Ksawerów (gromada)

Ksawerów – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Ksawerów
gromada
1954–1973
Państwo

 Polska

Województwo

łódzkie

Powiat

1954–58: łaski
1959–72: łódzki

Data powstania

4 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Ksawerów

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

5

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

27

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Ksawerów siedzibą GRN w Ksawerowie utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie łaskim w woj. łódzkim, na mocy uchwały nr 31/54 WRN w Łodzi z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Dąbrowa, Ksawerów, Nowa Wola Zaradzyńska, Kolonia Wola Zaradzyńska i Wieś Wola Zaradzyńska oraz parcelacja Widzew z dotychczasowej gromady Rypułtowice ze zniesionej gminy Ksawerów w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 27 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

1 stycznia 1959 do gromady Ksawerów przyłączono wieś, osadę pokarczemną i osadę młyńską Łaskowice, osadę Grzywienna, kolonię Lublinek i wieś Rypułtowice ze zniesionej gromady Łaskowice (powiat łaski)[8], po czym gromadę Ksawerów włączono do powiatu łódzkiego w tymże województwie[9].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[10]. 1 stycznia 1973 w powiecie łódzkim reaktywowano gminę Ksawerów[11].

Przypisy

edytuj
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 31/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu łaskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-167/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 39)
  7. Uchwała Nr L/296/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Łasku z dnia 1 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 36)
  8. Uchwała Nr 34/58 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 17 listopada 1958 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie łódzkim; na mocy Obwieszczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 23 grudnia 1958 r. o ogłoszeniu uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 17 listopada 1958 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie łódzkim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 31 grudnia 1958 r., Nr. 9, Poz. 34)
  9. Dz.U. z 1958 r. nr 76, poz. 392
  10. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  11. Uchwała Nr XIX/100/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 9 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie łódzkim