Koszary w Lesznie
Koszary w Lesznie – kompleksy koszarowe znajdujące się na terenie garnizonu Leszno.
(2).jpg) Koszary niemieckiego 56 pułku artylerii polowej w Lesznie; 1916 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku |
koszary |
| Pierwszy właściciel | |
| Kolejni właściciele | |
.jpg)
Przed I wojną światową stacjonowały w nich niemieckie 50 pułk piechoty i 56 pułk artylerii polowej; w okresie II Rzeczypospolitej pododdziały 55 pułku piechoty, a po II wojnie światowej między innymi 69 Leszczyński pułk przeciwlotniczy.
Charakterystyka
edytujNa terenie leszczyńskiego garnizonu, w kilku kompleksach koszarowych, do 1914 stacjonowały niemiecki 50 pułk piechoty im. Hrabiego Werderu (3 Dolnośląski) i 56 pułk artylerii polowej (2 Poznański)[1].
Po I wojnie światowej koszary przejęte zostały przez Wojsko Polskie. Poszczególnym kompleksom nadano nazwy polskich dowódców wojskowych. Były to Koszary Głowackiego, Koszary Kościuszki, Koszary Dąbrowskiego i Koszary Piłsudskiego[2].
21 listopada 1921 Koszary Głowackiego przy ul. Racławickiej zajął częścią sił 17 pułk Ułanów Wielkopolskich (dowództwo, 4 szwadron, szwadron karabinów maszynowych i pluton łączności). Położone w zachodniej części kompleksu kawaleryjskie koszary składały się między innymi z trzech koszarowców szwadronowych, z których jeden usytuowany był wzdłuż ul. Henryka Sienkiewicza, a dwa wzdłuż ul. Racławickiej, a pomiędzy nimi stał budynek dowództwa. W głębi znajdowały się trzy stajnie szwadronowe oraz kryta ujeżdżalnia. Pojemność tych koszar szacowano na 375 ludzi, 400 koni, 19 samochodów i 16 wozów. Tam też 7 maja 1929 odsłonięto pomnik ku czci ułanów poległych podczas wojny polsko-bolszewickiej (zrekonstruowany w 1994) oraz prostszy obelisk ku czci marszałka Józefa Piłsudskiego[3].
Dalej na wschód, wzdłuż tej samej ulicy, po wschodniej stronie kompleksu, znajdują się podobne architektonicznie budynki Koszar Kościuszki, zajmowane przez pododdziały 55 Poznańskiego pułku piechoty[3]. 19 stycznia 1928 w koszarach 55 pp (przy ul. Racławickiej) odsłonięto pomnik ku czci żołnierzy pułku poległych w czasie wojny polsko-bolszewickiej (ob. nie istnieje)[1].
Koszary Dąbrowskiego przy ulicy Henryka Dąbrowskiego mieściły 250 ludzi i 211 koni. Kolory budynków oznaczają właścicieli: czerwony – Skarb Państwa, fioletowy – Magistrat Leszna. Na ich terenie funkcjonowała też piekarnia wojskowa[4]. W Koszarach Dąbrowskiego w rejonie ulic: Jana Henryka Dąbrowskiego – Krótka – Królowej Jadwigi stacjonował 1. i 2 szwadron 17 pułku ułanów.
W Koszarach Piłsudskiego przy ul. Niepodległości 66 stacjonował 3 szwadron 17 puł.
Kasyno oficerskie mieściło się w budynku przy ul. Królowej Jadwigi 22[4].
W 1925, przy wydatnej pomocy władz miasta, wybudowano kolejny kompleks koszarowy (obecnie szkoła przy Al. Jana Pawła II) i nadano mu imię Króla Stanisława Leszczyńskiego, do którego w styczniu 1926 roku przeprowadził się z Rawicza II batalion 55 pułku piechoty[1].
Większość obiektów koszarowych w Lesznie przetrwała do czasów współczesnych (2020). Koszary Głowackiego niemal nieprzerwanie od 1945 zajmują jednostki przeciwlotnicze. Są to między innymi 1. i 3. dywizjony przeciwlotnicze 4 Zielonogórskiego pułku przeciwlotniczego. W gestii wojska pozostaje też kasyno. Obok koszar w 1987 odsłonięto pomnik żołnierzy leszczyńskiego garnizonu projektu Jerzego Schmidta i Józef Petruka. Większy budynek Koszar Dąbrowskiego pełni funkcje mieszkalne, w mniejszym zaś ulokowano Sąd Rejonowy. Na ścianie szczytowej pobliskiej kamienicy powstał wielki mural przedstawiający ułana 17 pułku ułanów. W dawnych Koszarach Piłsudskiego mieści się Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Garnizon 1920–39 ↓, Historia.
- ↑ Kucharski i Tym 2019 ↓, s. 30.
- ↑ a b Kucharski i Tym 2019 ↓, s. 31.
- ↑ a b Kucharski i Tym 2019 ↓, s. 32.
- ↑ Kucharski i Tym 2019 ↓, s. 33.
Bibliografia
edytuj- Szymon Kucharski, Juliusz Tym: 17 pułk ułanów. T. 3. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2019, seria: Wielka Księga Kawalerii Polskiej 1918–1939. Odznaki kawalerii. ISBN 978-83-8164-151-7.
- Garnizon Leszno w okresie międzywojennym 1920 – 1939. [w:] Historia [on-line]. Stowarzyszenie Oficerów Rezerwy 69 Leszczyńskiego Pułku Przeciwlotniczego im. gen. dyw. Stefana Roweckiego „Grota” i Garnizonu Leszno. [dostęp 2024-10-29]. (pol.).