Laborca oddziela Pogórze Ondawskie od Gór Bukowskich (słowackiej części Bieszczadów). Od czasów starożytnych była wykorzystywana jako korytarz transportowy. Obecnie na odcinku Michalovce – Medzilaborce biegną nią droga krajowa nr 559 i linia kolejowa Koszyce – Sanok.
Przypisy
edytuj- ↑ Mičovský Ján: Kde začína Laborec?, w: "Lesník" 3-2007, s. 9