Wikipedia

Kornel Heinrich

polski inżynier budownictwa

Kornel Karol Heinrich[a] (ur. 17 września 1833 w Sanoku, zm. 3 lutego 1888 tamże) – inżynier, radca budowniczy w Oddziale Technicznym C. K. Namiestnictwa we Lwowie, budowniczy dróg i mostów.

Kornel Heinrich
Cornel Heinrich
Data i miejsce urodzenia

17 września 1833
Sanok

Data i miejsce śmierci

3 lutego 1888
Sanok

Stanowisko

radca budowniczy

Pracodawca

C. K. Namiestnictwo

Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)
Nagrobek rodziny Heinrichów

Życiorys

edytuj

Kornel Karol Heinrich urodził się 17 września 1833 w Sanoku[1][2][3]. Był synem Józefa Heinricha (cechmistrz piekarzy w Sanoku) i Julianny z domu Hubrich[1][4][5][6][b]. Miał rodzeństwo: Augusta (ur. 1835)[7], Juliusza Jana (1837-1884, piekarz[4][5]), Józefę Mariannę Anielę Drozd (1838-1889[8][9], żona Jerzego Drozda, sekretarza c. k. starostwa w Sanoku, naczelnika i rachmistrza c. k. urzędu pobierczego w Sanoku, radnego i asesora, zm. 1896[10][11][12][13]; ich córka Helena w 1888 została żoną Kaspera Brzostowicza[14], Stanisława Kostkę (ur. 1842)[15], Ludwika Hermana (ur. 1844[16]), Ferdynanda Hermana (ur. 1848)[17].

We Lwowie ukończył gimnazjum i od 1850 do 1854 studia na Akademii Technicznej (późniejsza Politechnika Lwowska)[2][6]. Wstąpił do służby państwowej Cesarstwa Austrii (od 1867 Austro-Węgier) w okresie zaboru austriackiego. Od około 1854 jako praktykant budowniczy pracował w Krajowej Dyrekcji Budowniczej we Lwowie[18], następnie od około 1855 w tym charakterze był przydzielony inżynierowi w Sanoku[19]. Od około 1856 był elewem budowniczym w urzędzie c. k. cyrkułu sanockiego u boku inż. Mathiasa Rissa[20]. Od około 1863 był elewem budowniczym w urzędzie powiatu lwowskiego, przy inż. Antonie Möserze[21][22][23]. Od około 1866 był elewem budowniczym w urzędzie powiatu przemyślańskiego[24]. Po wprowadzonej nowej organizacji państwowej służby budownictwa od 1 kwietnia 1868 był adjunktem budowniczym II klasy w Departamencie Budownictwa C. K. Namiestnictwa we Lwowie[25][26], po utworzeniu autonomii galicyjskiej i wprowadzeniu polskiego nazewnictwa (1869) w Oddziale Technicznym C. K. Namiestnictwa[27]. Około 1870 został mianowany adjunktem budowniczym I klasy i od tego czasu pracował w oddziale budowniczym starostwa c. k. powiatu sanockiego[28] (pełniąc to stanowisko 1 kwietnia 1871 został mianowany komisarzem dla wypróbowania i nadzorowania kotłów parowych dla powiatów sanockiego, liskiego[29]), na przełomie 1871/1872 mianowany inżynierem tamże[30]. Od około 1872 ponownie pracował w Oddziale Technicznym C. K. Namiestnictwa, gdzie początkowo był inżynierem II klasy[31], od około 1873 inżynierem[32], od około 1875 nadinżynierem[33], od około 1885 do końca życia pracował z tytułem radcy budownictwa[6][34][35][36].

Specjalizował się w budowie dróg i mostów na terenie Galicji, mających znaczenie w zakresie militarnym[6]. Wykonywał plany oraz kierował budowami dróg (Żmigród-Grab, Dolina-Wyszkowo, Halicz-Siwka), a także mostu na Wisłoce pod Pustynią, na Łomnicy pod Załukwią, na Sanie pod Sanokiem i Leżachowem koło Sieniawy, na Wisłoku pod Żarnową, Zaborowem i Tryńczą, na Dniestrze pod Żydaczowem, w rodzinnym Sanoku nadzorował budowę pierwotnego Mostu Olchowieckiego latem 1887[37] (po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej most został wysadzony 9 września 1939 przez wycofujących się żołnierzy polskich)[6].

W 1887 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Franciszka Józefa[38][36][3].

Był stanu wolnego[3]. Zmarł 3 lutego 1888 podczas pobytu u rodziny w Sanoku na apopleksję[3][39][40]. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku 6 lutego 1888 w pogrzebie pod przewodnictwem miejscowego proboszcza ks. Franciszka Salezego Czaszyńskiego[3]. W tym samym miejscu zostali pochowani jego siostra Józefa Drozd i brat Juliusz[6]. Nagrobek rodziny Heinrich pochodzący z 1889 został wpisany do rejestru obiektów zabytkowych i podlega ochronie prawnej[41]. W 2012 nagrobek został odnowiony staraniem Stowarzyszenia Opieki nad Starymi Cmentarzami w Sanoku[42][43][44].

