Księstwo Kopylsko-Słuckie

Księstwo Słuckie (Kopylsko-Słuckie) – odrębna dzielnica książęca w ramach Rusi Kijowskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Jedno z potężniejszych państw magnackich I Rzeczypospolitej, zajmujące wschodnią część powiatu nowogródzkiego. Początkowo stolicą księstwa był Kopyl, a następnie Słuck.

W wieku XII w rękach Rurykowiczów. W następnym stuleciu weszło w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego. W roku 1395 w. ks. Witold nadał je swemu stryjecznemu bratu ks. Włodzimierzowi Olgierdowiczowi jako rekompensatę za utratę Księstwa Kijowskiego. Zapoczątkował on dynastię ks. Olelkowiczów-Słuckich, władających Księstwem do końca XVI wieku. Jako posag ostatniej księżniczki słuckiej Zofii Olelkowiczówny, przechodzi ono w ręce birżańskiej linii Radziwiłłów (1600 r.). Według niezrealizowanego traktatu w Radnot (1657 r.) miało stać się częścią suwerennego państwa Bogusława Radziwiłła. Po śmierci jego córki, Ludwiki Karoliny (1695 r.), żony margrabiego Ludwika Brandenburskiego i palatyna reńskiego Karola III, oraz po długoletnim sporze pomiędzy najpotężniejszymi rodami Rzeczypospolitej (Radziwiłłowie, Sapiehowie) i Rzeszy Niemieckiej (Wittelsbachowie, Hohenzollernowie), księstwo objęła (1732 r.) nieświeska linia rodu Radziwiłłów. W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej (1793 r.) terytorium księstwa weszło w skład Imperium Rosyjskiego. W roku 1845 ostatni właściciel księstwa, ks. Ludwik Sayn-Wittgenstein (mąż Stefanii Radziwiłłówny), sprzedał je rządowi.

Panowie na Księstwie Słuckim

I.	1395-1398	Włodzimierz Olgierdowicz, książę kijowski
II.	1398-1454	Aleksander (Olelko) Włodzimierzowicz, książę kijowski
III.	1454-1481	Michał Olelkowicz, namiestnik Nowogrodu Wielkiego
IV.	1505-1542	Jerzy Olelkowicz-Słucki
V.	1542-1560	Szymon Olelkowicz-Słucki
VI.	1560-1578	Jerzy Olelkowicz-Słucki, starosta bobrujski
VII.	1578-1586	Jerzy Olelkowicz-Słucki
VIII.	1586-1600	Zofia Olelkowiczówna, święta prawosławna
IX.	1600-1620	Janusz Radziwiłł, kasztelan wileński, pan na Lichtenbergu
X.	1620-1640	Krzysztof Radziwiłł (młodszy), hetman wielki litewski, kasztelan i wojewoda wileński
XI.	1640-1669	Bogusław Radziwiłł, chorąży wielki litewski, feldmarszałek szwedzki, generalny namiestnik Prus Książęcych
XII.	1669-1695	Ludwika Karolina Radziwiłł, księżna neuburska
XIII.	1695-1717	Karol III Filip Wittelsbach, palatyn reński, książę neuburski
XIV.	1717-1729	Józef Karol Wittelsbach, książę von Sulzbach
XV.	1732-1760	Hieronim Florian Radziwiłł, chorąży wielki litewski
XVI.	1760-1762	Michał Kazimierz Radziwiłł „Rybeńko”, wojewoda wileński, hetman wielki litewski
XVII.	1762-1786	Hieronim Wincenty Radziwiłł, podkomorzy wielki litewski
XVIII.	1786-1790	Karol Stanisław Radziwiłł „Panie Kochanku”, wojewoda wileński
XIX.	1790-1813	Dominik Hieronim Radziwiłł, szambelan Aleksandra I, pułkownik wojsk polskich
XX.	1813-1828	Stefania Radziwiłłówna
XXI.	1828-1845	Ludwik Sayn-Wittgenstein

Kopyl, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 386 .
Słuck, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 837 .

Degiel R., 2000, Protestanci i Prawosławni. Patronat wyznaniowy Radziwiłłów birżańskich nad Cerkwią prawosławną w Księstwie Słuckim w XVII w., NERITON, Warszawa
Kowalski M., 2007, Księstwa w przestrzeni politycznej I Rzeczpospolitej, [w:] I. Kiniorska, S. Sala (red.), Rola geografii społeczno-ekonomicznej w badaniach regionalnych, Instytut Geografii AŚ, PTG, Kielce, 2007, s. 177-186.