Kościół Wszystkich Świętych w Jastrzębiu-Zdroju
Kościół Wszystkich Świętych w Jastrzębiu-Zdroju – zabytkowy, orientowany, barokowo-klasycystyczny kościół leżący na terenie Jastrzębia-Zdroju w sołectwie Szeroka, wzniesiony w latach 1796-1801.
 nr rej. A/571/66 z dnia 05.02.1966 r.[1]
| |||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||
| |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Parafia | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Jastrzębia-Zdroju  | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||
 49°59′16″N 18°37′32″E/49,987778 18,625556
| |||||||||||
Historia i opis
edytujObecny kościół powstał na bazie istniejącego wcześniej drewnianego kościoła. Wykopanie fundamentów pod obecny murowany kościół miało miejsce w kwietniu 1796 roku, uroczystego poświęcenia kamienia węgielnego dokonano 21 kwietnia tego samego roku. Ceremonii dokonał inwestor budowy, ks. Ignacy Alojzy Skrzyszowski. Budowla została wzniesiona w ciągu trzech lat przez mistrza murarskiego Andreasa Langera z Braciszowa z dziesięcioma pracownikami.[2] Gotowy murowany, choć jeszcze w stanie surowym kościół stanął w 1801 roku, poświęcenie go zaś miało miejsce 2 lata później.
Wiosną 1942 roku, żołnierze niemieccy zdjęli z kościoła wszystkie dzwony, w tym także pochodzący z 1520 r. Dzwon Ósmej Godziny, który przewieziono wpierw do Pszczyny, później do Hamburga, gdzie miał zostać przelany na cele wojskowe. Jednak zakłady zniszczono w trakcie alianckich nalotów dywanowych. Wojna się skończyła, a dzwon ocalał. Po latach ustalono, że ten ostatni dzwon bił w kaplicy Leonarda w niemieckim mieście Güglingen. W 2006 roku w Szerokiej powołano Komitet dla Odzyskania Dzwonu który wszedł w korespondencję z niemiecką parafią. W końcu, po 70 latach, zagrabiony dzwon powrócił do kościoła w Szerokiej 16 listopada 2012 roku[3].
Nawa kościoła zbudowana jest na planie prostokąta, prezbiterium węższe, zakończone apsydą. W części zachodniej znajduje się wieża zwieńczona hełmem cebulastym z ośmioboczną latarnią. Dach 2-spadowy. Wewnątrz zachowały się drzwi klepkowe z antabami, zamkami i okuciami pochodzące z 1800 roku, ambona z umieszczonym na jej szczycie pelikanem – symbolem Chrystusa, tabernakulum, późnobarokowy ołtarz główny z 1810 roku, a także obraz Wszystkich Świętych z Trójcą Świętą. Na chórze znajdują się organy ufundowane przez Wawrzyńca Stencla z 1785 roku, które wykonał organomistrz Antoni Staudinger.
Budynek został otoczony murowanym parkanem, na którym wzniesione zostały cztery stacje Drogi Krzyżowej. W parkanie ujęto wejściową bramę cmentarną, na której umieszczono napis w języku polskim "Tu jest Dom Boży i brama niebieska". Tuż przy bramie znajduje się kamienny krzyż ufundowany przez gminę szerocką w 1855 roku.
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
- ↑ Grundriss eines Lexikons bildender Künstler und Kunsthandwerker in Oberschlesien von den Anfängen bis zur Mitte des 19. Jahrhunderts. [Bd.] 1 Walter Krause, 1933 [1], s. 61
- ↑ pww: Zagrabiony dzwon jest już w Szerokiej. [w:] TuJastrzębie.pl [on-line]. 2012-11-19. [dostęp 2013-09-25]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Parafia Wszystkich Świętych w Szerokiej. [w:] E-ncyklopedia [on-line]. 2013-06-06. [dostęp 2013-09-24]. (pol.).