Uwagi

edytuj
  1. ↑ W corocznie wydawanych austro-węgierskich Szematyzmach był początkowo określany jako „Cornel Heinrich” aż do wprowadzenia języka polskiego w autonomii galicyjskiej w 1869, gdy przedstawiano go jako „Kornel Heinrich”.
  2. ↑ Tu podano „Hubricht”. Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 197.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Księga chrztów 1816–1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 389.
  2. ↑ a b Księga pamiątkowa Towarzystwa „Bratniej Pomocy” Słuchaczów Politechniki we Lwowie (wydana z powodu Zjazdu z dnia 12. lipca 1894 byłych słuchaczów Akademii technicznej, następnie Szkoły politechnicznej we Lwowie). Lwów: 1897, s. 219.
  3. ↑ a b c d e Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 141 (poz. 23).
  4. ↑ a b Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 11.
  5. ↑ a b Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 89 (poz. 74).
  6. ↑ a b c d e f Ewa Filip: Józefa z Heinrichów Drozdowa. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2019-03-09].
  7. ↑ Księga chrztów 1816–1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 425.
  8. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 34.
  9. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 163 (poz. 122).
  10. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 32, 201.
  11. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 202.
  12. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 255 (poz. 176).
  13. ↑ Kronika. Zmarli. „Gazeta Sanocka”. Nr 91, s. 3, 25 grudnia 1896. 
  14. ↑ Księga małżeństw 1888–1905 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 5.
  15. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 99.
  16. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 135.
  17. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 197.
  18. ↑ Handbuch des Lemberger Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1855. Lwów: 1855, s. 44.
  19. ↑ Handbuch des Lemberger Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1856. Lwów: 1856, s. 169.
  20. ↑ Handbuch des Lemberger Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1857. Lwów: 1857, s. 35, 218.
    •Handbuch des Statthalterei-gebietes in Galizien für das Jahr 1858. Lwów: 1858, s. 25, 147.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1859. Lwów: 1859, s. 30.
    •Handbuch des Statthalterei-gebietes in Galizien für das Jahr 1860. Lwów: 1860, s. 155.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1861. Lwów: 1861, s. 22, 227.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1869. Lwów: 1862, s. 33, 247.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1863. Lwów: 1863, s. 33, 250.
  21. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1864. Lwów: 1864, s. 23.
  22. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1865. Lwów: 1865, s. 23.
  23. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1866. Lwów: 1866, s. 23.
  24. ↑ Handbuch der politischen Behörden in Galizien für das Jahr 1867. Lwów: 1867, s. 67.
  25. ↑ Galizisches Provinzial-Handbuch für das Jahr 1868. Lwów: 1868, s. 12, 108, 990.
  26. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1869. Lwów: 1869, s. 7, 86.
  27. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1870. Lwów: 1870, s. 7, 93.
  28. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1871. Lwów: 1871, s. 54, 78.
  29. ↑ Część urzędowa. „Gazeta Lwowska”. Nr 83, s. 1, 12 kwietnia 1871. 
  30. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1872. Lwów: 1872, s. III, 6, 53, 76.
  31. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1873. Lwów: 1873, s. 6, 76.
  32. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1874. Lwów: 1874, s. 6, 78.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1875. Lwów: 1875, s. 6, 76.
  33. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1876. Lwów: 1876, s. 6.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1877. Lwów: 1877, s. 5.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1878. Lwów: 1878, s. 5.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 5.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1880. Lwów: 1880, s. 5.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1881. Lwów: 1881, s. 6.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 6.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1883. Lwów: 1883, s. 6.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1884. Lwów: 1884, s. 6.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1885. Lwów: 1885, s. 6.
  34. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1886. Lwów: 1886, s. 6.
  35. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1887. Lwów: 1887, s. 6.
  36. ↑ a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 6.
  37. ↑ Korespondencye. „Gazeta Przemyska”. Nr 4, s. 3, 19 czerwca 1887. 
  38. ↑ Tages-Neuigkeiten. Verleihungen. „Neuigkeits Welt Blatt”. Nr 240, s. 3, 20 października 1887. (niem.). 
    •Kronika. „Kurjer Lwowski”. Nr 291, s. 4, 20 października 1887. 
    •Personalien. „Österreichische Zeitschrift für Verwaltung”. Nr 43, s. 188, 27 października 1887. (niem.). 
    •Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1888. Wiedeń: 1888, s. 181.
  39. ↑ Kronika miejscowa i zamiejscowa. „Gazeta Narodowa”. Nr 29, s. 3, 5 lutego 1888. 
  40. ↑ Kronika. „Kurjer Lwowski”. Nr 36, s. 3, 5 lutego 1888. 
  41. ↑ Zabytkowe nagrobki. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2019-03-09].
  42. ↑ Jolanta Ziobro. Odnawiają czwarty nagrobek. „Tygodnik Sanocki”. Nr 26 (1075), s. 6, 6 lipca 2012. 
  43. ↑ Kolejny zabytkowy nagrobek do remontu!. esanok.pl, 2012-06-27. [dostęp 2019-03-09].
  44. ↑ Józefa z Heinrichów Drozdowa i jej bracia – Kornel i Juliusz – uratowani. esanok.pl, 2012-11-19. [dostęp 2019-03-09].
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Kornel_Heinrich&oldid=71777277”