Kronborg

zamek w duńskim mieście Helsingør

Kronborgzamek znajdujący się w duńskim mieście Helsingør, nad cieśniną Sund oddzielającą Danię od Szwecji, zlokalizowany na najdalej wysuniętym na wschód cyplu. Wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Symbol duńskiego panowania nad Cieśninami Duńskimi[1].

Kronborg
Kronborg Castle[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Widok na zamek od strony cieśniny Sund
Państwo

 Dania

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

IV

Numer ref.

696

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2000
na 24. sesji

Położenie na mapie Danii
Mapa konturowa Danii, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kronborg”
Ziemia56°02′19,0″N 12°37′19,0″E/56,038611 12,621944
Widok z lotu ptaka
Dziedziniec zamku

Historia

edytuj
  • 1420 – początek budowy cytadeli Krogen z polecenia ówczesnego króla Danii, Szwecji i Norwegii Eryka Pomorskiego
  • Od 1429 do 1857 – miejsce pobierania ceł sundzkich[2]; obce statki przepływające przez cieśninę musiały zakotwiczyć i uiścić opłaty, które zasilały królewski skarb (cła zniesiono traktatem kopenhaskim)
  • Od 1574 do 1585 – przebudowa zamku pod kierownictwem Antoniego van Obberghena; nadanie rezydencji charakteru renesansowego; po przejściu Danii na luteranizm w 1536 r. i przejęciu dóbr m.in. cysterskiego opactwa Esrum przez króla, budynki opactwa zostały w dużym stopniu rozebrane po 1559 r., kiedy ostatni opaci zmuszeni zostali przenieść się do opactwa Sorø, zaś materiały budowlane pozyskane w ten sposób użyto do budowy zamków Frederiksborg i Kronborg, któremu nadano tereny należące do opactwa[3].
  • 1585 – zmiana nazwy zamku z Krogen na Kronborg
  • 1629 – wielki pożar zamku
  • 1639 – zakończenie prac związanych z odrestaurowaniem zamku po pożarze z 1629
  • 1658 – na mocy pokoju w Roskilde Dania utraciła znajdującą się po drugiej stronie Sundu krainę Skanię[4], w tym miasto Helsingborg z twierdzą, która umożliwiała pobór opłat od przepływających jednostek
  • Od 1739 – zamek pełnił funkcję więzienia
  • Od 1785 do 1922 – twierdza obronna i koszary wojskowe

Imponująca forteca Kronborg budziła lęk w żeglarzach, dziś jest kojarzona z dwiema legendarnymi postaciami: duńskim księciem Hamletem i Ogierem Duńczykiem. W szekspirowskim dramacie Hamlet zamek nosi nazwę Elsynor, pochodzącą od wymowy nazwy miejscowości, w której zamek się znajduje. W XVIII w. w obrębie zamku powstał ogród i symboliczny "Grób Hamleta".

Zamek Kronborg w przeszłości był królewską rezydencją i siedzibą garnizonu wojskowego, a ostatnio służy jako bogate w dokumenty, modele statków i instrumenty nawigacyjne Muzeum Morskie. Goście spacerują brukowanymi uliczkami pośród starych domów portowego miasteczka i chodzą po wałach. Zaś tradycja wystawiania "Hamleta" jest hołdem dla Szekspira. Chlubą zamku są również królewskie apartamenty. Renesansowy styl holenderski umeblowania, dwa renesansowe globusy i najdłuższa sala w Europie licząca 62 m.

Przed zamkiem znajduje się ogromny monument Ogiera Duńczyka.

Przypisy

edytuj
  1. Ilustrowana encyklopedia powszechna Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2011, s. 500
  2. Włodzimierz Masłowski Słownik nazw geograficznych, wyd. 2006, s. 145
  3. Esrum Abbey – Esrum Middelalderdage [online], esrummiddelalderdage.dk [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  4. Historia. Encyklopedia szkolna PWN, wyd. 2009, s. 538

Linki zewnętrzne

edytuj